کتاب دیوان جامی

معرفی کتاب اقتصاد سیاسی توسعه این کتاب به‌تدریج نوشته شد. بیشتر به‌صورت مقاله‌هایی برای ماهنامه فرهنگ توسعه، برای طرح درسهایی تاحدی پراکنده امّا متوجه مسایل اساسی در باب اقتصاد سیاسی کم‌توسعگی.شماری از بخشهای این کتاب تاکنون چاپ و منتشر نشده‌اند، امّا آنها که قبلا در نشریات به چاپ رسیده بودند یا در سخنرانی‌ها ایراد شدند، قطعآ مورد تجدیدنظر و بازنگری قرار گرفتند. بخش‌هایی نیز به‌هنگام تدوین نهایی کتاب نوشته شدند، که خود بر مطالعات و یادداشت‌های پیشین استوار بودند. آمارها تا حد ممکن به‌هنگام شدند، زیرنویس‌هایی را اضافه کردم، فهرست منابع دقیق تنظیم شدند و در آخر هر فصل آمدند و مهم‌تر این که نادرستی‌های نوشتاری چاپی تصحیح شدند. البته بحث و اظهارنظر و انتقادهایی که به سلسله مقاله‌های این کتاب وارد شدند مورد توجه قرار گرفتند و این خاصیت این‌گونه کتاب‌نویسی است. به‌هر تقدیر، این کتاب همه بحث‌های اقتصاد سیاسی کم‌توسعگی، یعنی مباحث مربوط به تولید، توزیع، طبقاتی و فعالیت بخش خصوصی، سلطه کشورهای پیشرفته مسائل امپریالیزم، روابط بین‌الملل، قدرت سیاسی مربوط به شرایط اقتصادی، سیاسی دولت و جز آن را دربر نمی‌گیرد. این کتاب آموزش منظم روش‌شناسی و اصول و مبانی اقتصاد سیاسی کم توسعگی را نیز برعهده ندارد. امّا ادعای کتاب این است که بحث‌هایی را در زمینه عمده‌ترین مسایل کم توسعگی و اقتصاد سیاسی کشورهای کم توسعه مطرح می‌کند و به انتظار پاسخ و واکنش علاقمندان می‌ماند.تا زمانی که ستم‌گری، عقب‌ماندگی و سلطه در جهان وجود دارد، بحث‌هایی از این دست، هرچند پراکنده یا نارسا و گاه نادرست، می‌تواند برای نشان دادن راه رهایی بشر مفید باشد.

کتاب توده و قدرت کتابی است منحصر به فرد به قلم "الیاس کانتی" که با جنبه های پویای توده و گروه سر و کار داشته و با این سوال دست و پنجه نرم می کند که چرا توده ی مردم از قدرت فرمانروایان اطاعت می کنند. "الیاس کانتی" در "توده و قدرت" خطی موازی بین حکمرانی و بدبین شدن می کشد؛ همچنین در این اثر، یادداشت های "دانیل پاول شربر"، قاضی مشهور آلمانی، با انتقادات ضمنی "زیگموند فروید" و "گوستاو لوبون" مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. "توده و قدرت" به دلیل لحن غیرمعمول آن، مورد توجه قرار گرفته است؛ "الیاس کانتی" گرچه بازه ی وسیعی را مورد بررسی قرار داده، اما اثر تحت لوای روش های دانشگاهی و علمی نیست. در عوض همچون یک کتابچه ی راهنماست که فردی خارج از نژاد بشر آن را به نگارش درآورده و با زبانی مختصر و مفید و همچنین استعاره ای ، دستکاری و بازی های قدرت را به فرد خارجی دیگری توضیح می دهد. بر خلاف دیگر آثار غیر داستانی، "توده و قدرت" از نگارشی عمدتا شاعرانه و خشمناک برخوردار می باشد."توده و قدرت" اثری انقلابی از "الیاس کانتی" است که نگاهی جدید به روانشناسی و تاریخ بشریت دارد و یکی از عمیق ترین و تکان دهنده ترین تصویرسازی های صورت گرفته از وضعیت بشر را به خوانندگان ارائه می کند."توده و قدرت" همچنان به عنوان یکی از مهم ترین آثار شناخته شده در زمینه تحولات اروپای شرقی است که در چهارچوب کاری "الیاس کانتی" شکل گرفته و رشد توده ها و قدرت آنان در برابر قدرت حکومت ها را نشان می دهد.

