کتاب كيفيت زندگی شاخص توسعه اجتماعی
معرفی کتاب كيفيت زندگی شاخص توسعه اجتماعی
کیفیت زندگی مفهوم است که از نیمه دوم قرن بیستم مورد توجه نظریه پردازان قرار گرفت. اما این سازه، مفهوم جدیدی نیست و سابقه در فلسفه یونان دارد. ارسطو از آن به شادکامی نام برده و فیلسوفان جدید همچون ژان پل سارتر و دیگران به آن توجه داشته اند و مفاهیمی همچون بیشترین فایده برای بیشترین افراد را تعریف نموده اند.برای مفهوم کیفیت زندگی می توان سه دوره متصور شد، تا دهه 1970 کیفیت زندگی معطوف به انگاره های مادی و پیامد رشد اقتصادی بود، از دهه 1970 کیفیت زندگی ابعاد اجتماعی تر یافت و شامل مواردی همچون رشد، حفظ منابع طبیعی، محیط زیست و … را دربر گرفت و در دهه 1990 بحث از کیفیت زندگی با مواردی همچون سرمایه اجتماعی، همبستگی اجتماعی، عدالت اجتماعی و … همراه شد. امروزه کیفیت زندگی به عنوان عنصری کلیدی در سیاست گزاری و بررسی سیاست های حوزه عمومی مورد بحث قرار گرفته است. این کتاب تلاشی است در راستای به کارگیری مفهوم کیفیت زندگی به عنوان شاخص توسعه اجتماعی در سیاست گزاری های توسعه ای در ایران.
کتاب دولت احیاگر
معرفی کتاب دولت احیاگر
شورشی که در سال۱۹۸۱ در محله ی منکت در حوه ی شهر لیون در فرانسه آغاز شد و برای چند روز این شهر را به صحنه ی یک جنگ داخلی تمام عیار تبدیل نمود، مضمون توسعه را دچار بحران کرد و کارکرد دولت را در پیشگیری از وقوع تعارض های اجتماعی زیر سوال برد.دولت مدرن با اعتراضات شهری و شهروندی بیگانه نبود.
هم تاسیس این دولت پیامد اعتراضات و مطالبات شهرنشینان بود و هم ثباتش در شکل جمهوری ، مدیون اعتراضات شهروندان علیه خطرات نهادینه ی تولید به شیوه ی صنعتی، اما این شورشیان جدید نه مطالبه ی مشخصی داشتند، نه سازماندهی و نه سخنگو. نه کسب قدرت سیاسی دغدغه شان بود و نه آرمانی را نمایندگی می کردند. عصبانیت این جوانان ناشی از طرد شدگی بود. جوانانی که مسکن برایشان زندان، مدرسه محبس، پلیس تهدید و عدالت در حکم وهم بود.
کتاب درباره توتالیتاریسم
معرفی کتاب درباره توتالیتاریسم
بروز پدیدۀ توتالیتاریسم در غرب و شرق اروپا، نظریهپردازان علوم سیاسی و اجتماعی را به بازبینی جدّی در برداشتهای سیاسی و اجتماعی خویش وادار کرد و به مطالعات گستردهای دامن زد که هم تأمل در قوانین اساسی را شامل میشد، هم سنجش مجدد نقش و فعالیّت سازمانهای صنفی و سیاسی را در برمیگرفت و هم ارزیابی اندیشهها را ایجاب میکرد. کتاب حاضر مشتمل بر تعدادی از مقالات و مباحث مهمی است که در نتیجۀ این مطالعات منتشر شدند.
کتاب نوسازی و دگرگونی
معرفی کتاب نوسازی و دگرگونی
سال های میانی دهة 1330 تا سال های پایانی دهة 1350، دوره ای محوری در تاریخ معاصر ایران به شمار می رود. طی این دوره، از اتکای اقتصاد به کشاورزی کاسته شد و صنعت جایگاه مهمی در این ساختار پیدا کرد. شهرنشینی رشدی شتابان یافت، دسترسی شهرنشینان به آموزش و بهداشت تسهیل شد و حکومت موفق گردید بخش های زیادی از زندگی اجتماعی و فرهنگی در کشور را که تا پیش از این دوره، از دسترسش خارج بودند، تحت حاکمیت خود بیاورد.
