نفت و قلم
صنعت نفت از دیر باز کم و بیش پیشتاز در عرصه قلم و پیوسته کانون فعالیت بزرگان و مشاهیر علم و ادب بوده است. فرزانگانی که با عرضه آثار قلمی خود نقش موثر در اعتلای فرهنگ این مرز و بوم ایفا نموده و با قلم پرتوان و گرانسنگ خویش بر گنجینه های آثار مکتوب افزوده اند. این بزرگان افزون بر ایفای وظایف اصلی خود در صنعت، با عرضه آثار قلمی توان و علایق خود را پیرامون موضوعاتی چون فلسفه، حقوق، سیاست، تاریخ، عرفان، دین، ادبیات، شعر، موسیقی، داستان، رمان، علوم اجتماعی، معماری و… آزموده و محصولات فکری ارزنده ای از خود به یادگار گذاشته اند؛ تا جایی که آثار برخی شان توفیق ترجمه به زبان های مختلف را هم یافته است و برای پدیدآورنده نسبتاً شهرت و آوازه جهانی آفریده است.
انگاره های گزافه
انگاره های گزافه مباحثی هستند، موجز و مختصر و در عین حال پیوسته اما متفاوت؛ و موضوعاتی از قببیل تعریف و تعارف، مبالغه، اغراق، غلو، و مدیحه سرایی، که به چابلوسی و دروغ پردازی می رسد غلو در آئین و اسطوره های ایرانی، شیدایی و عشق که بعضاً به جنون و تضاد با عقل و خردورزی را بر می گیرد.غلو در دین و گزافه در قدرت. در این نوشتار کوشش می شود به زبانی ساده به بازاندیشی و بازشناسی ابعاد گونگون این موضوعات فرهنگ عمومی بپردازیم تا دریابیم چگونه این ناهنجاری ها در بین ایرانیان در گذر تاریخ ادامه داشته و به ما رسیده است
دهخدا در افق روشنفکری ایران
معرفی کتاب دهخدا در افق روشنفکری ایران
هستهی اصلی اندیشهی مشروطهخواهی، فلسفهی ترقی بود؛ فلسفهای که دیگرگونیهای بنیادین را در نظام حکومتی وحقوق آزادیهای اساسی مردم و روابط نوی اجتماعی اقتصادی جهت میداد. بازگویان این فلسفه و آن دیگرگونیها، مردان برجستهای بودند که از حدود دههی هفتم سدهی سیزده هجری قمری به عرصه آمدند و در گیرودار انقلاب مشروطه و تشکیل مجلس اول و دوم آگاهسازی جامعه را هدف خویش کردند. "علیاکبر دهخدا" ادیب، نویسنده و اندیشمند معاصر ایران یکی از این برجستگان بود که دیدگاههای پیشروانهی خود را به طنز و جدی در مقالات مختلفی بازنوشت. او نه تنها بنیادگذار طنز سیاسی اجتماعی در ایران معاصر بود بلکه دیدگاههای مترقیانهاش در سیاست و اقتصاد جایگاه وی را به عنوان اندیشمندی پیشتاز و مردمی تثبیت کرد. روزنامهنویسی وی، در همهی مواضع، نشان از روحیهی روشنفکری مسئول دارد. دهخدا با طنز خویش از قدرت اسطورهزدایی کرد و تقدس ساختگی آن را به ریشخند گرفت و در مقالات جدی خود، همهی توان فکری و علمی خویش را به کار برد تا بیبنیادی ادعای خودکامگان را آشکار سازد. نویسنده در کتاب حاضر بر آن است تا اندیشههای این شخصیت برجسته را بازنماید.
طنز های نفتی
طنزهای نفتی مشتمل بر چهار فصل است: فصل نخست به پاره ای از خاطرات شبه طنز اختصاص دارد که به تاریخ سیاسی نفت ایران از اولین قراردادهای نفتی تا بعد ازوقایع ملی شدن نفت وداستان کنسرسیوم در سال 1333 مربوط می شود. در این فصل درمجموع بالغ بر پنجاه خاطره گردآوری شده است.
فصل دوم به ادبیات نفتی اختصاص دارد. این فصل به برخی از متون ادبی و طنز آمیز که در آستانه نهضت ملی نفت و دوران بعد از آن در نشریات و مطبوعات به چاپ رسیده، اشاره دارد.
