دهخدا در افق روشنفکری ایران

معرفی کتاب حاجی بابا در لندن :جلد دوم سرگذشت حاجی بابا کتاب حاجی بابا در لندنبا عنوان فرعی دنباله سرگذشت حاجی بابای اصفهانی، جزئیات سفر حاجی بابا به انگلیس و هشت ماه اقامت در آنجا است. موریر با شوخ طبعی فرهنگ فارسی و انگلیسی را نشان داده است. با سبک و لحنی منحصر بفرد. و اگر انگلیسی ها از نظر آزادی و رفتار با زنان بهترین به نظر می رسند ، با این وجود موریر از نظر شلوغی ، هوای کثیف و وسواس درمورد پول و ارتباطات آنها را کاملا منحرف می کند. ازدواج بسی جوان و زیبا ، با بقالی چاق ، پیر ، اما ثروتمند که به اجبار خانواده اش انجام شده است ، فرق چندانی با تعداد زیادی از زنان ایرانی ندارد ، فقط بخاطر داشته باشید که این کتاب در اوایل دهه 1800 نوشته شده است. این کتاب از روایت خود موریر درباره اقامت وی در ایران به عنوان دستیار سفیر گرفته شده است. او همیشه به آداب و رسوم فارسی ارجاع می دهد به جاهای کتاب مقدس ، گویی در این ضمیمه نشان می دهد که این آداب از زمان کتاب مقدس تغییر نکرده است. اما حاجی هنوز حاجی است ، یک سرکش واقعی. جیمز جوستینین موریر (15 آگوست 1782 – 19 مارس 1849) یک دیپلمات و نویسنده انگلیسی بود که به دلیل رمان هایش درباره سلسله قاجار در ایران ، مشهورترین سریال های حاجی بابا ، مورد توجه قرار گرفت. از طریق نفوذ عموی خود ، دریادار ویلیام والدگراو ، بارون رادستاک یکم ، وارد خدمات دیپلماتیک شد. وی اولین بار در سال 1808 به عنوان دبیر هارفورد جونز-بریجس ، فرستاده ویژه انگلیس در شاه به ایران سفر کرد و گزارشی از تجربیات خود در سال 1812 را تحت عنوان سفر در ایران ، ارمنستان و آسیای صغیر به قسطنطنیه در سالهای 1808 و 1809 منتشر کرد. در سال 1809 وی نماینده ایران ، میرزا ابوالحسن را به انگلیس همراهی کرد و در سال 1810 به عنوان دبیر سفارت در کارمندان سر گور اوزلی ، اولین سفیر در ایران به ایران بازگشت. وی در سال های 1814–1816 بعنوان کاردار در آنجا ماند. موریر با آگاهی از زندگی و آداب و روش شرقی ، چندین رمان سرگرم کننده نوشت. مشهورترین آنها ماجراهای حاجی بابا از اسپانیا (1824) و دنباله آن ، ماجراهای حاجی بابا ازلندن بودند. . .

معرفی کتاب همیشه شوهر کتاب همیشه شوهر، رمانی نوشته ی فئودور داستایفسکی است که اولین بار در سال 1870 منتشر شد. در تابستانی سوزان در سن پترزبورگ، زمین داری ثروتمند به نام ولچانینوف مدام مردی را در خیابان های شهر می بیند. وقتی این مرد، شبی به شکل سرزده به دیدن او می آید، ولچانینوف درمی یابد که او کسی نیست جز دوستی قدیمی به نام تروسوتسکی که همسر فقیدش، ناتالیا، زمانی معشوقه ی پنهانی ولچانینوف بوده است. پس از گپ و گفت های ابتدایی، ولچانینوف درمی یابد که فرزند تروسوتسکی، در واقع دختر خود اوست. از آن زمان به بعد، سرنوشت ولچانینوف و تروسوتسکی به هم گره می خورد و این دو شخصیت، با هم وارد موش و گربه بازی خطرناکی می شوند که در نهایت، به مواجهه ای تعیین کننده و دراماتیک خواهد انجامید.  

معرفی کتاب پنجاه و سه نفر بزرگ علوی نویسنده نامی و چپ گرا ایرانی در کتاب 53 نفر داستان گروهی را روایت می کند که در دوران پهلوی به دلیل فعالیت های سیاسی به مدت 4 سال به زندان افتاده اند. این گروه مشتمل بر 53 نفر بوده که شخصیت محوری آن نیز دکتر تقی ارانی بوده و خود نویسنده هم یکی از اعضای این گروه بوده است. نویسنده به شرح وقایع می پردازد، در آن زمان به دستو رضاخان در جهت سرکوب اندیشه ی مارکسیسم هیچ روزنامه و کتاب با این مضمون اجازه چاپ و نشر نداشته و در زندان اوضاع به مراتب سخت تر بود و مبارزات آن ها بر ضد خفقان سیاسی در زندان هم چنان ادامه داشت، از اعتصاب غذا و شکنجه تا مرگ برخی از اعضا. نویسنده از معضلات سیاسی دم می زند، از بی قانونی نالان است و حتی خود را نیز به بوته ی نقد می کشد چنان که به این نتیجه می رسد تا خویشتن را تغییر ندهیم جامعه نیز تغییری نخواهد کرد ابتدا باید به خودآگاهی رسید تا بتوان جامعه را نیز بیدار کرد. نویسنده از خلال این داستان در پی آن است که خواننده با دوره ی سیاه عمیقا آشنا شود. داستان کتاب را با محاکمه این گروه 53 نفری ادامه می دهد و علت محاکمه را خواندن کتاب و آگاهی معرفی می کند و در انتها پس از سقوط رضا شاه و آزادی این افراد کتاب با نقل خاطره ای از دکتر ارانی به پایان می رسد. . .