"آشغالدونی" داستانی است به قلم "غلامحسین ساعدی" که از دریچه ی نگاه اول شخص بیان می شود. این شخص علی است که پسری نوجوان و شهرستانی بوده و همراه پدرش به تکدی گری می پردازد. شخصیت دیگر داستان یک دلال خون فروش است که علی و پدرش حین گدایی به طور اتفاقی با او برخورد می کنند. او خون فقرا را در ازای پول دریافت می کند و حالا علی که حدودا هفده سال دارد، به همراه پدر بیمارش به محل خونگیری می رود تا خونشان را بفروشند. علی خون می دهد اما پدرش به دلیل بیماری نمی تواند و به پیشنهاد همان دلال به بیمارستانی می روند که همه چیز را برایشان تغییر خواهد داد. علی پس از ورود به محیط بیمارستان و آشنایی با پرسنل آنجا، کارهایی برای خودش دست و پا می کند که هر روز بیشتر او را از آن نوجوان فقیر و ساده به فردی تبهکار تبدیل می کند. او به دختری به نام زهرا دل می بازد و کم کم با فروش غذای دزدیده شده از بیمارستان، بردن فقرا برای فروختن خون و خبرچینی برای مامورهای امنیتی، روز به روز بیشتر در این منجلاب که نامش "آشغالدونی" است فرو می رود. علی تا اواخر داستان که دیگر از شخصیت گیج و ساده اش فاصله گرفته و برای خودش جایگاهی یافته، اسمی ندارد. او ذاتا شخصیت شروری ندارد اما قرار گرفتن در محیطی که استعاره ی "آشغالدونی" برای آن به کار رفته، سبب رشد سرطان وار خصوصیات منفی در او می شود. بیمارستان در این قصه ، در واقع نماد یک شهر و اوضاع فرهنگی حاکم بر اجتماع آن روزهای ایران است؛ فرهنگی که بقا و بدست آوردن پول در آن باید به هر قیمتی صورت بگیرد.

نویسنده کتاب معروف «دنیای سوفی» این بار حکایتی از خاطرات دختری را بازگو می کند که سودای ثروت اندوزی در سر دارد: «تصمیم گرفته ام همه چیز را بازگو کنم. می نویسم تا خودم را بهتر بشناسم. تلاش می کنم تا حد ممکن روراست باشم. البته این بدین معنی نیست که من قابل اعتماد هستم. کسی که با هر آنچه در باره زندگی خویش می نویسد، می تواند خود را قابل اعتماد جا بزند، قاعدتا حتی پیش از آن که عازم آن سفر دریایی پر مخاطره شده باشد، کشتی اش به گل نشسته و خود را به کشتن داده است. » پدرم را فقط روزهای یکشنبه می دیدم. ما به سیرک می رفتیم. سیرک بد نبود، اما وقتی به خانه برمی گشتیم برای خودم نقشه تهیه سیرک بهتری را می کشیدم. آن موقع هنوز نوشتن بلد نبودم و نقشه سیرک مورد علاقه ام را در ذهنم می پروراندم. در این قسمت هیچ مشکلی نبود من خود سیرک را هم در ذهنم مجسم می کردم که البته فقط شامل چادر بزرگ سیرک و صندلی ها نمی شد، تمام حیوانات و دست اندرکاران اجرای برنامه را نیز مجسم می کردم که چون نقاشی ام خوب نبود، کار سختی بود. خیلی زود و پیش از شروع مدرسه، نقاشی کشیدن را کنار گذاشتم. شقایق قندهاری، مترجم این کتاب پیش از این در انتشارات ققنوس کتاب پر فروش «ده راز موفقیت و آرامش درونی» نوشته دکتر وین دایر را ترجمه کرده است. . .