بعد از پایان

واتیکان،یا اگر بخواهیم نام رسمی آن را به کار ببریم ،دولتشهر واتیکان کوچک‌ترین کشور مستقل جهان است . مساحت آن کم‌تر از نصف مساحت سنترال پارک نیویورک است .شهر واتیکان تماماً در احاطه شهر رم قرار دارد.دیواری به طول ٢/٣ کیلومتر قسمت زیادی از مرز آن را مشخص کرده است ، اگرچه در حاشیه میدان سان پیترو این مرز چیزی جز ردیفی از سنگ‌ها در میدان نیست . قلمرو واتیکان افزون بر ناحیه پشت دیوارها ، شامل سیزده کلیسا ، باسیلیکا و ساختمان‌های دیگر در رم است : سان جووانی لاترانو ( کلیسای جامع قلمرو اسقفی رم که پاپ اسقف آن است ) ، مریم مقدس کبیر ، کاخ سان کالیستو و قلعه گاندولفو اقامتگاه تابستانی پاپ در بیرون از شهر . شهر واتیکان حدود ٩٢٥ شهروند مقیم دارد که آن را از نظر جمعیت نیز کوچک‌ترین کشور جهان می‌کند . اغلب آنان کشیشانی‌اند که منصب‌های بالایی در کوریا ، دستگاه اداری و حکومتی کلیسای کاتولیک دارند . هر چند کشیشان معمولی نیز در آن‌جا هستند ، تعداد اندکی از زنان تارک دنیا ، تعدادی افراد غیرروحانی ، سربازان ارتش پاپی معروف به گارد سویسی و خانواده‌های آن‌ها از جمله شهروندان واتیکانند . « شهر واتیکان » مجلدی دیگر از مجموعه ملل است که در ١١٩ صفحه منتشر شده است .