دفتر و دفترچه
تراول ماگ و فلاسک
هرمنوتیک
معرفی کتاب هرمنوتیک
فریدریش شلایرماخر (۱۷۶۸-۱۸۳۴)، که از بنیان‌گذاران هرمنوتیک مدرن خوانده می‌شود، خود هیچ‌گاه توفیق نیافت که کتابی مستقل تحت عنوان «هرمنوتیک» منتشر کند، هرچند سودای آن را در سر داشت. او نظریه‌ی هرمنوتیکی جدید خویش را در کلاس‌های درسی با همین عنوان در دانشگاه‌های هاله و برلین در فاصله‌ی سال‌های ۱۸۰۵ تا ۱۸۳۳ ارائه کرد. آنچه در کتاب حاضر می‌خوانید مهم‌ترین دست‌نوشته‌های باقی‌مانده از او درباره‌ی هرمنوتیک است که برای ارائه در همین کلاس‌ها در طول سالیان تدارک دیده بود و البته سودای تبدیل کردن آن‌ها به کتابی مستقل را نیز داشت. از نظر شلایرماخر، هرمنوتیک «هنرِ فهمیدنِ درستِ سخنانِ دیگری» است، چون باور دارد «روال معمول» این است که ما سخنان یکدیگر را اشتباه بفهمیم. به‌علاوه، او معتقد است اندیشیدن بدون زبان امکان‌پذیر نیست. در نتیجه، او هرمنوتیک را ابزاری ضروری برای پی‌بردن به اندیشه‌های دیگران و حتی اندیشه‌های خویشتن می‌دانست.
هرمنوتیک - انتشارات نی
کتاب پژوهی (پژوهش‌هایی در زمینه‌ی کتاب و نقد کتاب)
معرفی کتاب کتاب پژوهی (پژوهش‌هایی در زمینه‌ی کتاب و نقد کتاب)
کتاب‌پژوهی شامل دو بهره است: «کتاب و نویسندگی» و «کتاب‌ها و نویسندگان». در بهره‌ی اول از مسائلی چون ادبیات ارتجالی، از بیشترنویسی تا بهترنویسی، حقوق خواننده، کتاب استاندارد، ادبیات لافزنی، حشو قبیح، و مسائلی دیگر از این دست سخن رفته است. بهره‌ی دوم مشتمل است بر نقد و معرفی چند کتاب، از جمله: دانشنامه‌ی امام علی (ع)، دانشنامه‌ی امامت به گزارش اهل سنت، ترجمه‌ی الحیاة، دایرة‌المعارف تشیّع، فرهنگ شاعران زبان پارسی و نهج‌البلاغه‌ی الثّانی.
در این کتاب‌پژوهی، دو بخش مهم به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته‌اند: «کتاب و نویسندگی» و «کتاب‌ها و نویسندگان». در بخش اول کتاب، به مسائلی متنوع در زمینه ادبیات و نویسندگی پرداخته شده است. این موارد شامل ادبیات ارتجالی و چگونگی پیشرفت از بیشترنویسی به بهترنویسی، حقوق و نقش خواننده در فرایند خلق کتاب، اهمیت یک کتاب استاندارد، ادبیات لافزنی و اثرات منفی آن بر کیفیت ادبیات، مسئله حشو قبیح و تأثیر آن در افت ارزش ادبی یک اثر، و مسائل دیگری از این دست هستند.
بخش دوم کتاب به نقد و معرفی چند کتاب مهم می‌پردازد. این کتب شامل عناوینی همچون "دانشنامه‌ی امام علی (ع)"، "دانشنامه‌ی امامت به گزارش اهل سنت"، "ترجمه‌ی الحیاه"، "دایره‌المعارف تشیّع"، "فرهنگ شاعران زبان پارسی" و "نهج‌البلاغه‌ی الثّانی" هستند. در این بخش، کتب مذکور نقد و بررسی شده و معرفی شده‌اند تا خوانندگان با آثار مهمی که در زمینه مذهب و ادبیات وجود دارند، آشنا شوند.
این کتاب‌پژوهی به تأکید بر اهمیت کتاب و نویسندگی در فرهنگ و ادب فارسی ارائه شده و به دنبال افزایش آگاهی و دانش خوانندگان در این زمینه میباشد.
کتاب‌پژوهی (پژوهش‌هایی در زمینه‌ی کتاب و نقد کتاب) - انتشارات نی
جهان اسپینوزا (درس‌گفتارهای ژیل دلوز درباره‌ی اسپینوزا ۱۹۷۸-۱۹۸۱)
معرفی کتاب جهان اسپینوزا
دلوز طی سال‌های ۱۹۷۸ تا ۱۹۸۱ سلسله درس‌هایی را در دانشگاه پاریس ۸ درباره‌ی اسپینوزا ارائه کرد. متن حاضر ترجمه‌ی این درس‌گفتارهاست. دلوز در این دوره‌ی دانشگاهی خوانش خود را از نظام فکری اسپینوزا تشریح کرد و به مباحثی چون فردیت، توان، آزادی، ایده و حال‌مایه، خدای درون‌ماندگار، حق طبیعی کلاسیک، هستی‌شناسی و اخلاق، دیرند، ابدیت و مرگ پرداخت. این مباحث اهمیت زیادی برای شناخت اسپینوزای دلوز دارند، چرا که همچون راهنمایی مسیرِ فهمِ آثار دلوز در باب اسپینوزا و همچنین نقش اسپینوزا را در پروژه‌ی فلسفی دلوز هموارتر می‌کنند.