کتاب حاضر به دگرگونی نهاد خانواده در نتیجة این تغییرات می پردازد.هم حکومت ایران و هم آن نیروهای خارجی ای که وی را به اتخاذ سیاست هایی تشویق کردند که به این تغییرات انجامید همگی بر اتکای این برنامه ها به نظریۀ مدرنیزاسیون یا نوسازی اصرار داشتند. از این رو در این کتاب نیز همین نظریه، چارچوب سنجش تأثیر این برنامه ها بر نهاد خانواده می باشد. حاصل کار، ارزیابی تأثیر نوسازی اجتماعی بر نهاد خانواده است و همچنین، سنجش خود نظریة مدرنیزاسیون به مثابۀ یک ایدئولوژی.
کتاب بحران های هویت
معرفی کتاب بحران های هویت
هرچند امروز مقوله پست مدرن در فضای فرهنگی جهان حضوری مستمر یافته است، اما کمتر توجهی به شرایط اجتماعی برآمدن آن شده است. رابرت دان، نویسنده کتاب بر این نظر است که تبیین نظریه پست مدرن به واسطه نقد مدرنیته، یعنی به واسطه نقد فاعل شناسایی قدر قدرت، نه فقط کفاف درک وضعیت پست مدرنیته را نمی دهد بلکهفضای مخدوشی را به وجود می آورد
کتاب ابزار های توسعه صنعتی
کتاب "ابزار های توسعه صنعتی تداوم و گسست"مروری است بر کارکرد مهمترین ابزارهای توسعه صنعتی کشورهای شمال و کشورهای تازه صنعتی شده که ذیل پنج بخش گرد آمده است .عناوین فصلها چنین است :((پارادیمهای توسعه بر سر دو راهی سرنوشت ساز))، ((سرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشورهای در حال توسعه))، ((مناطق پردازش صادرات))، ((پارکهای علمی ;یک ارزیابی انتقادی)) و ((تکنولوژی اطلاعات، سازماندهی تولید و توسعه اقتصادی)).
مولف ذیل فصول یاد شده ضمن ارائه گزارشی از تجارب کشورهای یاد شده این دو نکته رایادآور میشود :استفاده موفق از ابزارهای نامبرده مستلزم آگاهی سیاست گذاران صنعتی است که به مزیتهای نسبی کشورها و بهرهگیری از این مزیتها انجامیده است ;همچنین هیچ یک از این ابزارها به خودی خود نه متضمن پیشرفت خواهد بود و نه توسعه صنعتی .در مقدمه کتاب وضعیت بخش صنعت در ایران به گونهای مجمل بررسی میشود.
کتاب طبقه، سیاست و نظریه ی اجتماعی
معرفی کتاب طبقه، سیاست و نظریه ی اجتماعی
مقالات مندرج در این کتاب شامل نوشته های مختلف جامعه شناختی و تاریخی است که بین سالهای ۱۹۹۴ تا ۲۰۱۸ به زبان انگلیسی به رشته تحریر درآمده اند و در نشریات دانشگاهی و مطبوعات عمومی تر در آمریکا و اروپا منتشر شده اند. بسیاری از مقالات این مجموعه در عین حال جستارهایی تاریخی - اجتماعی هستند که برخی از زوایای تاریخ اجتماعی کشورمان را روشن میسازند.
