کتاب سپيده دمان
کتاب «سپیده دمان» که محصول دورهی دوم آفرینش فلسفی و بلوغ فکری «فریدریش نیچه» محسوب میشود، در سال ۱۸۸۱ به چاپ رسید و به نظرات و عقاید این فیلسوف بزرگ در خصوص دین، اخلاقیات، متافیزیک و هنر میپردازد.
این کتاب که جملات قصار بسیاری دارد، از نظر درونمایه، پیرامون دو مسئلهی روانشناختی به تجزیه و تحلیل میپردازد: نخست مسئلهی هراس و دوم مسئلهی قدرت. این دو بنمایهی اصلی به هزار گونه سنجیده و تحلیل میشوند، بی آن که شما را به سرانجامی منطقی برساند. نیچه به هیچ وجه سعی نمیکند شما را به چیزی متقاعد کند و تصمیمگیری را به عهدهی خودتان میگذارد.
«سپیده دمان» را نمیتوان تک موضوعی قلمداد کرد و گویی این اثر یک پیشبینی برای دهههای آینده محسوب میشود؛ چراکه تقریباً به همهی موضوعاتی میپردازد که در آثار بعدیاش مورد بررسی قرار میگیرد. کتاب «سپیده دمان» در گروه آثار کمتر مطالعه شدهی نیچه قرار دارد؛ اما از نظر سبک، زبان و محتوا یکی از آثار درخور توجه وی محسوب میشود و سیر فکر فلسفی نیچه در آن، قابل مشاهده است.
بشر چیست؟
بشر چیست؟ اثری است خاص از نویسندهی بزرگِ آمریکایی، مارک تواین، که برخی او را پدرِ ادبیاتِ آمریکا لقب دادهاند. او هنگامیکه ۶۳ سال داشت به نوشتنِ این کتاب مبادرت ورزید و نگارشِ آن را چندین سال (تا ۱۹۰۴) طول داد و سرآخر در ۱۹۰۶ آن را با تیراژ کم و بدون نام خود یا با نام مستعار منتشر نمود.
مارک تواین در این کتاب، که آن را انجیل ِ خود، و شاخصترین ِ آثارش میدانست از ماهیت و چیستیِ بشر یا انسان سخن میگوید و ایدهها و نظریاتِ خود را در بابِ زوایا و وجوهِ مختلف ِ ذات و سرشت آدمی بیان میکند. سبک ِ نوشتارِ این کتاب به صورت دیالوگی میانِ پیرمردی خردمند و یک جوان است.
این گفتگو البته رگهها و مایههای فلسفی دارد و تواین در قالبِ شخصیتِ پیرِ خردمند، نظریاتش را مطرح میکند. وی بر این باور است که انسان موجودی است ماشینگونه که تحت تأثیر وراثت و محیط ساخته و پروارنده میشود و از این رو، کنشها و اندیشههای آدمی شایستگی خاصی برای او به ارمغان نمیآورند.
او در عینحال به نحوی برساختِ شخصیت و منشِ انسان اشاره میکند، که به زعمِ او یا مادرزادیاند و یا برآمده از محیط ِ پیرامون، نحوهی آموزش و پرورش و هرآنچه که با آنها همنشینی و همآموزی دارد.
البته تواین انسان را موجودی تعلیمپذیر میداند که میتوان با تعلیم و تربیت، او را به جهتِ مثبت یا منفی (خیر و شر) هدایت نمود اما در عینحال همچون روح غالبِ آن دوره از تحولاتِ سریعِ فنی و علمی، ارادهی آزاد و اختیار را در قاموس بشر نمیبیند، و تنها میتواند در مارپیچهای زندگیش به انتخابهایی آزادانه مبادرت ورزد، همچون اسکیبازی که از چکاد ِ کوه به دره حرکت میکند و در عینحال که محیط و وضعیت و جوِ حاکمِ ناشی از میلیونها قاعده، او را در طیِ مسیرِ اسکی، «ناگزیر» پیش میبرند، اما هماوست که به هرحال اسکی «میکند»، و انتخاب کرده که چنین کنشی را در چنین وضعیتی انجام دهد.
مارک تواین از احساس غالبِ وجود آدمی سخن میگوید و آن را نیرومندترین احساسِ بشر میانگارد، چیزی که به هرحال در هر وضعیتی، بر او مسلط است و به ارضای خواستهها و امیالش سوق میدهد.
