به دنبال امیرکبیر
سلطنت پادشاهان قاجار با آقامحمدخان شروع شد. او توانست پس از مرگ نادر، ایران را که در آستانه تجزیه کامل قرار گرفته بود بار دیگر یکپارچه کند. در دوران شاهان قاجار رویدادهای مختلفی به وقوع پیوست از تأسیس مدارس جدید و چاپخانه و روزنامه و بانک تا وقوع انقلاب مشروطه و دیگر رویدادهای مهم تاریخی. یکی از این رویدادها صدارت اعظمی میرزا تقیخان امیرکبیر در دوره سلطنت ناصرالدین شاه قاجار بود. او در حدود سال ١٢٢٠ هجری قمری در اطراف اراک به دنیا آمد.
پاکی، هوش، لیاقت، صداقت، مردم دوستی و کاردانی میرزا تقی خان امیرکبیر از او صدراعظمی شایسته ساخت، چنان که درباریان نالایق و حاسدان فاسد و زیادهخواهان بیگانه به هراس افتادند و با تحریک ناصرالدین شاه مرگ او را رقم زدند. در کتاب به دنبال امیرکبیر حوادث جالب و باورنکردنی از رویدادهای زمان صدراعظمی این بزرگمرد تاریخ ایران را با هم میخوانیم. این کتاب یکی از مهمترین دورههای تاریخ ایران را کاوش میکند و از توطئههای دلهرهآوری پرده برمیدارد که سرانجام امیرکبیر را به حمام فین کاشان میرسانند.
به دنبال خدایان مصر
سرزمین باستانی مصر خدایان زیادی داشته است و مردم شهرهای مختلف این سرزمین کهنسال خدایان شهر خود را میپرستیدند. «رع» سرآمد خدایان مصر بود و مردم سراسر مصر به او احترام فراوانی میگذاشتند. بنابه روایت اسطورههای مصری، انسان از اشکهای «رع» آفریده شده است. کتاب «به دنبال خدایان مصر» یکی دیگر از کتابهای «مجموعه به دنبال…» است که سرزمین پررمز و راز مصر باستان را معرفی میکند. نقاشیها، عکسها و همچنین صفحات دانشنامهای کتاب کمک می کنند تا مخاطبان هرچه بهتر با این تمدن سرزمین آشنا شوند که همچون افسانهای در طول تاریخ پرفراز و نشیب این کشور نمایان است.
به دنبال حسن صباح
داستان زندگی خداوند الموت، حسن صباح، این بار با زبانی دیگر همراه با تصاویر متنوع و با شرحی جذاب و خواندنی ما را به اواخر قرن پنجم هجری میبرد، زمانی که حسن صباح همراه با فدائیان خود در دژ تسخیرناپذیر الموت حوادث گوناگونی را رقم زدند. حسن در کودکی، متفاوت با کودکان دیگر به تشویق یکی از یاران پدرش از ری راهی نیشابور میشود تا در آنجا تحت تعلیم فردی به نام امام موفق نیشابوری قرار گیرد و راه و رسم زندگی را فرا بگیرد. در آنجا او با کسانی آشنا میشود که بعدها در زندگی او تأثیر فراوانی داشتند.
کتاب به دنبال حسن صباح یکی دیگر از مجلدهای خواندنی مجموعه به دنبال ... است که در ١٣٦ صفحه توسط یوسف علیخانی نوشته شده است.
به دنبال کاغذ اخبار
اولین روزنامه ایران نامی نداشت و آن را با عنوان «کاغذ اخبار » میشناختند . این روزنامه در دوشنبه ٢٥ محرم ١٢٥٣ هجری قمری مطابق با اول ماه مه ١٨٣٧ میلادی در تهران منتشر شد . سه سال قبل از آن ( در سال ١٢٥٠) فتحعلیشاه ( دومین شاه سلسله قاجار ) ، و یک سال قبل از آن عباس میرزا ولیعهد از دنیا رفته بودند . چنین بود که در زمان تولد روزنامه در ایران محمدشاه ، سومین پادشاه قاجار ، در مسند قدرت بود . زمانی که عباس میرزا ولیعهد در تبریز اقامت داشت وزیری بسیار لایق داشت به نام ابوالقاسم فراهانی ملقب به قائممقام ، که در آخر عمر فتحعلیشاه وزیر این پادشاه نیز بود .
محمدشاه ، پس از مرگ فتحعلیشاه ، قائممقام را به وزارت خود برگزید ، اما یک سال بعد به تحریک حاج میرزا آقاسی او را کشت و آقاسی را به صدراعظمی نشاند . به این شکل ، کاغذ اخبار که مقدمات انتشار آن در زمان عباس میرزا و قائممقام فراهم شده بود بعد از صدارت حاج میرزا آقاسی انتشار یافت . ماجراهای مطبوعات در ایران از کاغذ اخبار تا روزنامههای امروز داستانی دارد خواندنی .
امپراتوری چنگیزخان
مغولها در اوایل قرن سیزدهم میلادی، در بخش وسیعی از قارۀ آسیا وحشت پراکندند و به رهبری چنگیزخان، از سرزمین خود در شمال شرق آسیا به حرکت درآمدند و همۀ کشورهای سر راه خود را نابود ساختند. شهرهایی که مقاومت کردند تسخیر و مردمشان قتلعام شدند. مغولها از چین تا عراق و تا کوههای قفقاز هجوم آوردند و در هر میدانی که جنگیدند پیروز شدند. هیچ دفاعی در برابر سپاه چنگیزخان وجود نداشت. مغولها صحرانشینانی پرطاقت بودند که به زندگی در آب و هوای بسیار خشن عادت داشتند.
