دفتر و دفترچه
تراول ماگ و فلاسک
سیاستِ عشق؛ میان هنر و فلسفه
سیاست عشق عبارتی که آلن بدیو فیلسوف ساختارگرای فرانسوی آن را بی معنا می داند، درخوانشی برسازنده از هنر و فلسفه معاصر و به طور خاص در آنچه می توان "هنر و فلسفه" پس از دلوز و گتاری نامید، مواجهه ای را میان این فیلسوفان و هنرمندان معاصر ایران و جهان تدارک می بیند. کتاب حاضر حوزه های گوناگون هنری از جمله نقاشی، مجسمه، شعر و ..را از منظر چرخش فلسفی، به ویژه در پرتو نظریات فیلسوفانی چون دلوز و گتاری ارائه می دهد. این موضوع از رهگذر آنچه اریک الی یز فیلسوف مهم «سیاست احساس» و احمد غزالی عارف «سیاست عشق» می نامند، بررسی شده است. همچنین به رابطه ای جدید میان هنر و فلسفه پس از دلوز و گتاری همراه با تاملات عرفانی می پردازد این کتاب، آثار نقاشان مهم اما گمنام ایرانی را از منظری دیگر و تحت شرایط متفاوتی که جهان معاصر ایجاد کرده است بررسی می کند و رابطه امر بومی و امر جهانی را در آن برجسته می سازد.
چرا ترس از مرگ و مویه بر آن
از بین همه ترس‌هایی که در زندگی زمینی احاطه‌مان کرده‌اند، شاید بتوان گفت شدیدترین و فلج‌کننده‌ترین، ترس از مرگ است. در اکثر موارد، فقط اندیشه مرگ کافی است تا لرزه بر انداممان بیندازد. این اندیشه، چنان بر منطق و تعقل خدشه وارد می‌آورد که دیگر نمی‌توانیم این حقیقت را دریابیم که مرگ، نه پایان همه چیز، بلکه درِ ورودی معبدی است که به حیاتی جدید راه می‌برد. این کتاب بر آن است تا یاریمان دهد ترس از مرگ را برای همیشه برانیم و آشفتگی و غمگینی همراه با اندیشه مرگ خود و عزیزانمان را وداع گوییم، چنانکه مهاتما گاندی پیشوای فقید مردم هند توصیه می‌کند از مرگ نگریزید بلکه با چهره‌ای متبسم با آن روبرو شوید.
علم و فضیلت (جستاری درباره‌ی تأثیر ذهنیت علمی بر منش اخلاقی)
معرفی کتاب علم و فضیلت (جستاری درباره‌ی تأثیر ذهنیت علمی بر منش اخلاقی)
پروفسور لوییس کاروئانا، کشیش یسوعی، در علوم، فلسفه، و الاهیات صاحب درجات است. او دکترایش را در رشته‌ی تاریخ و فلسفه‌ی علم از دانشگاه کمبریج گرفته، پیش از این سال‌ها استاد دانشگاه لندن بوده و اکنون، علاوه بر ریاست دانشکده‌ی فلسفه‌ی دانشگاه رم، به تدریس فلسفه و پژوهش در رصدخانه‌ی واتیکان اشتغال دارد. کاروئانا علاوه بر کتاب حاضر، صاحب آثاری چون کل‌گرایی و فهم علم، معماری مفهومی طبیعت، داروین و کاتولیک‌گرایی، و آغاز و پایان کائنات است. دکتر کاروئانا در این کتاب، با پیمایش قلمروهای جدیدی در مرز میان علم و اخلاق، نشان می‌دهد چگونه ذهنیت علمی بر شکل‌گیری شخصیت فرد، یا کسب فضایل اخلاقی او اثر می‌گذارد. از نظر او علم فقط منظومه‌ای از دانسته‌ها و دانستنی‌ها نیست بلکه عاملی مهم در تعیین روش زندگی است. بحث کتاب به توصیف برهم‌کنش میان علم و اخلاق یا رد و قبول نوآوری‌های علمی محدود نمی‌ماند بلکه به موضوعات اساسی‌تری می‌پردازد که حاصل گرایش‌های مهم اخلاقی در بطن ذهنیت علمی است؛ و شرح می‌دهد چگونه علم، روش علمی، تاریخ علم، و قدرت تبیین علمی می‌تواند مفهومی از زندگی خوب را رقم بزند.