در گفتگویِ جاری و سیالِ پیرِ خردمند و مردِ جوان، که سبک و سیاقِ فلسفی و توجیهی دارد، پیرمرد بر ماشینیبودن و بیارادگیِ بشر به معنای عام پا میفشرد و او را فقط واجدِ گزینشهای آزادانه در بافتی از موجبیتها میانگارد، اما جوان راضی نیست و از پیرِ خردمند مدام توجیه و دلیل میطلبد.
مارک تواین، نویسندهی نامدارِ آمریکایی، در سیِ نوامبرِ ۱۸۳۵ در فلوریدا و در خانوادهای پرجمعیت به دنیا آمد و در ۱۹۱۰ از دنیا رفت. او را با بزرگانی چون دانته و میلتون قیاس کردهاند.
مقدمه ای بر روانشناسی یونگ
کارل گوستاو یونگ روانپزشک و روانکاو سوئیسی است. او مکتب روانشناسی تحلیلی را پایهگذاری نمود. یونگ از بانفوذترین متفکران روانشناسی است و مانند زیگموندفروید، مرزهای این رشته را درنوردید و روانشناسی را با علوم مختلفی، از ادبیات و اسطورهشناسی گرفته تا باستانشناسی و خرد کهن پیوند داد. او در حوزه رواندرمانی به تجربههای شگرفی دست یافت و میراث فکری عظیمی از خود بر جای گذاشت. زمانی فروید یونگ را وارث معنوی خود تعیین کرد، ولی یونگ راه خود را رفت. هسته اصلی تحقیقاتش کشف ناخودآگاه، نمادها و سمبلهایش است. به علاوه به مطالعه اساطیر، هنرهای فرهنگهای مختلف جهان پرداخت و در آنها رپایی از آرزوها و تنشهای ناخودآگاه همگانی را یافت.
فریدا فوردهام خلاصهای از اندیشهها و تلاشهایی که یونگ در جهت فهم بهتر و بیشتر روان انسانی به کار گرفت را با قلمی ساده وروان به نحوی شایشته به رشته تحریر درآورده است. وی گزارش موثق و واضحی از جنبههای اصلی روانشناسی یونگ با حفظ امانتداری فراهم آورده است. یونگ نظریهای درباره شخصیت مطرح کرد که نظامهای گوناگونی از کارکردهای شخصیت را دربرمیگیرد.این ساختارها شامل: ایگو(من)، پرسونا(نقاب)، سایه، آنیما و آنیموس، کهنالگو(آرکتایپها) میباشد. درونگرایی و برونگرایی از مفاهیم دیگری بودند که توسط یونگ ارائه شد.
از ویژگیهای بارز و مهم کتاب مقدمهای بر روانشناسی یونگ آن است، که شخص یونگ این کتاب را تایید مینماید و مقدمهای بر این اثر نوشته است و میگوید: « من برای این کارتحسینانگیز خود را مدیون فریدا فوردهام میدانم.» دغدغه اصلی نویسنده مانند یونگ یافتن معنا و هدف غایی زندگی است. یونگ مهمترین کهنالگو را خویشتن انسان میداند، یعنی تلاش ناخودآگاه ما برای وحدت، کمال، معنایابی. خویشتن نیروی درونی برای ایجاد تعادل و برقراری آشتی میان جنبههای متضاد شخصیت است. در سراسر جهان، خویشتن در تصاویر ماندالاها- اشکالی که در آنها تمامی جنبهها حول مرکز کاملا تعادل یافته قرار دارند- نمایش داده شده است.
ساده دل
کتاب"ساده دل" نوشته "ولتر" که در سه روز نوشته به نثر درآمده ، شاهکاری است که با طنز دغدغه های اصلی انسان امروزی را بیان نموده است . در واقع "ولتر" در کار"ساده دل" به نثر درآمده در قرن هجدهم ابعاد وجودی انسان کنونی را دربر می گیرد. انسانی که به دنبال خوشبختی و رضایت است ولی آن را نه در پول نه در رفاه زمینی ویا حتی رسیدن به معشوق نمی یابد.پس خوشبختی کجاست؟
"ولتر"در سرتاسر کتاب "ساده دل"اثری مفرح و همزمان بی رحم و ویرانگر رقم میزند، کیفیت هایی که شاید آسان تر از آنچه فکرش را میتوان کرد را در این کتاب کم حجم کنار یکدیگر قرار بدهد و همین دو جنبه ی متناقض و ناسازگار را زندگی غریبی را شکل می دهد. در "ساده دل"جملات بسیار هوشمندانه وجود دارد که انسان را دراندیشه فرو می برد. مقابله با این شکل از تفکر، که از دید"ولتر" هر بلایی به سرانسان بیاید باز بدتر آن هم وجود دارد پس بهترین حالت ممکن، همان چیزی است که پیش آمده در واقع سرنخ هایی است برای تعقل واندیشیدن.
