دفتر و دفترچه
تراول ماگ و فلاسک
مسئله شرق (قدرت‌های بزرگ و فروپاشی امپراتوری عثمانی)
معرفی کتاب مسئله شرق
“از شکست در نبرد با روسیه (۱۷۷۴-۱۷۶۸) تا ناکامی در جنگ جهانی اول که نهایتاً به فروپاشی امپراتوری عثمانی، انعقاد عهدنامه‌ی لوزان (۱۹۲۳) و تأسیس جمهوری ترکیه منتهی شد، مسئله‌ی شرق همواره در کانون روابط این امپراتوری با قدرت‌های بزرگ اروپایی و همچنین اقوام و ملت‌هایی قرار داشت که برای دستیابی به استقلال سر به شورش برمی‌داشتند. هر گوشه از سرزمین‌های تحت سلطه‌ی امپراتوری عثمانی که قدم در راه جداسری برمی‌داشت، در پی آن قدرت‌های بزرگ اروپایی از این آب گل‌آلود ماهی می‌گرفتند و توان نظامی و سیاسی خود را وسیله‌ی گسترش دامنه‌ی نفوذ قرار می‌دادند. در تمام وقایعی نظیر ظهور جنبش استقلال یونان، شورش محمدعلی در مصر، جنگ کریمه و قیام اسلاوها در بالکان، عثمانی همواره تا آستانه‌ی سقوط پیش می‌رفت و تنها با اتکا به مداخله‌ی قدرت‌هایی کمر راست می‌کرد که در رقابت با یکدیگر و برای حفظ توازن قوا بقای حیات «باب عالی» را مرجح می‌دانستند. با این حال، ائتلاف عثمانی با قدرت‌های مرکزی در جریان جنگ جهانی اول اشتباه محاسبه‌ای بود که ختم کار را رقم زد و به عمر «پیرمرد بیمار اروپا» خاتمه داد. مجموعه‌ی «کارگاه تاریخ» به‌پشتوانه‌ی تحلیل‌های دقیق و اسناد معتبر، پرتوی تازه بر رویدادهای مهم و مناقشه‌برانگیز جهان، از اوایل عصر مدرن تا امروز، می‌اندازد. این کتاب‌ها بیش از پنج دهه منبع اساسی دانشجویان و پژوهندگان تاریخ بوده است که اینک به‌تدریج در اختیار خوانندگان فارسی‌زبان قرار می‌گیرد.
مسئله شرق (قدرت‌های بزرگ و فروپاشی امپراتوری عثمانی) - انتشارات نی
تشیع، همبستگی و مخاطره هویت‌گرایی (ادوار اجتماعی فعالیت‌های خیریهٔ نهاد دین)
معرفی کتاب تشیع، همبستگی و مخاطره هویت‌گرایی (ادوار اجتماعی فعالیت‌های خیریهٔ نهاد دین)
یافته‌های این اثر نشان می‌دهد علمای شیعه تاکنون نتوانسته‌اند متناسب با مسائل اجتماعی روز جامعه، نظامِ فکری و نیرویِ اجتماعی خود را به‌گونه‌ای بازسازی کنند که بتوانند در حوزه‌هایی مانند فقر و بیکاری و اعتیاد و روسپی‌گری نقشی ویژه ایفا کنند. در شرایط اضطرار اقتصادی ناشی از ترکیب سیاست‌های نولیبرال با تحریم‌های اقتصادی و ناکارآمدی‌های دولت‌ها در ایران، علما هیچ گفتار یا سازمان منسجمی برای مواجهه با این وضعیت ندارند. به همین دلیل در چند دههٔ گذشته مدام از مسائل اجتماعی و اقتصادی عامهٔ مردم فاصله گرفته‌اند و بخشی از مشروعیت خود را از دست داده‌اند.
