کتاب تاتار خندان
معرفی کتاب تاتار خندان
رمان “تاتار خندان” به قلم “غلامحسین ساعدی” اثری است که خواننده را به مسافرتی تاریخی خواهد برد و برشی از اجتماع ایران را با دغدغه های مخصوص به خودش به او نشان خواهد داد. “تاتار خندان”، در واقع نام روستایی است که یک پزشک، برای گریز از شکست هایش در زندگی مدرن شهری به آنجا می رود تا به نوعی خود را به دست خویش تبعید کرده باشد.
پزشک جوان که راوی داستان نیز هست با گریز از نقشی که مدرنیته، همچون خیاطی بی رحم بر تن او دوخته، پا به مسیر “تاتار خندان” می گذارد. داستان با ورود او به این روستا شروع می شود و همین طور که وی جای خود را در میان روستاییان باز می کند، قصه هم رو به جلو حرکت می کند.
او کم کم زندگی در میان روستاییان را یاد گرفته و با آن ها خو می گیرد و مرام و مسلک مردم آنجا، وی را تحت تاثیر قرار می دهد. “غلامحسین ساعدی” از نگارش نسبتا روانی برای خلق داستان “تاتار خندان” بهره برده؛ با این حال شخصیت پردازی و فضاسازی وی در این اثر کم نظیر بوده و خواننده را به دنیای راوی و زندگی او در کنار هم نشینان جدیدش خواهد برد.
در واقع “غلامحسین ساعدی” در این اثر به دنبال این است که با به تصویر کشیدن زندگی جدید پزشک جوان در کنار روستاییان، بر اهمیت زندگی روزمره و سر و کار داشتن با مردم اطراف تاکید کند و تاثیری که این سبک زندگی جدید بر افکار و روان او گذاشته را نشان بدهد. با وجود محرومیت هایی که از زندگی این مردم وصف شده اما برخورد ساده و صمیمیشان و پرداخت های طنزآمیز “غلامحسین ساعدی”، داستانی زنده را پیش روی مخاطب قرار می دهد.
.
کتاب ترس و لرز
معرفی کتاب ترس و لرز
“ترس و لرز” مجموعه ای از شش داستان کوتاه و به هم پیوسته به قلم “غلامحسین ساعدی” است که آیینه ای از زندگی و روحیات مردم گوشه ای از جنوب ایران بوده و عقاید و آداب و رسوم آنان را به خوبی نشان می دهد. همان گونه که از عنوان کتاب “ترس و لرز” برمی آید، این اثر سراسر وحشت و ترس است از فقر و بیماری و خرافه.
شروع داستان از مضیفی متروک و خالی آغاز می شود و در داستان آخر با چرخشی ماهرانه به همان جا بر می گردد. مضیف از غذاهایی پر می شود که غریبه ها به آنجا آورده اند و در اختیار اهالی گرسنه ی آبادی قرار می دهند.
اما زمانی که مردم حسابی از این غذاها فربه شدند، غریبه ها به طور ناگهانی آنجا را ترک می کنند و مردمی را که حالا دیگر تاب و توان زحمت کشیدنن ندارند به حال خود وا می گذارند. ”ترس و لرز” در عین واقع گرایی و فضاسازی حقیقی، از ساختارهای مبهم و پر رمز و رازی برخوردار است که همین ابهام و پیچیدگی، بر وحشت و فضای دلهره آور داستان ها افزوده و مهارت قلم “غلامحسین ساعدی” در آفرینش “رئالیسم جادویی” را به خوبی نمایش می دهد.
آنچه بیش از همه در پس زمینه ی مجموعه داستان “ترس و لرز” به چشم می خورد، نحوه ی واکنش شخصیت های قصه و حالات روانی آنان در برابر عوامل بیگانه ای است که بر سر راه آنان قرار می گیرد. در اکثر موارد این شخصیت ها منفعل اند و انتظار می کشند تا ببیند چه بر سرشان می آید.
“غلامحسین ساعدی” با تکیه بر جنبه ی روانشناسی این شخصیت ها، مسیر انفعال و تباهی آنان را به شکل هوشمندانه ای به تصویر می کشد.
.
کتاب عزاداران بیل
معرفی کتاب عزاداران بیل
این اثر مجموعه ای است از هشت داستان به هم پیوسته درباره ی مردمان روستایی به نام بیل، که دچار فقر و فلاکت و بدبختی اند. مردم این روستاها آدمهایی عامی و بیسواد اند، خرافات در این روستا بیداد می کند و مردم برای درمان دردها و بیماری ها و قحطی شدیدی که با آن دسته وپنجه نرم می کنند به جادو و خرافه پناه می برند.
