چرندیات پست مدرن
کتاب «چرندیات پست مدرن»، بنابه اظهارنظر نویسندگانش طوفان کوچکی در برخی حلقههای روشنفکری به پا کرده است. آنها نشان دادهاند که «فلسفه فرانسهی مدرن پر از مهملات قدیمی است» ولی جالب است بدانید که نویسندگان کتاب مدعی هستند روشنفکران مشهوری از قبیل لاکان، کریستوا، ایریگاری و بودریار بطور مکرر از مفاهیم و واژگان علمی سوءاستفاده کردهاند یا ایدههای علمی را کاملاً خارج از بافت و زمینه خود به کار بردهاند و هیچ گونه دلیلی هم برای این کار نیاوردهاند. نظر شما چیست؟ آیا به راستی آنها میتوانند این موضوع را ثابت کنند. این کتاب در واقع دو اثر مجزا – ولی مرتبط – در یک جلد است که به پیچاندن مطلب، استفاده از زبان عمداً مبهم، فکر آشفته و پریشان و سوءاستفاده از مفاهیم علمی میپردازد.
فلسفهای برای زندگی
فلسفه رواقی یکی از رایجترین و مردمیترین مکاتب فلسفی در روم باستان بود. نویسنده این کتاب خود آموزههای فلسفه رواقی را در زندگی به کار میبندد و در اثر حاضر تجارب شخصیاش را با خواننده در میان میگذارد. خوانندگان این کتاب میآموزند که چگونه دلهره و نگرانی را به حداقل برسانند و چگونه گذشته را فراموش کنند و به چیزهایی بیندیشند که هماکنون تحت کنترلشان است؛به علاوه یاد میگیرند چگونه با توهین، سالمندی و وسوسه جستجوی ثروت و شهرت مقابله کنند. در یک کلام فلسفهای برای زندگی به مخاطبان نشان میدهد که چطور به ناظران فکور زندگی خود بدل شوند. اینگونه است که رواقیان به زندگانی با کمترین رنج و بیشترین خشنودی امید میبندند.
فلسفۀ هنرها
«فلسفه هنرها» درزمره جامع ترین وخواندنی ترین آثاری است که درسال های اخیر درباب فلسفه هنروزیبایی شناسی منتشر شده است. این اثر ، که جایگاه کتابی درسی رایافته، برای نوآموزان فلسفه هنروزیبایی شناسی راهگشاست ودرعین حال به مباحث تخصصی جاری دراین زمینه هم نظر دارد. گوردن گراهام دراین کتاب فلسفه هنرهای خاص- موسیقی،معماری،نقاشی،ادبیات و... رابرسی می کند ونظریه های متفکرانی همچون هیوم، کانت، گادامر، کالینگوود، دریدا، هگل و کروچه رابه بحث می گذارد. علاقه مندان،دانشجویان وپژوهشگران فلسفه وهنر هر کدام می توانند بهره خویش رااز این کتاب بر گیرند.
هابز
هابز، این طلایهدار بزرگ عصر جدید را، بهدرستی با شاهکارش در علم سیاست، یعنی لِویاتان میشناسند. خود این کتاب به تنهایی برای پی بردن به اهمیت هابز کفایت میکند، چرا که او در این کتاب برای نخستین بار بنیادهای اندیشۀ سیاسی جدید را به منسجمترین و جامعترین شکل تبیین کرده است. از این رو، خوانش هابز برای ما که دیری است سودای تجدد داریم نه فقط سودمند که ضروری است. اما اندیشۀ هابز صرفاً در سیاست خلاصه نمیشود و تأملات او، که واجد اصالت و بداعتاند، در حوزههایی همچون الهیات، متافیزیک، معرفتشناسی، زبانشناسی و علمالنفس نیز تأثیر بسزایی داشتهاند. کتابی که در دست دارید یکی از بهترین شرحهای مقدماتی بر اندیشۀ هابز به شمار میرود که از سویی تقریباً همۀ سویههای اندیشۀ این فیلسوف را پوشش میدهد و از سوی دیگر با ارجاع مکرر به متون اصلیِ او خواننده را به مطالعۀ خودِ این متون رهنمون میسازد.
شعر و تجربه
جلد پنجم از مجموعه شش جلدی گزیده آثار ویلهلم دیلتای شعر و تجربه نام گرفته است. ویراستاران آثار دیلتای این مجلد را از آن رو شعر و تجربه نام نهادهاند زیرا محتوای آن نقد ادبی یا به عبارتی نقد هنر است. خود دیلتای در نوشتههایی که در این کتاب گرد آوری شده، آن را به تقلید از ارسطو «فن شعر» نامیده است و در واقع شعر و تجربه او جایگزین فن شعر ارسطوست. ادعای دیلتای این است که دوران فن شعر ارسطو سپری شده و چون هر زمانی نیاز به تدوین یک فن شعر خاص خود دارد، باید برای این زمان فن شعر جدیدی نوشته شود. به نظر «ویلهلم دیلتای» دانش فن شعر کلیت و ضرورتی از نوع علوم طبیعی ندارد که بتوان یک بار و برای همیشه یک دانش فن شعر کلی تدوین کرد بلکه اصول و مبانی آن متناسب با شرایط تاریخی معتبر است و همانطور که اشاره شد برای هر دورۀ تاریخی باید یک فن شعر خاص تدوین کرد.