علم و فضیلت (جستاری درباره‌ی تأثیر ذهنیت علمی بر منش اخلاقی) - انتشارات نی
فلسفۀ هنر رایانه‌ای
فلسفۀ هنر رایانه‌ای،کتابی کوچک با ایدهای بزرگ است: اعلام موجودیت و تبیین گونۀ هنری جدیدی با عنوان «هنر رایانه‌ای».
این گونۀ هنری چیست و چه ویژگیهایی دارد؟ آیا ارزشمند است؟ تفاوت آن با هنر دیجیتال چیست و چگونه از امکانات رایانه در آفرینش آثار هنری بهره می‌گیرد؟ این‌ها اصلی‌ترین پرسشهایی هستند که کتاب می‌کوشد، با ارائۀ نمونههای فراوان، پاسخی درخور برای آنها عرضه کند. نویسندۀ کتاب، با اتخاذ روشی تحلیلی، پس از توضیح مفاهیم بنیادین «هنر رایانه‌ای» به تعریفی جامع از آن میرسد و تلاش می‌کند آن را در قالب نظریهای منسجم سامان دهد.
دومینیک مک‌آیور لوپس، معاون دانشکده ادبیات و علوم انسانی؛ دانشپژوه ممتاز دانشگاهی و استاد صاحب کرسی در گروه فلسفۀ دانشگاه بریتیش کلمبیا است که تاکنون کتابها و مقالات فراوانی را در زمینه زیباییشناسی و فلسفۀ هنر تألیف کرده است. مک‌آیور لوپس در این کتاب نشان می‌دهد که هنر رایانه‌ای برخی اصول بنیادین شیوه‌های سنتیِ تفکر درباره هنر و آفرینش را به چالش می‌کشد و می‌گوید برای فهم این گونه هنری باید ایده‌هایی چون «تعاملگری» و «کاربر» را در مرکز توجه قرار دهیم.
قواعد و زبان خصوصی از نظر ویتگنشتاین
معرفی کتاب قواعد و زبان خصوصی از نظر ویتگنشتاین
ویتگنشتاین در بند ۲۰۱ [پژوهش‌های فلسفی] می‌نویسد: «پارادوکس ما این بود: هیچ نحوه‌ای از عمل نمی‌تواند با یک قاعده متعیّن شود، زیرا هر نحوه‌ای از عمل را می‌توان با این قاعده تطابق داد»… این «پارادوکس» احتمالاً اصلی‌ترین مسئله‌ی پژوهش‌های فلسفی است. حتی کسانی که در مورد نتایج مرتبط با «استدلال زبان خصوصی» و فلسفه‌ی ذهن، ریاضی و منطق، که ویتگشنتاین از مسئله‌ی خود نتیجه می‌گیرد، مناقشه دارند، می‌توانند خود این مسئله را مساهمت مهمی در فلسفه تلقی کنند. این پارادوکس می‌تواند به‌عنوان صورت جدیدی از شکاکیت فلسفی درنظر گرفته شود.
شوپنهاور
آرتور شوپنهاور متفکری منزوی است. فلسفه او نوعی فلسفه انزواست که حاصل تماس شخصی و نزدیک با آثار گذشته است . او آثار فیلسوفان را به زبان خودشان بی‌واسطه مترجم، شارح و مفسر می‌خواند . شوپنهاور خود را در بند آنچه هر یک از آنها می‌گویند ، روایت می‌کنند یا می‌اندیشند نگه نمی‌دارد. او که ادبیات و فلسفه را کاملاً می‌شناسد، می‌خواهد تفاسیر دانشگاهی را به کلی نادیده بگیرد. شوپنهاور که شخصی بدگمان است ، تنها نگاه خاص خود و داوری خویش را قبول دارد. او در بسط و پروراندن فلسفه‌اش بر این باور نبود که پاسخ دادن به انتظارات، پرسش‌ها و هیجاناتی که به شکل لحظه‌ای سایه‌گستر می‌شوند کاری ثمربخش باشد. او از همان ایام جوانی بی‌درنگ نسبت به خوش‌بینی به میراث رسیده از روحیه عصر روشنگری ابراز انزجار می‌کند. به نظر شوپنهاور ، شدن تاریخی، خود چیزی نیست جز بازنمودی همواره یکسان و غم‌انگیز از اراده زیستن ، اراده‌ای که خود، بیگانه با هرگونه آیندگی ، ناتوان از شدن است .