تابلو ۲۸ (نمایش‌نامه)
معرفی کتاب تابلو ۲۸ (نمایش‌نامه)
جهان نمایش مجموعه‌ای است از متن‌هایی که برای صحنه‌ی نمایش یا درباره‌ی آن نوشته شده‌اند. انواع نمایش‌نامه، چه برای اجرا و چه صرفاً برای خوانده شدن، از جمله نمایش‌نامه‌هایی با اقتباس از آثار ادبی یا سینمایی، و نیز متن‌های نظری در حوزه‌ی درام و نقد آثار نمایشی، در این مجموعه جای می‌گیرند.دلگیر نیستم ازش، ببینین، دلگیر نیستم ازش. ولی خب، اگه خوشگل بود، از دیدنش کیف می‌کردم. وقتی خسته از زشتی‌های زندگی شب می‌رسم خونه، دوست دارم یه صورت خوشگل ببینم، یه تصویر قشنگ… دوست عزیزم، من توی زندگی‌م فقط اونو دارم. اون زشته. ص ۲۱
معرفی کتاب یونسکو با بنمایه قراردادن خلأ هستی و اضمحلال وجود آدمی و با نمایش گسیختگی کلام در آثار نمایشیاش چهره‌ی نویسندهای آبسورد به خود گرفت و به یکی از نمایشنامهنویسان سرآمد تئاتر آوانگارد فرانسه در قرن بیستم بدل شد. تابلو نمایشنامهای تکپردهای است که در آن نقاش میخواهد تابلویش را به مرد چاق که تاجری رند و نابکار است بفروشد. شخصیتها عمق روان‌شناختی ندارند و بُعد اجتماعی که یونسکو به آن‌ها می‌دهد کاملاً تصادفی است. آدمهای این نمایش ارادهای از خود ندارند و صحبت و رفتار و احساساتشان برای تحقق آرمان مرد چاق است. از این رو، مدام عقایدشان سرکوب می‌شود. مرد چاق نماد تنهایی انسان است، که بین دو حد نهایی ــ نهایت و بینهایت ــ به دام افتاده است و نه التیام مییابد و نه تسکین. او در پی ارزش مطلق در زندگی خویش میگردد و ناخودآگاه دنبال بُعد گمشدهای است که هرچقدر پیش میرود بیشتر از آن دور می‌شود. برای رهایی از بُعد محدود و ناخواستهای که در خود سراغ دارد دست به دگرگونی در جهان اطراف خود می زند ولی این جستوجوی خوشبختی به هیچ میانجامد و بهشت گمشده‌ی او همیشه باقی میماند. تنها چیزی که می‌تواند نارضایتی را از او دور کند جستوجوی آرمانی برتر در زندگی است: زیبایی. اما همیشه در حاشیه‌ی جهان به بیگانهای میماند و دستش به زیبایی آرمانیاش نمیرسد. از متن کتاب: نقاش: اول یه نگاهی به این تابلو بندازین، اونوقت به من بگین نظر شما رو جلب میکنه یا نمیکنه، اینطور نیست… اول باید به دل شما بشینه. مرد چاق: فقط تو چارچوب یه سری محدودههای مالی میتونه نظر منو جلب کنه. این یه اصله دوست من، باور کنین یه اصله. تابلو ۲۸ (نمایش‌نامه) - انتشارات نی
کاپیتالیسم
معرفی کتاب کاپیتالیسم
کاپیتالیسم دیرپاترین سیستم اقتصادی عصر امروز است. درپی فروپاشی اتحاد شوروی، «سرمایه» عرصه‌ای بی‌رقیب پیش روی خود دیده و در هر گوشه‌ی عالم به رنگ و سیمایی خاص درآمده است. پل بولز، استاد اقتصاد و مطالعات بین‌الملل در دانشگاه نوردرن بریتیش کلمبیا، در این کتاب نخست مؤلفه‌های ثابت کاپیتالیسم را همراه با سیر تحولات آن در بستر زمان و مکان تبیین می‌کند و بعد ضمن طرح پرسشی اساسی درباره‌ی «طبیعی‌بودن» و «منصفانه‌بودن» این سیستم اقتصادی، پاسخی تأمل‌برانگیز به مسئله‌ی کاپیتالیسم جهانی می‌دهد. تحلیل نویسنده درباره‌ی بحران‌های اقتصادی جهان امروز و ساختار پیچیده‌ی اقتصاد چین، حاوی نکات بسیار ارزنده‌ای است.مجموعه‌ی «کارگاه تاریخ» به‌پشتوانه‌ی تحلیل‌های دقیق و اسناد معتبر، پرتوی تازه بر رویدادهای مهم و مناقشه‌برانگیز جهان، از اوایل عصر مدرن تا امروز، می‌اندازد. این کتاب‌ها بیش از پنج دهه منبع اساسی دانشجویان و پژوهندگان تاریخ بوده است که اینک به‌تدریج در اختیار خوانندگان فارسی‌زبان قرار می‌گیرد.
