پانوراما 14 … تربیت اصولی

از خیل دوستداران داستان‌های گوتیک و وحشت، شاید کمتر کسی است که دراکولا را مهم‌ترین و برجسته‌ترین اثر این ژانر نداند، دراکولا اولین ‌بار در سال ١٨٩٧ منتشر شد و از آن به بعد، با اقتباس و تلخیص‌های متعدد، در قالب‌های مختلف ادبی و هنری منتشر شد و به نمایش درآمد. موضوع خون‌آشام‌ها در برخی از رمان‌ها و نوول‌های پیش از دراکولا نیز مطرح بوده، اما تأثیرگذاری رمان دراکولا آن قدر زیاد بوده که وقتی کسی واژۀ خون‌آشام را می‌شنود، ناخواسته یاد دراکولا و داستانش می‌افتد. برام استوکر، داستان‌نویس ایرلندی، که با تحریر این رمان شهرت جاودانه به دست آورده، مدعی است ماجراهای این رمان واقعیت دارد و برگرفته از نامه‌ها و یادداشت‌های افراد واقعی است، که شرح آن در مقدمۀ نویسنده آمده. کتابی که با عنوان دراکولا در مجموعۀ «ادبیات گوتیک» انتشارات ققنوس منتشر شده، علاوه بر آن‌که حاوی متن کامل داستان بدون هیچ تلخیصی است، به زوایای پنهان و تاریک این رمان نیز سرک کشیده، و از این حیث می‌توان آن را کامل‌ترین ترجمۀ رمان دراکولا به زبان فارسی دانست.

« می‌پرسم مگر می‌شود برادر برادر را بکشه . آقای رحیمی می‌خندد : این مهم نیست که نفهمی ، کاش دیر بفهمی ، هر چی دیرتر بهتر . خاطره‌های لعنتی مجال نمی‌دهد . نفسم کم آمده است . نمی‌فهمم چرا آقای رحیمی در مغزم این همه زنده است . مگر آدم عاشق مرد ژولیده هم می‌شود ؟ گفت : آدم عاشق همه چیز می‌شود . به هر چیزی که خوب نگاه کنی می‌توانی عاشقش شوی . مثل یک نویسنده که می‌تواند عاشق شخصیت‌هایش شود . » مجموعه داستان « مگر می‌شود هابیل قابیل را کشته باشد » کنکاشی است در شناخت شخصیت و رسیدن به بلوغ که در ٣ بخش مجزا از هم روایت می‌شود . بخش نخست تحت عنوان چشم‌های سیاه با نگاه نوستالژیک در شیوه روایت همراه است و راوی در حال گذر از بلوغ به گذشته بر می‌گردد و نگاه کودکانه سرخوشی در بازخوانی اتفاقات تلخ گذشته دارد . در بخش دوم اثر با عنوان مگر می‌شود هابیل قابیل را کشته باشد راوی در ابتدای بلوغ است . او با دنیایی مواجه می‌شود که همه چیز را از فیلتر ذهن تازه بالغش نقل می‌کند . از کودکی ناب خبری نیست و کمی مالیخولیا چاشنی کاراکترهای بخش دوم است . شخصیت‌ها مدرن است و فرم در تمام داستان‌ها غالب است . در بخش پایانی که عنوان آن « خراب می‌شود » است با ٣ داستان نیمه بلند وابسته به هم مواجهیم که پایان یک ماجرای عاشقانه را به چالش می‌کشد . در این بخش راوی بالغ است و در دنیای واقعی و دردها و رنج‌های ناشی از یک رابطه خراب شده زندگی می‌کند که از دیدگاه چند شخصیت روایت می‌شود . در نهایت این مجموعه تلاشی است برای درک ساده‌ای از انسانهای به ظاهر پیچیده و مناسباتشان با دنیای مدرن امروز . کتاب « مگر می‌شود هابیل قابیل را کشته باشد » در ١٢٧ صفحه منتشر شده است .

رمان‌ معروفی‌، صدا و پیکر و عاطفه‌ و مقام‌ زن‌ را به‌ او بازمی‌گرداند. رلف‌ اشپنلر ـ تاگ‌ اشپیگل‌ متن‌، یک‌ تک‌گویی‌ بلند از زن‌ تابلو نقاشی‌ است‌. نامه‌ی عاشقانه‌ی تردیدآمیزی‌ است‌ برای‌ معشوِ که‌ مانند «اولیس‌» جیمز جویس‌ در آن‌ حال‌ و گذشته‌ درهم‌ می‌آمیزند. زود دویچه‌ سایتونگ‌ گفتگوی‌ او با دو چهره‌ مهم‌ ادبیات‌ فارسی‌، هدایت‌ و نظامی‌، یک‌ بار دیگر نشان‌ می‌دهد که‌ گفتمان‌ ادبی‌ ــ که‌ در واقع‌ همواره‌ بحثی‌ عاشقانه‌ است‌ ــ بدون‌ وجود زن‌ به‌ عنوان‌ واسطه‌ قابل‌ درک‌ نیست‌. کتی‌ سارنگین‌ ـ بازِلر سایتونگ