کتاب شعر زمان ما 16 شفیعی کدکنی
معرفی کتاب شعر زمان ما 16 شفیعی کدکنی
محمدرضا شفیعی کدکنی در نوزده مهر ۱۳۱۸ در کدکن از توابع تربت حیدریه در خراسان به دنیا آمد. شفیعی کدکنی هرگز به دبستان و دبیرستان نرفت و از آغاز کودکی نزد پدر خود (که آخوند بود) و مرحوم ادیب نیشابوری دوم به فراگیری زبان و ادبیات عرب پرداخت (در هفت سالگی تمام الفیه ابن مالک را از حفظ بود) و فقه، کلام و اصول را نزد آیت الله شیخ هاشم قزوینی فراگرفت.
اما پس از مرگ شیخ هاشم قزوینی (معروف به فقیه آزادگان) تا آخرین مراحل درس خارج فقه را نزد آیت الله میلانی خواند و در این دوره با آیت الله سید علی خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی همدرس بود. او به پیشنهاد مرحوم دکتر علی اکبر فیاض در دانشگاه فردوسی مشهد نام نویسی کرد و در کنکور آن سال نفر اول شد و به دانشکدهٔ ادبیات رفت و مدرک کارشناسی خود را در رشتهٔ زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه فردوسی و مدرک دکتری را نیز در همین رشته از دانشگاه تهران گرفت.
شفیعی کدکنی از سال ۱۳۴۸ تاکنون (۱۳۹۱) به درخواست دانشگاه تهران استاد دانشگاه تهران است. استاد بدیع الزمان فروزانفر زیر برگهٔ پیشنهاد استخدام وی نوشت «احترامی است به فضیلت او».
شفیعی از جمله دوستان نزدیک مهدی اخوان ثالث شاعر خراسانی به شمار می رود و دلبستگی خود را به اشعار وی پنهان نمی کرد. محمدرضا شفیعی کدکنی روز پنجشنبه ۵ شهریور ۱۳۸۸ تهران را به مقصد آمریکا ترک کرد.
این سفر بازتاب وسیعی در مطبوعات ایران داشت. او برای استفاده از یک فرصت مطالعاتی به موسسه مطالعات پیشرفتهٔ پرینستون رفت تا در باب تاریخ و تطور فرقهٔ کرامیه تحقیق کند و پس از ۹ ماه دوری از وطن به ایران بازگشت و پس از بازگشت به ایران بر سر کرسی تدریس خود در دانشگاه تهران حاضر شد
.
کتاب شاهنامه به نثر
معرفی کتاب شاهنامه به نثر
شاهنامه ی فردوسی، این کاخ بلندی که حکیم فرزانه از نظم بنا نهاده، همواره با داستان های حماسی و شکوهمند خود از جایگاه ویژه ای در ادبیات پارسی و ذهن پارسی زبانان برخوردار است. قطعا مطالعه ی شاهنامه در قااب شعری موزون، لذتی عمیق تر برای خواننده به ارمغان می آورد اما گاهی برای مخاطبانی که پیش زمینه ادبی قوی ندارند و یا از سن و سال کمتری برخوردارند، تجربه ی آگاه نبودن به نحوه ی صحیح قرائت ابیات ممکن است کمی دلسرد کننده باشد و حتی خواننده را از این اثر جاودان ادبی دور کند.
لذا برای بهره مندی بهتر از داستان های جذاب و پرماجرای شاهنامه و برقراری ارتباط بیشتر با متن آن، مطالعه ی کتاب شاهنامه به نثر، بی گزند از باد و باران به قلم کاوه گوهرین پیشنهاد می شود. نویسنده ی این اثر با مطالعه ی تمام تصحیح های موجود از شاهنامه ی فردوسی، اقدام به بازگردانی آن به نثر با تلفیقی از ادبیات امروز و زبان فاخر قرن پنجم نموده است.
بدین ترتیب خواننده گرفتار دام وزن و قالب شعری نمی شود اما از طرف دیگر از فضای اصلی داستان ها که به سیاق قرن پنجم هجری نوشته شده هم دور نمی ماند. از دیگر ویژگی های مثبت این کتاب توضیح اسم اشخاص و مکان ها در پانوشت کتاب است که مخاطب را از دردسر جستجو کردن آن در بیرون از کتاب، نجات می دهد.