… مطالعهٔ فعالیت‌های خیریهٔ مراجع تقلید شیعه در سدهٔ گذشته نشان می‌دهد این فعالیت‌ها از ابتدای دههٔ هفتاد، با پیدا شدن جهت‌گیری هویت‌گرایانه، دچار دگردیسی مهمی شده است…. نهاد دین اکنون در موقعیتی است که می‌بایست میان دو جنس همبستگیِ متضاد انتهاب کند: هویت‌گرا شدن یا اجتماعی شدن؟
صورت‌مسئله اما هنوز نه روی میز مراجع شیعه است و نه روی میز روشنفگران و دانشگاهی‌ها؛ این، جایی است که شاید چنین آثاری بتوانند نقشی ایفا کنند: در ساختن همبستگی اجتماعی.
تشیع، همبستگی و مخاطره هویت‌گرایی (ادوار اجتماعی فعالیت‌های خیریهٔ نهاد دین) - انتشارات نی
مفهوم سیاسی قانون
معرفی کتاب مفهوم سیاسی قانون
کتاب حاضر جزئی از یک پروژه‌ی پژوهشی وسیع در خصوص ربط و جمع سازگار و قابل دفاع میان هنجار مربوط به قدرت و واقعیت قدرت است. دقیق‌تر، اثر حاضر بیانگر نظریه‌ی ابداعی پروفسور لاگلین در باب حقوق است. «مفهوم سیاسی قانون» (نظریه‌ی حقوقیِ سیاسی)، به تعبیر و تصریح او در متن کتاب و به سیاق «مفهوم طبیعی قانون» (نظریه‌ی حقوقیِ طبیعی) یا «مفهوم اثباتی قانون» (نظریه‌ی حقوقی اثبات‌گرا)، «برآمده» از کوشش‌های نظری طولانی وی در باب چیستی حقوق عمومی است. در واقع، طرح واقع‌گرا یا پدیدارشناسانه‌ی وی بر بُعد خاص و تجربی حقوق تمرکز می‌کند تا از افراط در توجه به بُعد عام و هنجاری بکاهد و، بدین‌سان، نظریه‌ی حقوقی را متوازن و معنادار کند.
به بیانی دیگر، این کتاب جستاری است در ترسیم پیشینه‌ی تاریخی کوشش‌های نظری در تحلیل و دفاع از بنیاد نظام حقوقی متناسب با نظام سیاسی مشروع. درواقع، این جستار تصویری است از تاریخ اندیشه در زمینه‌ی «بنیاد مشروعیتِ اداره‌ی حیات جمعی آدمیان در عصر مدرن» که بی‌گمان باید همچون خون جاری در نظام هنجاری مربوط، یعنی نظام حقوقی، باشد. دغدغه‌ی اندیشه‌ورزان گوناگون در سرزمین‌های متفاوت اروپایی طی سده‌های اخیر در عصر مدرن این بوده است که نظام حقوقی در این میان متصلب نشود و رابطه‌ی اصیل‌اش با آن سرچشمه، یعنی اداره‌ی حیات جمعی، حفظ شود. این سرچشمه همواره بافتارمند و تاریخی است و به منزله‌ی حد طبیعت بر نظام حقوقی عمل می‌کند. در این اثر (مفهوم سیاسی قانون)، نویسنده در پی به تصویرکشیدن پویش موجود میان «کشورداری»، و «مشروطه‌خواهی» بوده است. این کوشش به مطالعه‌ی «خرد دولت» و «نظام مشروطه» می‌انجامد، اولی در واقع تجلی واقعیت کشورداری است و دومی نمود هنجار آرمانی مربوط به قدرت.
