معرفی کتاب دام صیادان یا عبرت ایرانیان (نخستین رسالهی فارسی در شناخت استعمار انگلیس در شبه قارهی هند؛ تصحیح و پژوهش: محمدحسن رجبی (دوانی) و محسن نیکبین)
تاریخ استعمار اروپاییان در قرون اخیر، از ادوار غمانگیز و ننگین تاریخ بشر بهشمار میرود که به سبب عمق جنایت، دامنه و استمرار آن، و خسارات و عوارض ناگوار گوناگونی که بر جای نهاد، با هیچیک از جنایات بزرگ مستبدان و مهاجمان شناختهشدهی تاریخ، قابل مقایسه نیست. اما در میان همهی جنایات استعمارگران، هیچکدام همانند جنایات انگلیسیها در شبهقارهی هند شامل هندوستان، بنگلادش و پاکستان نیست.
کتاب هوویت را باید بیانیهای مستند در افشا و محکومیت استعمارگران بهاصطلاح متمدن اروپایی علیه بشریت و بهویژه استعمارگران انگلیسی بر ضد هندیان برشمرد که از همینرو در عصر خود آوازه یافت و شخصیت معروفی چون کارل مارکس در کتاب سرمایه به آن استناد کرد.
دام صیادان یا عبرت ایرانیان (نخستین رسالهی فارسی در شناخت استعمار انگلیس در شبه قارهی هند؛ تصحیح و پژوهش: محمدحسن رجبی (دوانی) و محسن نیکبین) - انتشارات نی
نظریهپردازان هنر و فیلم معمولاً مخاطب مدرن را دچار انفعالی زیباییشناختی و سیاسی میبینند. در پاسخ به این مسئله، هم هنرمندان و هم متفکران درصدد برآمدهاند تا تماشاگر را به عاملی فعال و نمایش را به اجرایی مشترک تبدیل کنند. در این کتاب، رهیافت رانسیر به این تلاش نافرجام در جهت رهایی اساساً متفاوت است. او ابتدا این پرسش را پیش میکشد که دقیقاً منظورمان از هنر سیاسی یا سیاست هنر چیست و سپس به بررسی دستاوردهای سنت هنر انتقادی و آرزوی وارد کردن هنر به زندگی میپردازد. سؤال این است که آیا نقد مبارزانهی مصرف تصاویر و کالاها از قضا به تأیید غمانگیز قدرتی مطلق بدل شده است؟
معرفی کتاب خودآگاهی هگلی و پساساختارگرایان فرانسوی
فصل «اربابی و بردگی« (یا خدایگانی و بندگی) از کتاب پدیدارشناسی روح، بیشک یکی از تأثیرگذارترین و پرمناقشهترین فرازهای فلسفهی هگل است که برای اندیشهی پساهگلی، از نظریهی سیاسیـاجتماعی مارکس گرفته تا روانکاوی لکان، الهامبخش بوده است. دیوید شرمن در کتاب حاضر مشخصاً به مواجههی سه متفکر متأخر فرانسوی (ژرژ باتای، ژیل دلوز و ژاک لکان) با ایدهی خودـآگاهی هگلی و بهویژه مبحث ارباب و برده میپردازد.
معرفی کتاب عبور از تحکیم (واکاوی علل انشعاب دفتر تحکیم وحدت؛ با مقدمهی عباس عبدی)
روایت فراز و فرود تحکیم، حکایت نسلی است که تاوان اشتباهاتش را دیگری نداد. نسلی که هرگز به حق خود نرسید و در بحبوحهی سیاست متلاطم ایران گم شد. با وجود این، بدون تردید، تجربهی دفتر تحکیم وحدت یکی از ارزشمندترین تجربیات سیاسیــتشکلیلاتی ایران معاصر است. مجموعهی حاضر سعی دارد روایتی منصفانه، بیغرض، و البته نه بیطرف، از عوامل ساختاری و گفتمانی انشعاب دفتر تحکیم وحدت در اسفند ۱۳۸۰ ارائه دهد. در این مجموعه سعی شده است تا با افراد و جریاناتی که در سالیان گذشته به روایت خود از این حوادث نپرداختهاند گفتوگویی صریح و انتقادی انجام شود. این مجموعه ماحصل حدود یکصد و چهل ساعت مصاحبه و گفتوگوی تفصیلی با بسیاری از فعالان دانشجویی دفتر تحکیم وحدت و بسیاری از تحلیلگران و صاحبنظران این حوزه است؛ مجموعهای که صرفاً گامی در جهت شناخت ماهیت تحولات یکی از مهمترین مقاطع تاریخ معاصر و بازخوانی یکی از تأثیرگذارترین تشکلهای سیاسی ایران است.