بعضی از شخصیت ها ثابت اند و در هر هشت قصه تکرار می شوند که هر کدام نماد کارکتری متفاوت اند. عزاداران بیل نثری شیوا و سلیس دارد و کوتاهی جمله ها و دیالوگ ها به داستان ریتم و ضرباهنگ تندی داده است.
جمال میرصادقی منبع الهام ساعدی برای این داستان ها را، کتاب «نقاب مرگ سرخ» نوشته ی «ادگار آلن پو» می داند. فضای داستان، تاریک و تلخ است و ساعدی ترجیح داده است که تنها راوی اثر باشد و بی طرفی خود را حفظ کند.
این اثر تاکنون دوازده بار تجدید چاپ شده است و هنوز اثری خواندنی به حساب می آید.
کتاب سپیده دم ایرانی
معرفی کتاب سپیده دم ایرانی
«سپیدهدم ایرانی» کتابی نوشته امیرحسن چهلتن است. این اثر در دسته ادبیات داستانی با بنمایهای اجتماعی و تاریخی تقسیمبندی میشود.
نویسنده در این رمان به موضوع مهاجرت اجباری و گسستهای عاطفی ناشی از آن میپردازد. «سپیدهدم ایرانی» در دو دوره تاریخی که شامل دهه بیست و همچنین سال 1357 است روایت میشود.
داستان از جایی آغاز میشود که ایرج، قهرمان داستان، پس از 28 سال به کشور بازگشته است. ایرج با گذشت از خیابانها و کوچهپسکوچهها به مرور خاطرات خود میپردازد.
یادآوری روزهای رفته نشان میدهد ایرج از هواداران حزب توده در ایران بوده که به دلیل مشارکت در تهیه سلاح برای ترور نافرجام شاه در ۱۵ بهمن ۱۳۲۷، مجبور به فرار از کشور و مهاجرت به شوروی میشود. ایرج پیش از ترک ایران دو سال به زندگی مخفیانه روی میآورد و بعد ایران را ترک میکند.
او تصمیم گرفته که پس از مهاجرت به شوروی مقدمات را برای سفر میهن همسرش و پسر دوسالهشان فراهم کند اما به محض ورود به شوروی دستگیر و به جرم جاسوسی به پانزده سال کار اجباری در اردوگاه محکوم میشود. ارتباط ایرج بهدلیل تحمل شرایط سخت اردوگاه، با خانواده و همه نزدیکانش قطع میشود، اما بعد از مدتی با مرگ استالین، او از اردوگاه آزاد و به دلایلی مجبور میشود از شوروی به آلمان مهاجرت کند.
ایرج پس از بازگشت به ایران با میهن ملاقات میکند اما فضای سرد دیدار ایرج و میهن به او میفهماند که از عشق شورانگیز قدیم چیزی باقی نمانده است. پسر ایرج نیز شوق چندانی برای دیدار پدر نشان نمیدهد.
ایرج در دوراهی بزرگی برای آینده خود قرار گرفته است: بازگشت به آلمان و ماندن در ایران.
کتاب سگ ولگرد
معرفی کتاب سگ ولگرد
کتاب سگ ولگرد، اثری نوشته ی صادق هدایت است که اولین بار در سال 1942 به چاپ رسید.
در داستان سگ ولگرد، با سگی اسکاتلندی به نام پات آشنا می شویم که می توان در پس چشمانش، شعور و درکی انسانی را مشاهده و حس کرد. پات، دلش خیلی برای گذشته تنگ شده؛ زمانی که می توانست بی هیچ سختی و دغدغه ای، شیر گرم و زندگی بخش مادرش را بخورد، و با برادرش و پسر صاحب خود بازی کند.
روزی، صاحب پات به همراه دو نفر دیگر سوار ماشین می شوند و پات را نیز کنار خود در ماشین می گذارند. آن ها چند ساعت بعد، به میدان ورامین می رسند و از ماشین خارج می شوند. پات ناگهان متوجه بویی می شود؛ بوی سگی ماده که او را تا آستانه ی جنون پیش می برد. پات به دنبال منشأ بو می رود اما زمانی که بازمی گردد، دیگر خبری از صاحبش و ماشین او نیست.