همچنین خیال خواننده از بابت کامل بودن داستان ها راحت است چرا که مولف اذعان داشته که هیچ داستانی را خلاصه یا حذف نکرده و تمام روایت ها را از آغاز تا پایان به طور کامل به نثر تبدیل کرده است. این مجموعه ی فاخر ادبی که برای مخاطب امروزی طراحی شده را انتشارات نگاه در یک جلد کتاب هفتصد و نود و دو صفحه ای به چاپ رسانده است.
کتاب شعر زمان ما 15 شمس لنگرودی
معرفی کتاب شعر زمان ما 15 شمس لنگرودی
بی هیچ تردیدی مجموعه ی بی نظیر و پنج جلدی «شعر زمان ما» که تفسیر و تحلیل گزیده شعرهای پنج شاعر بزرگ معاصر: نیما، اخوان، شاملو، سپهری و فروغ را شامل می شود و طی سالیانی طولانی از سوی زنده یاد «محمد حقوقی» شاعر و محقّق فروتن فراهم آمده بود، گنجینه ای گرانبهاست از شعر روزگار ما که انتشار آن با تلاش انتشارات نگاه میسّر شد و جامعه ی ادبی اعم از روشنفکران و دانشجویان و دیگر اهالی فرهنگ از آن استقبال شایانی کردند و تجدید طبع چندباره ی هرکدام از مجلّدات آن، گواه بارز این ادعاست. دریغا در هشتم تیرماه 1388 محمد حقوقی، ملک این جهانی وانهاد و به مصداق «ای بسا آرزو که خاک شده»، کار تدوین مجلّدات بعدی شعر زمان ما، نافرجام ماند.
آنچه اینک برابر خواننده است دوره ای جدید از این مجموعه است که به واقع حاصل تلاش و تتبّع محقق و ادیب معاصر «فیض شریفی» است که به روایت ایشان زنده نام «حقوقی» شش ماه پیش از فرونهادن قلم، دوام و پیگیری و تألیف سایر مجلدات را بدو سپرده بود.
.
کتاب شعر زمان ما 10 نادر نادر پور
معرفی کتاب شعر زمان ما 10 نادر نادر پور
نادرنادرپور (روز شانزدهم خردادماه 1308 ه. ش) در تهران به دنیا آمد.
دوران دبستان و دبیرستان را در شهر زادگاهش سپری کرد. او به سال 1328 برای تکمیل معلومات خود، در زبان و ادبیات فرانسه به این کشور رفت و سه سال بعد به تهران برگشت.در همین دوران علاقه ی خود را از دوران نوجوانی و جوانی به شعر و سیاست پنهان نمی کرد. مثل بسیاری از شاعران و نویسندگان آن ایّام به عضویّت سازمان جوانان حزب توده درآمد.
اما او هم مثل فریدون توللی و نصرت رحمانی و اخوان ثالث و احمد شاملو و آل احمد از سیاست حزبی روی برگرداند و به شعر و شاعری پرداخت. شعر زمان ما نام عام کتاب هایی بود که آقای محمد حقوقی، به همّت انتشارات نگاه، هر فصل یکی از مجلدات آن را منتشر می کرد.
.
کتاب شعر زمان ما 9 سید علی صالحی
معرفی کتاب شعر زمان ما 9 سید علی صالحی
شاید سیدعلی صالحی اولین شاعر از این مجموعه باشد که به دلیل لحن خاص گفتار و آیت صمیمیتی که در کلامش بود، از موج ناب برید و در ترازو و تعادلی که میان موج ناب و شعر گفتار ایجاد کرده بود، وزنه ی سنگین اشعارش را به نحوی خودآگاهانه به سمت شعر گفتار چرخاند و با وزنی طبیعی و متناسب و متوازن با گفتار روزمره مردم شهر در تداوم و تکامل شعر گفتار استارت زد. او شعری تکنوپاستورال (شهری ـروستایی) را که قبل از او نمونه ها و نمایه هایی در شعر ایرج میرزا و نصرت رحمانی و فروغ فرخ زاد به دیده می آمد رونمایی کرد.