آنها با مهارت در به کارگیری تیر، نیزه، تبرهای جنگی و تاکتیکهای غیرقابل پیشبینی و حیلههای جنگی برای تضعیف روحیه دشمنانشان میجنگیدند. چنگیزخان مغولها را از جماعتی پراکنده و فقیر، به ترسناکترین مردم روی زمین تبدیل کرد. او شیوۀ زندگی مغولی را بهترین نوع زندگی میدانست، همچون آرمانی که همه بشریت در آرزوی آن باشند. فتوحات و قوانین او در پی این هدف بودند که آرمانهای او را به قبایل چادرنشین آسیا و همه جهان برسانند. چنگیزخان نظمی را بر قوم خود تحمیل کرد که درآن هر فرد، جایگاه، وظیفه و رفتار معینی داشت. هفتمین مجلد از مجموعه تمدنهای گمشده تحت عنوان «امپراتوری چنگیزخان» در١٢٧ صفحه در دسترس علاقهمندان به موضوعات تاریخی است.
پناهجویان در گذر تاریخ
مسئلۀ پناهجویی و آوارگی قدمتی به درازای تاریخ بشر دارد؛ از زمان رانده شدن آدم و حوا از بهشت و آوارگی قابیل پس از کشتن برادرش هابیل تا به امروز، ، پدیدهای که همواره با زندگی بشر همراه بوده است.
پناهجویی به دلایل مختلفی رخ میدهد: آزار و اذیت به خاطر نژاد، دین، قومیت، عقاید سیاسی یا عضویت در گروه اجتماعی خاص، یا بر اثر جنگهای داخلی، خشونت و فقر.
در دو قرن اخیر به دنبال جنگهای جهانی در اروپا، و جنگهای اخیر در خاورمیانه و آفریقا آوارگی و پناهجویی به مسئلهای بحرانی تبدیل شده است، از این رو، از میانۀ قرن بیستم سازمانهایی بینالمللی به منظور ساماندهی مسئلۀ آوارگان و پناهجویان کمک به آنها شکل گرفته که تا به امروز فعالیتشان ادامه دارد.
اما در این باره همواره اختلافنظرهایی وجود دارد؛ عدهای خواهان کمک به پناهجویان و پذیرش آنها در کشورشان هستند و عدهای پناهجویان را به چشم تهدید نگاه میکنند و خواهان اتخاذ سیاستهای سفت و سخت در مواجهه با این مسئله هستند، و در این میان پناهجویان در تلاطم این تصمیمات سیاسی چشم به آیندهای نامعلوم دوختهاند.
به دنبال کریستف کلمب
گذرگاههای تاریخ
گذرگاههای تاریخ طرح کلی فرایندهای تاریخ را از دوره دیرینه سنگی تا به امروز پی میگیرد و برداشتی کلی، موجز، بیهمتا و خواندنی از سراسر تاریخ انسان و قوانین حاکم بر آن به دست میدهد. این کتاب پژوهشی گسترده و بلندپروازانه است که نظریه تحول اجتماعی مارکس را پایه راهجوییهای تازه خود قرار میدهد. اما پروفسور دیاکونف پنج مرحله تحولی مارکس را به هشت مرحله گسترش داده است. از آن گذشته و برخلاف مارکس، پروفسور دیاکونف نمیپذیرد کهگذار ما از یک مرحله به مرحله بعدی با ستیزه و انقلاب اجتماعی مشخص میشود و بر آن است که این گذارها گاهی با مسالمت و آرامش انجام میپذیرد.
توجه پروفسور دیاکونف تنها به ابعاد اقتصادی و اقتصادی ـ اجتماعی تحول محدود نمیماند، بلکه عوامل قومی، فرهنگی، مذهبی و نظامی ـ فنآورانهای را نیز که طی قرنها دوام آورده است به تفصیل میکاود.
پروفسور دیاکونف همچنین این نظر را نمیپذیرد که تحول اجتماعی حتماً و الزاماً نشانه پیشرفت است و نشان میدهد که چگونه «هر پیشرفتی در عین حال یک پسرفت است.» سرانجام کتاب با ارایه چشماندازی از آینده انسان پایان مییابد و نتیجهگیری در این باره را که آینده چه در بر خواهد داشت به خواننده وامیگذارد. خواننده همچنان که همراه کتاب از مراحل گوناگون تاریخی میگذرد، با پژوهشی سترگ و تأملبرانگیز از فرایند تاریخ نوع انسان مواجه میشود که پس از توینبی مهمترین اثر تاریخی هوشمندانه جهان به شمار میآید.
ایگور ام. دیاکونف استاد ممتاز موسسه شرِشناسی دانشگاه سن پترزبورگ و صاحب تألیفات عالمانه بسیاری از جمله تاریخ ماد، دوره سه جلدی تاریخ جهان باستان (١٩٨٩)، که او سرویراستار آن بود، و اسطورههای باستانی شرِ و غرب (١٩٩٣) است.