نامه‌های زندان (جلد دوم؛ از ۱۹۲۸ تا ۱۹۳۱) (به‌کوشش سرجو کاپریولیو، السا فوبینی)
معرفی کتاب نامه‌های زندان (جلد دوم؛ از ۱۹۲۸ تا ۱۹۳۱) (به‌کوشش سرجو کاپریولیو، السا فوبینی)
در میان انبوه نوشته‌های آنتونیو گرامشی، نامه‌های زندان از برجسته‌ترین نوشته‌های او در عالم اندیشه‌ی سیاسی است؛ منبعی مهم و پرارزش برای درک شخصیت راستین گرامشی، ویژگی‌های فکری و اخلاقی و عمق مطالعات او، همچنین برای فهم آرای او در عرصه‌ی جامعه‌شناسی سیاسی و مطالعات فرهنگی. اهمیت این اثر در آن است که بخش مهمی از کوشش گرامشی را در تدوین پروژه‌ی فکری‌اش به ما ارائه می‌دهد که، علاوه بر سیاست، تاریخ و فلسفه‌ی مطالعات فرهنگی را نیز دربر می‌گیرد.
در جای‌جای نامه‌ها تلاش برای بررسی همه‌جانبه‌ی مسئله‌ی اصلی گرامشی، یعنی نحوه‌ی سربرآوردن فاشیسم و ناکامی جنبش انقلابی، مشهود است، و رد و نشانی از مفاهمی کلیدی و مورد توجه او همچون هژمونی، روشنفکر ارگانیک، جامعه‌ی سیاسی و جامعه‌ی مدنی، تاریخی‌گری، مسائل فرهنگی و ادبی، و جریان‌های حاشیه‌ای ادبی را به‌وضوح می‌توان در خط فکری او و ابراز نظرش پیرامون مقولات گوناگون و حتی مسائل روزمره دید. نامه‌های زندان، یا به تعبیری این «اپرای زندان»، بیانگر نبوغ و ذهنِ تحلیل‌گر و خلّاقِ این متفکرِ مارکسیستِ انقلابی است.
نامه‌های زندان (جلد دوم؛ از ۱۹۲۸ تا ۱۹۳۱) (به‌کوشش سرجو کاپریولیو، السا فوبینی) - انتشارات نی
ژیژک و الهیات
معرفی کتاب ژیژک و الهیات
این کتاب با شرح‌های معمول بر آثار اسلاوی ژیژک فرقی جالب و اساسی دارد. شرح آدام کوتسکو فراز و فرود اندیشهٔ ژیژک را از مسیری نامعمول دنبال می‌کند. به عقیدهٔ کوتسکو، همزمان با افزایش اقبال به آثار ژیژک نشانه‌های چرخشی به سوی الهیات در آراء او مشاهده می‌شود، و این چرخش در خصوص متفکری ماتریالیست چون او موضوعی قابل توجه است. به همین دلیل، گرچه این کتاب برای مجموعه‌ای عام تحت عنوان «فلسفه و الهیات» نوشته شده، شرحی خواندنی از پروژهٔ فکری خاص ژیژک به عنوان فیلسوفی ماتریالیست که الهیات یکی از عناصر فلسفهٔ اوست ارائه می‌کند. خوانندهٔ کتاب ابتدا با مفاهیم اصلی ژیژک که عموماً برگرفته از روانکاوی لکانی هستند آشنا می‌شود و این آشنایی با معرفی روش فلسفی ژیژک که عمدتاً ملهم از فلسفهٔ هگل است تکمیل می‌شود. در ادامه، کوتسکو زمینه‌های جهت‌گیری به مضامین الهیاتی را در آثار ژیژک شرح می‌دهد و با رجوع به آثار اصلی او اهمیت این چرخش الهیاتی را برای فلسفه‌ای ماتریالیستی مشخص می‌کند. در فصل آخر کتاب واکنش اصحاب الهیات به «الهیات ماتریالستی» ژیژک بررسی شده و نویسنده کوشیده است از دل مواجهٔ نامعمول فیلسوف ماتریالیست با الهیات راهی برای نوسازی مضامین کهن الهیاتی باز کند.