اشعار نفتی عنوان سومین فصل کتاب را به خود اختصاص می دهد. اشعاری که در این فصل گرد آمده، منتخبی است از اشعار چاپ شده در مطبوعات دهه های 1320 و 1330. در این فصل عمدتا سعی شده است اشعاری گردآوری شود که به نوعی به نفت و یا شخصیت های دست اندرکار در شکل گیری رویدادهای نفتی مربوط می شوند.
دفتر ایام حاج غلامحسین کدیور فسائی ۱۳۲۲ – ۱۲۵۸
این کتاب کتابی ارزشمند است که خاطرات و دستنوشتههای حاج غلامحسین کدیور فسائی را از سال ۱۲۵۸ تا ۱۳۲۲ هجری قمری در بر میگیرد. این کتاب با سبک تاریخی و روایتمحور خود، زندگی اجتماعی و فرهنگی ایران در آن دوران را به تصویر میکشد. حاج غلامحسین که یکی از تجار برجسته و معتمد محل بود، در این اثر به توصیف جزئیات روزمره زندگی خود، دیدگاهها، تجربیات و مشاهداتش از وقایع تاریخی و اجتماعی پرداخته است.
اهمیت ویژه ی این کتاب به این علت است که با ارائهی اطلاعاتی دقیق و شخصی از زمانهی نویسنده، به مخاطبان امکان میدهد تا با زندگی و فرهنگ ایرانیان در قرن گذشته آشنا شوند. حاج غلامحسین کدیور در نوشتههای خود به موضوعات مختلفی از جمله تجارت، سیاست، مذهب و مسائل اجتماعی پرداخته و تصویری جامع و دقیق از جامعه ایران در آن زمان ارائه میدهد.
خواندن این کتاب برای علاقهمندان به تاریخ ایران، جامعهشناسی و مطالعات فرهنگی بسیار مفید و جذاب است. اطلاعاتی که در "دفتر ایام" آمده، نه تنها به شناخت بهتر از زندگی مردم در قرون گذشته کمک میکند، بلکه تغییرات اجتماعی و فرهنگی را نیز بهخوبی نشان میدهد. این کتاب همچنین برای پژوهشگران و محققان بهعنوان یک منبع دستاول و معتبر میتواند مورد استفاده قرار گیرد.
تشریفات
مجموعة حاضر، حاوی اشعاری از «بهاره رضایی» دربارة موضوعهای گوناگون است که در قالب نو و سبک سپید سروده شده است.
شعر سپید، وزن عروضی ندارد و سرایندگان آن معتقدند که موسیقی کلمات جبران کمبود وزن را میکند.
این نوع شعر میکوشد، هنجارهای شعر کهن را بشکند و معانی جدیدی را در شعر بیافریند. برخی از عنوانهای این سروده ها عبارت است از: اسکورت شرقی؛ بهانه؛ اعتراف؛ سیندرلا؛ استپ؛ و تایگا.
ترانههای اورشلیم
زیر نگاه پدر
این کتاب جذاب خاطرات، مهرماه فرمانفرماییان، فرزند دهم عبدالحسین میرزا، معروف به فرمانفرما است. او در این کتاب به بخشی از تاریخ خانواده در اواخر دوران قاجار میپردازد. این کتاب برخلاف آثار دیگری که از فرزندان فرمانفرماییان منتشر شده است به سیاست نمیپردازد، بلکه به زنان و اوضاع آنها در اندرونیهای خانههای قاجاری،روشهای تربیتی پدرش و اواضاع داخلی خانه میپردازد.
در زندگی فرمانفرما فراز و نشیبهای بسیاری روی داده است. مقام و مرتبه و القاب بسیاری بهدست آورده، اما در دورهای مورد سوء ظن و غضب مظفرالدین شاه، پدر همسرش قرار میگیرد و سرانجام او را تبعید میکنند. تقریباً ده سال عمر او خارج از میهن و دور از مرکز و سیاست مملکت میگذرد. پس از مشروطیت که به تهران باز میگردد ، به باغ سالاریه که جزو محله حسنآباد بود نقل مکان میکند و تا هنگامی که رضاشاه خانههای اورا خریداری میکند در آن محله میماند. فرمانفرما در دوران احمدشاه نخست وزیر ایران بود اما مورد غضب خانواده پهلوی بود و جایگاه و ثروتش را کمکم از دست داد. این کتاب شرحی از اوضاع زنان در این خانواده بزرگ است.