خود شاعر بر این باور است که «ریشه های شعر گفتار به گات های اوستا و کلام حضرت حافظ باز می گردد… شعر فروغ هم شعر گفتار است. محمد حقوقی بر این باور بود که«سیدعلی صالحی توانست این عطّیه را نام گذاری و تبیین و تفسیر و تثبیت کند و تعمیم دهد»؛ مثال می زنم :دنبال دردسر نگرد/ همه چیز درست خواهد شد/ بالاخره انعکاس چاقو را فراموش خواهیم کرد/بالاخره مرغ سحر نیز با ما به میکده خواهد خواند/ بالاخره ما هم روزی/ به دلخواه خود زندگی خواهیم کرد/ حالا بیا برویم تجریش/ هوا محشر است/ یک حرفی با تو دارم/ قدم می زنیم…
کتاب شعر زمان ما 7 سیاوش کسرایی
معرفی کتاب شعر زمان ما 7 سیاوش کسرایی
شعر زمان ما نام عام کتاب هایی بود که آقای محمد حقوقی، به همّت انتشارات نگاه، هر فصل یکی از مجلدات آن را منتشر می کرد. شاعران بزرگ معاصر ایران که در این کتاب ها، شاخصه ها و چگونگی شعر آنان و به تقریب همه ی جوانب کار آنان را دربرگرفته بود، نیما، اخوان، شاملو، سپهری و فروغ فرخ زاد، بودند.
مرگ تأثّرآور و نابهنگام آقای حقوقی، باعث توقف این مجموعه ها شد. شاید شش ماه پیش از این اتفاق غم انگیز بود که ایشان تلفنی از من خواست تا این کار را پی بگیرم.
از آن جا که دکتر ایرج صف شکن از گفت وگوی نگارنده ی این واژگان با جناب حقوقی آگاهی داشت، این مطلب را با مدیریت انتشارات نگاه در میان نهادم و ایشان با توافقات و تفاهمات و تعهداتی که در قبال مجموعه های یاد شده دارند، پذیرفتند تا برای آشنایی بیشتر شاعران جوان و دانشجویان، شاعران دیگری که در ادبیات معاصر ایران تأثیر بلامنازعی داشته اند، مورد نقد و تحلیل و بررسی قرار گیرند. بر همین مبنا شاعرانی چون سیمین بهبهانی، نصرت رحمانی، نادرنادرپور، منوچهر آتشی، سیاوش کسرایی، سیدعلی صالحی و… که در پیوند با شاعران گروه اول بوده اند، در وهله ی اول در نقد و تحلیلی خطی و زمانی مورد بررسی قرار می گیرند.
به معنی دیگر به جز چگونگی سرایش شعرها و زبان شعری، درون مایه، جهان بینی و تأثیرپذیری و تأثیرگذاری آنان، ساختار شعری وفضاهای ویژه و توانمندی های شاعرانه و ضعف های آنان، زمینه های سیاسی اجتماعی و تبیین و تشریح اشعار و دیدگاه شاعران و منتقدان و محققان در پایان کتاب مورد توجه قرار می گیرد. طبعا در نقد و بررسی آثار شاعران فوق الذکر، انتظار خواننده ی بیشینه خواه خلّاق آن است که نگارنده این سطور از نگره و نرم خود و نه کپی برداری از محقق قبلی، شاعر را در برابر دیدگان مخاطبان قرار دهد.
بر همین مبنا، در این نوشتار، بازنمون های تصویری و بوطیقای هنجارین و وزن عروضی و موسیقی درونی شعر و سبک فرودین و میانه و فخیم و سنجه ها و سمفونی های رنگین کمانی و عقلانیت درونی و بیرونی و کرشمه سازی های هنرمندانه شاعر و همچنین کهن شیوگی، میانه میانی و مدرن گونگی شاعر هم در کانون نگاه نگارنده قرار گرفته است :بنابر همین مقدمات است که این کتاب ها به دو بخش تقسیم شده اند.
.
.
کتاب شعر زمان ما 8 منوچهر آتشی
معرفی کتاب شعر زمان ما 8 منوچهر آتشی
منوچهر آتشی در اواخر دههٔ ۳۰ با آهنگ دیگر در شعر معاصر به تجربه ای تازه دست می زند. او با کشف و شهود در طبیعت جنوبی و وحشی به نوعی خشونت غریزی در شعر دست می یابد.
اما آنچه خشونت شعری آتشی را از عنصر خشونت آشفته و غیرمنسجم برخی از شاعران قبل و بعد از خودش (مثلا از نصرت رحمانی یا کیومرث منشی زاده) متمایز می کند به جز حضور «جنوب»، لحن حماسی آن است.