بستر مشترک این مقالات تفکر بر رابطه تنگاتنگ نظریه اجتماعی و واقعیت های اجتماعی - منطقه ای است مقاله نخستین این مجموعه مناطق جغرافیایی و نظریه های اجتماعی این مسئله را به طور مشخص و به تفصیل مورد بحث قرار میدهد به عبارت دیگر تأکید روی این نکته ساده ولی مهم است که مفاهیم و نظریات اجتماعی بستر تاریخی خودشان را دارند و اگر خارج از بستر تاریخی اجتماعی مورد استفاده قرار گیرند
یا تحمیل شوند میتوانند نتایج زیانباری در توضیح و تبیین مسائل اجتماعی پیچیده داشته باشند از این رو مفاهیم تحلیلی که اغلب به عنوان مفاهیم عام یا جهانشمول شناخته شده اند (مفاهیمی که معمولا ریشه در زمینه تاریخی جوامع غربی دارند)، را نباید بدیهی دانست. باید با این مفاهیم محتاطانه برخورد نمود به طوری که اگر نیازی به بازنگری، ترمیم یا جایگزینی باشد در آن جهات قدم برداشت.
کتاب انقلاب بدون انقلابیون
معرفی کتاب انقلاب بدون انقلابیون
انقلابهای دههی 1970 و نتایجی که به بار آوردند، به ناامیدی عجیبی دامن زد که نتایج این ناامیدی تا همین امروز هزارهی سومی هم هویداست. آن انقلابها، شکستخورده از درون و بیرون، به چند دهه اختناق و غوغاسالاری سرمایهسالارانه منتهی شدند که کودتاها و ضد انقلابها در قالب پروژههای نولیبرالیستی، بهخوبی عملیاتیشان کردند. فروپاشی شوروی نیز گویی نقطهی پایانی بر همهی این انقلابها و انقلابیگریها بود و دیگر همهچیز و حتا تصوّر انقلاب نیز نامتصور مینمود، تا اینکه بهار عربی از راه رسید و شمال آفریقا و خاورمیانه را به شوری واداشت که بیبازگشت مینمود.
از لحظهای که «طارق طیب محمد بن بوعزیزی» در 4 ژانویهی 2011 مقابل ساختمان شهرداری تونس خودش را به آتش کشید و به حکمرانی 23 سالهی «زینالعابدین بن علی» پایان داد تا روزی که «حسنی مبارک» و «معمر قذافی» در مصر و لیبی سقوط کردند، همهی دنیا فهمیدند که انقلاب و سرشت راستین انقلابیگری همچنان پابرجاست، حتا اگر آنگونه که «آصف بیات» در کتاب «انقلاب بدون انقلابیون» اذعان میکند، انقلابهایی رخ دهد بدون «تصوّرات انقلابی»! کتاب آصف بیات اهمیتش را از امکانیت خود تصوّر انقلاب گرفته و تأکیدش بر «معنابخشی به بهار عربی» و این نکته که لحظههای خطیر گشودگی و فهم نسبت مردم و میلشان به آزادی هنوز پابرجاست و این انقلابها و جنبشهای شکلگرفتهی پیرامونش موید همین نکتهاند.
انقلاب بدون انقلابیون، تحلیلی دقیق و موشکافانه از منظر جامعهشناسیست که خودش در بطن رخدادها حضور داشته و تجربهها و دیدهها و خواندهها و شنیدههایش از وضعیتهای انقلابی – از انقلاب 1979 ایران تا انقلابهای 2011، 2012 و 2013 کشورهای عربی – را در کتابی جامع و محل ارجاع تجمیع کردهاست. کتاب آصف بیات، فهم چرایی ناگزیری انقلاب در زمانهایست که همهچیز ضد انقلابیست، از اقتصاد تا ذهن و زبان و اینکه چگونه مردمی دست به انقلاب زدند که خواهان رهایی بودند ولی حتا تصوّر انقلاب از آنها ستانده شدهبود؛ مردمی که پیروز شدند بدون داشتن تصویری از پیروزی و همین نکته، نوری میتاباند از روزنی، برای همهی آنها که ناامیدانه به رهایی امیدوارند.