موهبت درمان
هنر درمان، اثری نوشته ی اروین دی. یالوم است که اولین بار در سال 2001 وارد بازار نشر شد. این کتاب را می توان نقطه ی اوج بیش از سی سال تجربه ی بالینی روانپزشک بزرگ، اروین یالوم در نظر گرفت؛ راهنمایی شایان توجه و ضروری که از طریق بررسی نمونه های واقعی نشان می دهد بیماران و درمانگران چگونه می توانند بیشترین منفعت را از جلسات درمانی کسب کنند. نویسنده ی پرفروش کتاب «دژخیم عشق» در این اثر، روش نوین و منحصر به فرد خود را به همراه بینش هایی ارزشمند ارائه می کند که در قالب 85 توصیه ی شخصی و تأثیرگذار برای «درمانگران تازه کار» در اختیار مخاطبین قرار گرفته است. کتاب هنر درمان، اثری سرگرم کننده، آموزنده و خردمندانه است که بدون تردید برای همه ی علاقه مندان به علم روانشناسی جذاب خواهد بود.
آموزش و زندگی بهتر
در دنیای امروز، بیشتر از همیشه به تربیت صحیح فرزندان توجه میشود و مسألهی تعلیم و تربیت، موضوع مهمی به شمار میآید. کتاب «آموزش و زندگی بهتر» نیز یکی از آثاریست که میتواند برای معلمها و والدین راهنمای بسیار مناسبی در ساختن عقل، روح و جسم کودکان باشد. «برتراند راسل» که نامی آشنا به شمار میآید، نزد طرفداران فلسفهی تربیت و تعلیم، فردِ خوشنامی محسوب میشود. وی همهچیز را در این کتاب به وضوح و روشنی شرح میدهد و از تمامیِ ویژگیهای ضروریِ انسانِ کامل، برایتان میگوید. راهنماییهای برتراند راسل همچون چراغی، روشنگرِ راهِ والدین است.
ترس جان
پوست معروفترین اثر کورتزیو مالاپارته است ـ که در ۱۹۴۹ نوشته شده و سبب گفتگوی بسیار شد و حتی به مراکز قضایی نیز کشیده شد ـ و بلافاصله تقریبآ به تمام زبانهای دنیا ترجمه شد و موقعیتی فوقالعاده به دست آورد. سختگیرترین منتقدین نیز مالاپارته را «نویسندهای فوقالعاده» و «استعدادی بزرگ» شناختند و «نمایندهٔ شریف و نومید اروپا ای شهید و مغلوب».
مالاپارته در جنگ اول جهانی داوطلبانه شرکت کرد و نشان لیاقت گرفت. پس از ۱۹۱۸ با تمام وجودش به سیاست و روزنامهنگاری پرداخت و روحیهٔ ماجراجویش در این فعالیتها بیتأثیر نبود. مترجم نام کتاب را به پیشنهاد جلال آل احمد به ترس جان تغییر میدهد. این کتاب که نویسنده خود در آن راوی است از زبان نویسنده بیان میشود. او نشان میدهد چطور آمریکاییها به بهانه شکست فاشیسم وارد ایتالیا شدند و همه چیز را نابود کردند. نویسنده همزمان که از نگاه بالا به پایین آمریکاییها عصبانی است برای سربازان کشته شده آمریکایی هم دل میسوزاند.
امیدهای نو
کتاب امیدهای نو یکی از مجموعه اثار های برتراند راسل است. زمان حاضر زمانی است که در آن حس حیرتی توأم با عجز و ناتوانی همه را فرا گرفته می بینیم به طرف جنگی می رویم که تقریباً هیچ کس خواهان آن نیست. جنگی که همه می دانیم قسمت اعظم نوع بشر را به دیار نیستی خواهد فرستاد با وجود این، مانند خرگوشی که در برابر مار افسون شده باشد خیره خیره به خطر نگاه می کنیم بدون اینکه بدانیم برای جلوگیری از آن چه باید کرد. در همه جا داستان های مخوف از بمب اتمی و بمب هیدروژنی و شهرهای با خاک یکسان شده و خیل قشون دشمن و قحطی و سبعیت و درنده خویی برای یکدیگر نقل می کنیم ولی با اینکه عقل حکم می کند که از مشاهده چنین دورنمایی به خود بلرزیم، چون جزئی از وجود ما از آن منظره لذت می برد و شکافی عمیق روح ما را به دو قسمت سالم و ناسالم تقسیم می کند، برای جلوگیری از بدبختی تصمیم قاطعی نمی گیریم.