کتاب حاضر شامل دو بخش است. بخش اول آن شرح و بسط فنون فن شعر جدید است و بخش دوم به تحلیل آثار دو شاعر بزرگ آلمانی، گوته و هولدرلین، پرداخته که ضمن آن به آرای شکسپیر و روسو و بعضی شاعران دیگر پرداخته است.
رویارویی فکری ایران با مدرنیت
مرداد١٣٣٢ آغاز شد. براین اساس ، می توان بسیاری ازتحلیل ها رادرمورد ایران ازسال ١٣٥٧ به بعد گلایه هایی دانست برناکامی ایران در همراهی با نیرو های مدرنیت ونهادهای دموکراسی. این پژوهش، برای تحلیل فرایند دیالکتیکی رویارویی فکری وفرهنگی ایران با مدرنیت، گفتمان های اجتماعی- سیاسی گوناگونی راکه ازنیمه دوم قرن نوزدهم درآن جا پدیدار شده اند وهمبستگی آن ها را باگفتمان وشرایط مدرنیت درکانون توجه قرار می دهد. ازاین رو وظیفه اصلی این پژوهس دوگانه است: نخست، بررسی مفهوم وپدیده مدرنیت درمتن غربی وجهانی آن؛ ودوم، بررسی رویارویی فکری وفرهنگی ایران با مدرنیت ازنیمه قرن نوزدهم تاکنون.
هایدگر و امر سیاسی
پیوند احتمالی فلسفه هایدگر با امر سیاسی و کنش سیاسی او در سال ١٩٣٣ به تحقیقی جداگانه و مستقل نیازمند است که مطلب را به دور از جنجال و تأثرات شخصی پیگیری کند . موضعگیری سیاسی هایدگر در سال ١٩٣٣ به هیچوجه نه قابل دفاع است نه قابل تطهیر . لیکن در این باره از عدالت نباید عدول کرد . به بیانی روشنتر میتوان گفت که اعلام فهرستی از اقدامات اداری هایدگر در همنوایی با رژیم ضدبشری و تمامتخواه آلمان هیتلری موضوعی است که البته پیشتر به لحاظ اخلاقی محکوم شده است و به حکم محکمه نازیزدایی متفقین مجازات ممنوعیت از تدریس را در پی داشته است .
هایدگر در نخستین درسگفتارهای دانشگاهیاش پس از رفع ممنوعیت تدریس او ، که بعدها با افزودههایی منتشر میشود ، به مسئله امکان صلح واقعی – صلحی که بمب اتم آن را حفظ نکند و آتشبس نباشد – اشاراتی تأملبرانگیز دارد . کتاب چه باشد آنچه خوانندش تفکر و حتی عمده مضامین آن شاید درونمایه سیاسی کتاب را از چشم ما نهان کند . غوغایی که تقریباً از دهه ٦٠ به بعد و بویژه پس از مرگ هایدگر در سال ١٩٧٦ علیه سکوت هایدگر درباره هولوکاست اوج میگیرد چنان که در نامه شاگرد قدیمی هایدگر – هربرت مارکوزه – در فصل ٦ همین کتاب هایدگر از محکوم کردن امر محکوم شده امتناع دارد.
سوژۀ لاکانی
لاکانِ روانکاو، برخلاف بیشتر پساساختارگرایانی که به دنبال واسازی و حذف مفهوم سوژه انسانیاند، مفهوم سوبژکتیویته را بسیار مهم میداند و به کاوش در معنای سوژه بودن، نحوه سوژه شدن فرد، عوامل شکست در سوژه شدن، و امکانات روانکاو در القای «رسوب سوبژکتیویته» میپردازد.
تلاش بروس فینک معطوف به ارائه دیدگاهی به اندیشه لاکان است که بسیاری بیتردید آن را بیش از حد ایستا و بسته تلقی میکنند، در حالی که یکی از جاذبههای بیشمار کار او دقیقاً در دگرسانیها، خودپیراییها و واژگونیهای بیوقفه چشمانداز ریشه دارد. او همچنین تلاش کرده است نگرشی از چند مفهوم مهم لاکانی را در این کتاب ارائه دهد و نظریههایی را مطرح میکند که برای درمانگران و نظریهپردازان به یک اندازه مفید و نیرومند است.
فینک در این کتاب جنبهای از کار لاکان را به ما معرفی میکند که در اقبال به نظریه او مغول مانده است و همچنین به شرح و بسط مفاهیم محوری او از قبیل دیگری، ابژه a، بیگانگی و جداسازی، ساختار زبانمانند ناخودآگاه، استعاره پدری، ژوئیسانس، و تفاوت جنسی میپردازد و دانشی عمیق از کار نظری و بالینی لاکان ارائه میدهد.