توصیف فلسفی علم (خوانش ویتگنشتاینی از ساختار انقلاب‌های علمی)
معرفی کتاب توصیف فلسفی علم (خوانش ویتگنشتاینی از ساختار انقلاب‌های علمی)
فیلسوفان متعددی شباهت میان آموزه‌های فلسفی کتاب ساختار انقلاب‌های علمی تامس کوهن با فلسفه‌ی ویتگنشتاین متأخر را نشان داده‌اند؛ اما باید توجه کرد که حاصل تأثیر بنیادینی که کوهن از ویتگنشتاین گرفت نه صرفاً مجموعه‌ای از آموزه‌های فلسفی، بلکه شیوه‌ی فلسفه‌ورزی او بود. از نظر ویتگنشتاین، اندیشه‌ی فلسفی رایج ــ متأثر از علوم طبیعی ــ به‌دنبال «تبیین» امور است و، از این رو، در میان انبوهی از نظریه‌ها سرگشته و حیران است، در حالی‌که کار فلسفه صرفاً «توصیف» است و باید از هر نوع تبیینی در فلسفه پرهیز کرد. در واقع، آنچه کوهن از ویتگشنتاین وام گرفت همین شیوه‌ی فلسفه‌ورزی بود که آن را برای فهم تحول و تطور «علم» به کار بست. همه‌ی شباهت‌های بعدی میان آموزه‌های فلسفی کوهن با ویتگشنتاین پیامد همین شیوه‌ی فلسفه‌ورزی است. کتاب توصیف فلسفی علم می‌کوشد تا پس از ایضاح شیوه‌ی فلسفه‌ورزی ویتگنشتاین متأخر، خوانشی جدید از کتاب ساختار انقلاب‌های علمی تامس کوهن عرضه کند تا بسیاری از ابهام‌های مطرح‌شده در خصوص آن رفع شوند.
توصیف فلسفی علم (خوانش ویتگنشتاینی از ساختار انقلاب‌های علمی) - انتشارات نی
بهای سنگین مادی گرایی
بیست و پنج قرن پیش، فیلسوف چینی «لائوتسه» این جملات حکیمانه را نوشت: «اگر به دنبال پول و امنیت باشی قلبت هرگز نرم نخواهد شد. نگران تأیید مردم مباش وگرنه زندانی‌شان خواهی شد. کار خودت را انجام بده و سپس بازگرد. این است تنها مسیر به سوی آرامش.» این گفته‌ها در واقع خطر ارزش‌های مادی را به مردم هشدار می‌داد. حکیمان تقریباً از هر دین و مکتب فلسفی، به طور مشابهی تأکید کرده‌اند که تمرکز بر کسب دارایی‌های مادی و شهرت اجتماعی به کاهش اهمیت آنچه برای زندگی مهم است می‌انجامد. اگرچه ممکن است در تصدیق این حکمت باستانی سر تکان دهیم.
چنین نصایحی غالباً در هیاهوی پیام‌های مصرف‌گرایی امروزی گم می‌شوند. پیام‌هایی مبنی بر این‌که پیگیری‌های مادی، انباشت کالاها و ارائه تصویر «مناسب» موجب فراهم شدن ارزشی واقعی، رضایتی عمیق و زندگی‌ای حقیقتاً پر معنا می‌شوند. کتاب حاضر بهای سنگینی را که بشریت در قبال تغذیه، پوشاک، سرپناه و آموزش هر فرد زنده بر روی کره زمین می‌پردازد و این که برای افزایش مراقبت‌های بهداشتی، مبارزه با بیماری‌های مهم و پاکسازی نسبتاً زیاد محیط زیست چه میزان ظرفیت داریم بررسی و ارزیابی نموده است.
نقدی بر این کتاب