زندگی سخت و جهنم گونه ی پات از این لحظه آغاز می شود. ساکنین آن منطقه، رفتار بسیار متفاوتی با او دارند و پات اکنون، باید واقعیتی را تجربه کند که بیشتر شبیه یک کابوس است.
کتاب محکوم به اعدام
معرفی کتاب محکوم به اعدام
کتاب حاضر شامل پنج داستان کوتاه است، عناوین این داستانها عبارتند از "محکوم به اعدام"، "زنده بگور"، "بالا بلنده"، "یک گردش تفریحی" و "فصل خوب سال". نویسندهی این کتاب علی محمد افغانی است، او یک نویسنده نامدار ایرانی است که در کرمانشاه به دنیا آمده است و نخستین رمان واقعی به زبان فارسی با عنوان "شوهر آهوخانم" را نوشته است.
این رمان با استقبال بسیاری از مردم ایران مواجه شد، اگرچه ناشران اقدام به انتشار آن نکردند و افغانی با استفاده از منابع شخصی خود کتاب را به چاپ رساند. "شوهر آهوخانم" داستانی ناتمام است که در آن ایرانی زن به صورت یک ماشین تولید بچه تبدیل میشود و وظیفهاش را در ارضای نیازهای جنسی مرد و تهیه غذا و پختن در خانه بر عهده دارد. علاوه بر این، افغانی عضو سازمان افسران حزب توده بوده است و در سال ۱۳۳۳ دستگیر شده و در دوران پهلوی پنجم به مدت پنج سال در زندان به سر برده است.
موریانه ها
کتاب « موریانه ها» نوشته بزرگ علوی توسط انتشارات نگاه منتشر شده است. کتاب موریانه نوشته ی بزرگ علوی است.
او در این کتاب اتفاقات آخرین سال های حکومت پهلوی را روایت می کند. این کتاب داستان تنها پسر خانواده ای ایرانی است که ناخواسته وارد سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) می شود و مجبور به کارهایی می شود که برگشت از آن ها غیرممکن است.
بزرگ علوی در این کتاب، در کنار روایت داستانی جذاب نقدی جانانه به ساواک نیز انجام می دهد. علت انتخاب نام موریانه برای این کتاب هم همین است.
علوی معتقد بود سازمان ساواک مانند موریانه که به جان چوب میافتد، به جان مملکت افتاده است و سعی در تخریب کشور دارد.
.
زمستان بی بهار
کتاب « زمستان بی بهار» نوشته ابراهیم یونسی توسط انتشارات نگاه منتشر شده است. یونسی در این کتاب همان تماشاچی دانا و آگاهی است که صورتی دوگانه پیدا کرده است، او در حین این که داستان و وقایع زندگی خودش را بازگو میکند، کمی هم دورتر ایستاده و شاهد جریان زندگی در جهان اطرافش است.
این کتاب با تولد این نویسنده آغاز میشود و با رهاییاش از زندان به پایان میرسد. او در زندگی خود بهاری نمیبیند.
سودای آزادی و آزادگی زودتر از چیزی که فکرش را بکند، نابود میشود و بهای این آزادیخواهی هشت سال زندان است. هشت سال از گرانبهاترین سالهای مردی که فکرهای بزرگی داشت و کارهای بزرگتری میکرد.
تنها جوانههای بهار کمرمق زندگی او، خانوادهاش هستند. کسانی که از ازل تا ابد با او بوده و خواهند بود.
و اینجاست که در پایان کتاب اعتراف میکند که «تنها کسانی که انتظارمان را میکشند، افراد خانوادهاند…». مسیر رشد فکری و شخصیتی نویسنده را به خوبی میتوان در این کتاب دنبال کرد.
واقعیتهای رویانمایی که تا دیروز شالودهی زندگیاش را میساخت، یکی یکی روی سرش هوار میشود و تازه میبیند که دنیا آنقدرها هم جای قشنگی برای زندگی کردن و عشق ورزیدن نیست. «پس از پایان جنگ جهانی دوم از فرانسه برای معالجه به آلمان میرفتم، و چه خوشحال بودم که به آلمان میرفتم: ما آریایی، آنها آریایی.
برادری بودم که به خانهی برادر میرفتم. غمی نداشتم» در کمتر از چند دقیقه تبدیل میشود به «فهمید که عربم» و تنها حسرتی باقی میماند از این که چرا انگلیسی نمیداند تا خودش را کامل و روشن معرفی کند.
زمستان بیبهار یکی از آثار تحسین شده در ادبیات معاصر ایران است.
.
.
.