دفتر و دفترچه
تراول ماگ و فلاسک
آغازین بنیادهای متافیزیکی منطق با رهسپارشدن از لایبنیتس
معرفی کتاب آغازین بنیادهای متافیزیکی منطق با رهسپارشدن از لایبنیتس
جلد ۲۶ مجموعه آثار هایدگر متن درسگفتاری است که در تابستان ۱۹۲۸ تحت عنوان «منطق» در ماربورگ ارائه شده است. هایدگر بر این باور است که نزد لایبنیتس نه‌تنها سنت باستانی و قرون وسطاییِ منطق در یک صورت جدید تجمیع می‌شود، بلکه او همزمان به تکانه‌ای برای پرسش‌گری‌های نو در منطق تبدیل می‌گردد. هایدگر بر همین اساس در این درس‌گفتار می‌کوشد با مبنا قراردادن تفکر لایبنیتس، خصوصاً نظریة حکم و اصل بنیاد او، مبانی متافیزیکی منطق را نمایان سازد، و از این طریق منطق را فلسفی کند. در تفسیر هایدگر روشن می‌شود که چگونه مفاهیم منطقی به اگزیستانس بشری و مسئلة آزادی گره خورده‌اند.
پژوهش های منطقی (جلد اول) (پیش‌گفتارهایی بر منطق محض)
معرفی کتاب پژوهش‌های منطقی (جلد اول)
پیش‌گفتارهایی بر منطقِ محض، که بخشِ مقدماتیِ پژوهش‌های منطقی را تشکیل می‌دهند، می‌خواهند راه را برای برداشت و پرداختی نو از منطق هموار کنند. این پیش‌گفتارها می‌کوشند نشان دهند که پایه‌گذاریِ منحصراً روان‌شناختیِ منطق، که زمانه‌ی ما ارزشی چنین فراوان بدان می‌دهد، بر خلطِ سطوحی ذاتاً گوناگون از مسائل، بر پیش‌فرض‌هایی اصولاً غلط درباره‌ی ویژگی و هدف‌های دو علمی که در این‌جا ذکر شده ــ یعنی روان‌شناسیِ تجربی و منطقِ محض ــ مبتنی است. ــ برگرفته از متن کتاب
پژوهش های منطقی (جلد اول) (پیش‌گفتارهایی بر منطق محض) - انتشارات نی
جهان و زبان در اندیشه‌ی ویتگنشتاین
شمار نوشتههایی که به شرح دیدگاه ویتگنشتاین در باب «زبان» پرداختهاند بسیار است، اما آنچه در این نوشتهها مغفول مانده، چراییِ پرداختن ویتگنشتاین به زبان است. طرح این پرسش مهمل به نظر میرسد زیرا نسبت تفکر ویتگنشتاین با زبان به امری بدیهی و واضح تبدیل شده است. موضوع اصلی کتاب جهان و زبان در اندیشۀ ویتگنشتاین تجربۀ بنیادینی است که ویتگنشتاین را فیلسوف و او را ملزم به پرداختن به پرسش زبان میکند. این تجربه در فصل اول با عنوان «آغاز ویتگنشتاین، یک تجربۀ بنیادین» بر اساس کتاب «تراکتاتوس» چنین صورتبندی می‌شود: «من و جهان و زندگی یکی هستیم. گزارهها تصویری از جهاناند و مجموع آنها زبان را تشکیل می‌دهد. وجود جهان رازآمیز است و امر رازآمیز را نمیتوان گفت و باید دربارۀ آن سکوت کرد، اما میتوان آن را نشان داد.» در فصل دوم برای شرح روشنتر تجربۀ مذکور به تحلیل یادداشتهای ویتگنشتاین بین سالهای ١٩١٤ تا ١٩١٧ و نحوۀ تحول پرسش او پرداخته می‌شود.
نزد ویتگنشتاین وجود جهان از منظر ابدیت حیرتانگیز است و این حیرت از مرزهای زبان میگذرد: «در زبان، بیان درست معجزۀ وجود جهان -هرچند این خود گزارهای در زبان نیست- وجود خودِ زبان است.» این عبارت شاید غریب‌ترین و دشوارفهمترین عبارت در کل نوشته‌های ویتگنشتاین باشد. در فصل سوم با عنوان «وجود زبان، زبان وجود» پس از شرح «خطابۀ اخلاق» ویتگنشتاین و یافتن پیوند تجربۀ حیرت با زبان‌مندی انسان، دیدگاههای ویتگنشتاین دربارۀ زندگی، علم، دین و اخلاق بر اساس همین تجربه بهعنوان سرچشمۀ تفکر فلسفی ویتگنشتاین توضیح داده می‌شود. ویتگنشتاین با حیرت به جهان مینگرد، پس او را باید با حیرت خواند.
اصل بنیاد
اصل بنیاد متن درسگفتاری مهم و تأثیرگذار است که مارتین هایدگر آن را در نیم سال ١٩٥٥ـ١٩٥٦ در دانشگاه فرایبورگ ارائه کرده است و از آخرین نوشته‌های او محسوب می‌شود.
پس از چند دهه تفکر فلسفی، موضوع اصلی اندیشه‌های هایدگر هنوز هم «هستی» است، اما او این بار می‌کوشد از منظر اصلی که آن را به نام لایب نیتس می‌شناسیم، یعنی «اصل جهت کافی» یا «اصل بنیاد» به هستی نزدیک شود.
هایدگر قصد دارد در این کتاب نشان دهد که اصل بنیاد در واقع یک اصل هستی
است.
در قسمتی از این کتاب می‌خوانیم:
شاید اصل بنیاد رازآمیزترین اصل در میان همه اصل‌های ممکن باشد. اگر این حقیقت داشته باشد، بهتر است نسبت به گذشته به آن التفات بیشتری داشته باشیم. اگر برای انجام دادن چنین کاری آماده‌ایم، لازم است با تأمل به گفته این اصل به نحوه گفتن آن گوش سپاریم.