ژیژک و الهیات - انتشارات نی
پیامبری و قرارداد (نظریه‌ای دربارهٔ سیرهٔ حکمرانی پیامبر اسلام (ص)، براساس الگوی قرارداد)
معرفی کتاب پیامبری و قرارداد (نظریه‌ای دربارهٔ سیرهٔ حکمرانی پیامبر اسلام (ص)، براساس الگوی قرارداد)
تحلیل ماهیت دولت پیامبر (ص) اهمیت زیادی برای نواندیشی دینی، تجدد سیاسی و اصلاح نهاد دولت در ایران و دیگر جوامع اسلامی دارد، اما اکثر دولت‌پژوهی‌ها در جهان اسلام، بی‌آن‌که به سیرهٔ حکمرانی پیامبر اکرم (ص) توجه نمایند، به سنّت خلفای راشدین و یا اندیشه‌های کلامی شیعه ارجاع می‌دهند و ماجرای سقیفه و سنّت سیاسی مبتنی بر این واقعه را مرجع ارزیابی دولت قرار می‌دهند. بدین‌سان، ماهیت دولت پیامبر و سیرهٔ حکمرانی ده‌سالهٔ او مورد «غفلتِ سیستماتیک» قرار گرفته و چندان در معرض پژوهش و ارزیابی قرار نداشته است. مطالعات چند‌ساله و نیز چند ترم تدریس در حوزهٔ «سیرهٔ سیاسی پیامبر اسلام» نشان می‌دهد که این شیوهٔ حکمرانی به‌طور بنیادی بر الگوی قرارداد استوار است. قراردادها و پیمان‌های موجود از پیامبر اسلام، چنان تعدد و تواتر دارند که دولت آن حضرت را می‌توان «دولت قراردادی» نامید. این پژوهش به کاوش در این اسناد و الگوی حکمرانی در سنّت پیامبر می‌پردازد.
(به نقل از طرح‌نامهٔ دکتر فیرحی برای تألیف کتاب پیامبری و قرارداد)
پیامبری و قرارداد (نظریه‌ای دربارهٔ سیرهٔ حکمرانی پیامبر اسلام (ص)، براساس الگوی قرارداد) - انتشارات نی
دریدا در متن
معرفی کتاب دریدا در متن
در این متن مباحثِ مهمِ بیش از پنجاه اثرِ دریدا مستقیماً بررسی شده و نکات مرتبط در بعضی نوشته‌های دیگر او نیز مطرح شده است. خوانندگان می‌توانند نه‌فقط شکل‌گیری اندیشه‌ی دریدا را در سیر تاریخی زنده‌ی آن از خلال مباحث او درک کنند بلکه چکیده‌های گاه مبسوطی از اکثر آثار او را نیز در اختیار داشته باشند. افزون بر این می‌توان راه‌ورسم اندیشه‌ورزی دریدا را که ساختارزدایی نامیده می‌شود در نمونه‌هایی زنده و ملموس مشاهده کرد. در این متن‌ها همچنین می‌توان با جوانبی از سرگذشت شخصی دریدا و روایت‌های او از زندگی‌اش آشنا شد که بیان نوعی بی‌مأویی و حاشیه‌نشینی است و جایگاه «غیرعادی» او را در فرهنگ فرانسوی و اروپایی بازتاب می‌دهد.
دریدا در متن - انتشارات نی
پنلوپه (۶۲) (نمایش‌نامه)
معرفی کتاب پنلوپه (۶۲) (نمایش‌نامه)
جهان نمایش مجموعه‌ای است از متن‌هایی که برای صحنه‌ی نمایش یا درباره‌ی آن نوشته شده‌اند. انواع نمایش‌نامه، چه برای اجرا و چه صرفاً برای خوانده شدن، از جمله نمایش‌نامه‌هایی با اقتباس از آثار ادبی یا سینمایی، و نیز متن‌های نظری در حوزه‌ی درام و نقد آثار نمایشی، در این مجموعه جای می‌گیرند.● عزیز دلم، تو صبح و ظهر و شب به او عشق ورزیده‌ای. حرف که می‌زد، دوستش داشتی؛ ساکت می‌ماند، دوستش داشتی؛ راه می‌رفت، دوستش داشتی؛ غذا می‌خورد، دوستش داشتی؛ می‌خوابید، باز دوستش داشتی. آدم نمی‌داند از دست این دوست داشتن تو به کجا پناه ببرد.