.
.
.
کتاب شعر زمان ما 6 سیمین بهبهانی
معرفی کتاب شعر زمان ما 6 سیمین بهبهانی
سیمین خلیلی معروف به سیمین بـهْبهانی (زادهٔ ۲۸ تیر ۱۳۰۶ تهران – درگذشتهٔ ۲۸ مرداد ۱۳۹۳ تهران)، نویسنده و غزل سرای معاصر ایرانی و از بنیان گذاران کانون نویسندگان ایران بود. سیمین بهبهانی در طول زندگی اش بیش از ۶۰۰ غزل سرود که در ۲۰ کتاب منتشر شده اند.
شعرهای سیمین بهبهانی موضوعاتی هم چون عشق به وطن، زلزله، انقلاب، جنگ، فقر، تن فروشی، آزادی بیان و حقوق برابر برای زنان را در بر می گیرند. او به خاطر سرودن غزل فارسی در وزن های بی سابقه به «نیمای غزل» معروف است… بی هیچ تردیدی مجموعه ی بی نظیر و پنج جلدی «شعر زمان ما» که تفسیر و تحلیل گزیده شعرهای پنج شاعر بزرگ معاصر: نیما، اخوان، شاملو، سپهری و فروغ را شامل می شود و طی سالیانی طولانی از سوی زنده یاد «محمد حقوقی» شاعر و محقّق فروتن فراهم آمده بود، گنجینه ای گرانبهاست از شعر روزگار ما که انتشار آن با تلاش انتشارات نگاه میسّر شد و جامعه ی ادبی اعم از روشنفکران و دانشجویان و دیگر اهالی فرهنگ از آن استقبال شایانی کردند و تجدید طبع چندباره ی هرکدام از مجلّدات آن، گواه بارز این ادعاست.
دریغا در هشتم تیرماه 1388 محمد حقوقی، ملک این جهانی وانهاد و به مصداق «ای بسا آرزو که خاک شده»، کار تدوین مجلّدات بعدی شعر زمان ما، نافرجام ماند. آنچه اینک برابر خواننده است دوره ای جدید از این مجموعه است که به واقع حاصل تلاش و تتبّع محقق و ادیب معاصر «فیض شریفی» است که به روایت ایشان زنده نام «حقوقی» شش ماه پیش از فرونهادن قلم، دوام و پیگیری و تألیف سایر مجلدات را بدو سپرده بود.
در دوره ی جدید، فراهم آورنده سروده های «سیمین بهبهانی»، «نادر نادرپور»، «سیاوش کسرایی»، «نصرت رحمانی»، «منوچهر آتشی»، «سید علی صالح »«یدالله رویایی»، «فریدون مشیری»، «شمس لنگرودی»، «حمید مصدق» و «حسین منزوی» را مطمح نظر قرار داده و بی آنکه صرفآ قصد تقلید از شیوه ی کار زنده یاد حقوقی را داشته باشد با روش و دیدی علمی و مدرن، با واکاوی و جستجوی برگ های ادبیات معاصر، ضمن تحلیل و نقد اشعار هر شاعر، به گزینی از سروده های اثرگذار شاعران مورد بحث را نیز عرضه کرده است…انتشارات نگاه» مفتخر است در آغاز دهه ی پنجم فعالیت های فرهنگی اش، در کنار چاپ آثار بزرگان ادب معاصر ایران، بار فرونهاده ی زنده یاد محمد حقوقی را دگربار بر دوش گرفته و با چاپ دیگر مجلدات آن که به سعی «فیض شریفی» فراهم آمده، این بار را به سرمنزل مقصود برساند.
به یقین این مجموعه همراه با تجدید طبع مجلدات پیشین، چنانکه گفته آمد مجموعه ی «شعر زمان ما» را به گنجینه ای بی بدیل بدل خواهد کرد که هیچ آشنا به شعری از آن بی نیاز نخواهد بود…در انتهای کلام، یادی دیگر از «محمد حقوقی» این استاد فرهیخته و شعرشناس شاخص داشته باشیم که به قول سهراب سپهری در شعر «دوست«بزرگ بودو از اهالی امروز بودو با تمام افق های باز نسبت داشت…»