بعد از پایان

اصطلاح زيباگرايي به معناي خاص آن، نخستين‌بار در قرن نوزدهم پديدار شد تا معناي تازه‌اي را برساند: نه فقط دلبستگي صرف به زيبايي بلكه اعتقاد به اهميت زيبايي در قياس با - و حتي در تقابل با - ارزش‌هاي ديگر . زيباگرايي بر عقايد خاصي درباره زندگي و هنر دلالت داشت. اين عقايد به تدريج شكل و صورتي متمايز به خود گرفتند و در مقابل ديدگاه‌هاي سنتي‌تر و محافظه‌كارتر مرسوم صف‌آرايي كردند. اين كتاب به دوره خاصي از تاريخ فرهنگ غرب مي‌پردازد كه توجه به زيبايي به مكتبي ادبي- هنري تبديل شد و ابعاد فكري - فلسفي ويژه‌اي يافت.

مجموعه مكتب‌ها، سبك‌ها و اصطلاح‌هاي ادبي و هنري كه اين كتاب يكي از آن‌هاست دربر گيرنده حدود سي كتاب مستقل از هم است كه از ميان كتاب‌هاي مجموعه The Critical Idiom برگزيده شده‌اند. اين كتاب‌ها به مقوله‌هاي گوناگوني مي‌پردازند: برخي به نهضت‌ها و جنبش‌ها و مكتب‌هاي ادبي، برخي به انواع ادبي و برخي به ويژگي‌هاي سكبي و مانند اين‌ها. تراژدي كمدي در قرن بيستم شكل غالب نمايش شده است. ما اكنون ژانرهايي از قبيل كمدي سياه، كمدي تهديد، و لوده‌بازي وحشيانه را هنجارهايي نمايشي مي‌شناسيم. هرچه در تاريخ تئاتر عقب‌تر مي‌رويم مرز بين تراژدي و كمدي پررنگ‌تر مي‌شود. با اين حال آن‌ها هميشه دو وجه مكمل يكديگر بوده‌اند كه تئاتر را مي‌آفريند. تراژدي با احساسات ما بازي مي‌كند ما را درگير مي‌كند و همدلي ما را با قهرمان اقتضا مي‌كند. كمدي به عقل ما متوسل مي‌شود انتقادي نگاه مي‌كنيم و به قرباني مي‌خنديم. از اين رو كمدي را مي‌توان جدي‌تر از تراژدي پنداشت، زيرا با نيروي بيشتري مي‌تواند نگاه متعارف مخاطب را مختل كند، حال آنكاه تراژدي ـ تراژدي‌اي كه ارسطو قبولش دارد ـ پالايش مي‌كند و به ما به گفته ميلتون (پس از آنكه همه احساساتمان را خرج كرديم آرامش فكري مي‌بخشد).