عبور از تحکیم (واکاوی علل انشعاب دفتر تحکیم وحدت؛ با مقدمهی عباس عبدی) - انتشارات نی
درونمایهی کانونی این کتاب «منطق دیفرانسیل» است؛ منطق تکوین نسبتهای محضی که میان عناصر زبانی و جسمانی «فعلیت» پیدا میکنند و از این طریق جنبشها یا نهادهای اجتماعی را بهوجود میآورند. در واقع، این نسبتها عناصر مولکولی برسازندهی نهادها و جنبشهای اجتماعی و مؤلفههای آنها هستند و به همین اعتبار واحدهای برسازندهی امر سیاسی از دیدگاه لایبنیتسی به شمار میآیند. اتمیسم لایبنیتسی زمین تا آسمان با انواع و اقسام اتمیسم به معنای رایج فرق دارد: عناصر برسازندهی واقعیت، نه ذرات ریز، بلکه نسبتهای دیفرانسیلاند. لایبنیتس نیز مانند اسپینوزا، و به یک معنا در کنار او، شیوهی اندیشیدن فلسفی و معنای فلسفهورزی را تغییر میدهد. فعالیت فلسفی نه جستوجوی علت پدیدهها، بلکه کاوش در شرایط تکوین پدیدارهاست. جستوجوی علتها از هستندهای به سوی هستندهای دیگر عقب میرود تا در نهایت به هستندهی نخستین در پایان زنجیرهی علتها و معلولها برسد. اما اندیشهی فلسفی آنگونه که اسپینوزا و لایبنیتس، هریک به طریقی، بنیانگذاری یا به بیان دقیقتر، احیا میکنند، از «پدیدار» به سمت «شرایط وقوع پدیدار» پیش میرود؛ نه از هستنده به هستنده، بلکه از هستنده به سوی نسبت، به سوی نسبت محض، یعنی نسبت مستقل از طرفین نسبت، پیش میرود. کوشش این کتاب معطوف به تشریح دقیقههای این فرایند اندیشه و پیامدهای نظری و عملی آن در عرصهی سیاست است و در این راه نهتنها از آثار فلسفی، بلکه از نا فلسفه، بهویژه رمان، نیز بهره برده است.
لایبنیتس و امر سیاسی - انتشارات نی
«من یک سیاره سراغ دارم که یک آقای سرخپوش تویش جا خوش کرده. هیچوقت گلی را بو نکشیده. هیچوقت به ستارهای خیره نشده. هیچوقت کسی را دوست نداشته. جز جمعزدن ارقام هیچکاری نکرده. و صبح تا شب عین تو مدام میگوید: «من یک آدم جدی هستم!» و از این بابت باد به غبغبش میاندازد و فخر میفروشد. ولی، اگر از من بپرسی، میگویم آدم نیست، قارچ است!
مؤلف به بررسی و نقد نظریههای جامعهشناسان و متفکران اجتماعی در زمینهی تغییرات اجتماعی میپردازد و بهویژه بر دیدگاههای جامعهشناسان معاصر مانند رالف دارندورف، آلن تورن، مک کلهلند و سی. رایت میلز تأکید میورزد. پژوهشگران علوم اجتماعی نیز میتوانند در مطالعهی تغییرات اجتماعی از این کتاب الگو بگیرند.
مباحث کلیدی کتاب:
1. مفهوم تغییر اجتماعی: توضیح ماهیت و تعریف تغییر اجتماعی و تفاوت آن با دیگر پدیدههای اجتماعی.
2. نظریههای تغییر اجتماعی: بررسی نظریههای مختلف از جمله نظریات تکاملگرایانه، تضاد، کارکردگرایانه و تعاملگرایانه در مورد تغییرات اجتماعی.
3. عوامل موثر بر تغییر اجتماعی: بررسی عواملی مانند تکنولوژی، اقتصاد، فرهنگ، سیاست و محیط زیست که میتوانند موجب تغییرات اجتماعی شوند.
4. فرآیندهای تغییر اجتماعی: تحلیل چگونگی وقوع تغییرات اجتماعی و مراحل مختلف آن، از جمله تغییرات تدریجی و سریع.
5. تاثیر جهانیسازی: تأثیر فرآیند جهانیسازی بر تغییرات اجتماعی در جوامع مختلف و چگونگی انطباق جوامع با این تغییرات.
مولف به بررسی و نقد نظریه های جامعه شناسان و متفکران اجتماعی در زمینه ی تغییرات اجتماعی اشاراه میکند و به ویژه بر دیدگاه های جامعه شناسان معاصر مانند رالف دارندورف، آلن تورن، مک کله لند و سی. رایت میلز تأکید می ورزد. پژوهشگران علوم اجتماعی نیز می توانند در مطالعه ی تغییرات اجتماعی از این کتاب الگو بگیرند.
تغییرات اجتماعی - انتشارات نی