قصه‌های دوستی 6: روزی که مولی پرواز کرد

معرفی کتاب سال‌هایی که سینما مهم بود: سیاست، تاریخ و جنبش‌های اجتماعی در سینمای دهه‌ی هفتاد آمریکا

تامس السیسر، الکساندر هورواث و نوئل کینگ در کتاب سال‌هایی که سینما مهم بود مجموعه مقالاتی را گردآوری کرده‌اند که روی سینمای دهه‌ی 1970 آمریکا متمرکز است و آن را از لحاظ سیاسی، تاریخی و اجتماعی تحلیل می‌کند. این کتاب به یکی از درخشان‌ترین و تأثیرگذارترین دوران هالیوود می‌پردازد، درباره‌ی فیلم‌ها و فیلم‌سازان مهم آن دوره و فلسفه‌ی آنان بحث می‌کند و می‌کوشد ردپایشان را در آثار معاصر پی بگیرد.

درباره‌ی کتاب سال‌هایی که سینما مهم بود

سینمای دهه‌ی 1970 آمریکا از مهم‌ترین دوره‌های سینمایی تاریخ آمریکا و حتی دنیا به شمار می‌رود. آن دوران که از اواخر دهه‌ی 1960 شروع شد و تا حوالی سال 1977 طول کشید، شاهد ظهور چند نفر از بزرگ‌ترین فیلم‌سازان سینما بود که فیلم‌هایی بسیار تأثیرگذار ساختند. اسکورسیزی، اسپیلبرگ، سم پکین پا، رابرت آلتمن، آرتور پن، دی پالما و هال اشبی تنها چند چهره از انبوه فیلم‌سازهای جریان٬ساز و صاحب‌سبک دهه‌ی هفتاد بودند که انقلاب مهمی در این هنر به وجود آوردند. در همان زمان بود که شاهکارهایی مثل راننده‌ی تاکسی، پدرخوانده، ایندیانا جونز، جنگ ستارگان، بانی و کلاید، بوچ کسیدی و ساندنس کید، فارغ‌التحصیل و این گروه خشن ساخته شد. بااینکه در حوالی دهه‌ی 1980 خود این موج به حاشیه رانده شد ولی تأثیر آن پابرجا ماند، به‌طوری‌که اغراق نیست اگر بگوییم آن زمان شروع عصر جدید هالیوود بود.

رومن کاتسف با نام مستعار رومن گاری، در سال ۱۹۱۴ در مسکو متولد شد. او را مادری بزرگ کرد که امید بسیاری به پسرش بسته بود، چنان‌چه نویسنده در وعده ی سپیده دم به تفصیل درباره‌اش سخن گفته است. فقیر، کمی قزاق، کمی تارتار با نژاد جهود، در چهارده سالگی پا به فرانسه گذاشت و با مادرش مقیمِ نیس شد. بعد از پایان تحصیلاتش در رشته‌ی حقوق، به خدمتِ نیروی هوایی درآمد و در سال ۱۹۴۰ به ژنرال دوگل پیوست. رمان اولش، تربیت اروپایی در سال ۱۹۴۵ با موفقیت بسیار روبه رو شد و نویدِ نویسنده‌ای را داد با سبکی شاعرانه و در عین‌حال پر فراز و نشیب. همان سال پا به وزارت امور‌خارجه‌ی فرانسه گذاشت و به لطف ورود به عرصه‌ی سیاست، در شهرهایی چون صوفیا، لاپاس، نیویورک و لوس‌آنجلس زندگی کرد. در ۱۹۴۸ رخت‌کن بزرگ را نوشت و در ۱۹۵۶ جایزه‌ی گنکور فرانسه به خاطر نوشتن ریشه‌های آسمان به او تعلق گرفت. او در مجموعه داستان «پرندگان می‌روند در پرو بمیرند» شانزده داستان کوتاه گردآوری کرده که یازده داستان به فارسی برگردانده شده. نخستین داستان این مجموعه «پرندگان می‌روند در پرو بمیرند» درباره‌ی مرد تنهایی است که در ساحلی قهوه‌خانه دارد؛ ساحلی که مرغان دریایی آن‌جا را برای مردن انتخاب می‌کنند. در بخشی از این مجموعه داستان می‌خوانیم: «رفت بیرون توی ایوان تا دوباره بر تنهایی‌اش مسلط شود؛ تل‌ماسه‌ها، اقیانوس، هزاران پرنده‌ی مرده لابه‌لای شن‌ها، کرجی، زنگارِ یک تور ماهی‌گیری و گاه چند نشانه‌ی تازه: اسکلتِ نهنگِ به گِل نشسته، ردّ پاها، ردیفِ قایق‌های ماهی‌گیری در دوردست، آن‌جا که سفیدی جزیره‌های گوانو با آسمان گلاویز می‌شد.»