کاپیتالیسم - انتشارات نی
دوستی در عصر اقتصاد (مقاومت در برابر نیروهای نولیبرالیسم)
معرفی کتاب دوستی در عصر اقتصاد
این کتاب درباره‌ی این است که ما در رویارویی با خودمان و با دیگران چه کسی هستیم. نولیبرالیسم نقش بسیاری در ساختن کسی که امروز هستیم داشته است. نمی‌توان نولیبرالیسم را صرفاً یک آموزه‌ی اقتصادی یا حتی مشتی روّیه‌ی اقتصادی دانست. زیستن در محدوده‌ی نولیبرالیسم، نولیبرالیسمی که دست‌کم برای سی چهل سال ما را آموخته کرده، یعنی غرقه‌شدن در مجموعه‌ای از شرایط، که محال است بر نحوه‌ی تفکر و احساس ما اثر نگذاشته باشد. اگر می‌خواهیم سویه‌ی مهمی را از کسی که هستیم بفهمیم و از دشواری و چه‌بسا حتی سیاه‌روزی آنچه از ما می‌خواهند باشیم سردرآوریم، آنگاه باید با نولیبرالیسم دست‌وپنجه نرم کنیم. می‌خواهیم بدانیم نولیبرالیسم چه فیگورهایی می‌آفریند، و ترغیبمان می‌کند چه‌طور زندگی کنیم.
جامعه شناسی فرهنگی
معرفی کتاب جامعه شناسی فرهنگی
استدلال اصلی کتاب حاضر آن است که امروزه جامعه‌شناسی فرهنگی در نسخه‌ی متأخر آن بیش از همیشه به این گزاره‌ی بنیادین پایبند است که «اتخاذ هرگونه نگاه غیرانضمامی و غیرتاریخی به فرهنگ در حکم تأیید این پیش‌‌انگاره‌ی سراپا نادرست است که فرم‌های فرهنگی از بدو پیدایش‌شان حاوی معانی ثابتی بوده‌اند»، و پایبندی به این رویکرد، برای جامعه‌شناسی فرهنگی، مستلزم گذار از اشکال گوناگون دوگرایی‌های رایج (فرهنگ والا/ توده‌ای، فرهنگ اصیل/ نااصیل و غیره) و پرهیز از کلیت‌اندیشی و حذر از زیبایی‌شناختی‌کردن مقوله‌ی فرهنگ بوده است. اما پرسش این است که آیا جامعه‌شناسی فرهنگی می‌تواند بین این تلقی از فرهنگ به‌مثابه‌ی عینیتی بیرونی و فرهنگ به‌مثابه‌ی جان‌پناهی در برابرِ ابتذالِ جامعه‌ی مصرفی آشتی برقرار سازد؟ و آیا می‌تواند تحلیل عین‌گرایانه‌ی فرهنگ را به طرف تشخیص و فعال‌سازی ظرفیت‌های رهایی‌بخشی و خلاقانه‌ی آن سوق دهد؟ پاسخ جامعه‌شناسی فرهنگی، با اتکا به سنتزی از تفکر رابطه‌گرای پیر بوردیو و دیدگاه نوگرامشی‌گرایان به فرهنگ، این است که امروزه نقد فرهنگیِ رهایی‌بخش لاجرم جایی بین کلیت‌اندیشی مکتب فرانکفورت و پوپولیسم فرهنگی قرار می‌گیرد، یعنی همان‌جایی که جامعه‌شناسی فرهنگی می‌کوشد توان‌های رهایی‌بخش فرهنگ را از رهگذر تحلیل تجربی آن تشخیص دهد و فعال سازد.
جامعه شناسی فرهنگی - انتشارات نی
اتریش، پروس و برآمدن آلمان (۱۸۰۶-۱۸۷۱)
معرفی کتاب اتریش، پروس و برآمدن آلمان (۱۸۰۶-۱۸۷۱)
بسیاری گمان می‌برند که تشکیل دولت ملی آلمان در ۱۸۷۱ صرفاً حاصل اقتدار پروس و تبلور ناسیونالیسم آلمانی بوده است. در این کتاب جان برویلی، استاد رشته‌ی ناسیونالیسم و قومیت‌شناسی در دانشگاه اقتصاد لندن، نشان می‌دهد که عواملی بس پیچیده‌تر را نیز باید در نظر گرفت: نقش‌آفرینی اتریش که در بخش عمده‌ای از قرن نوزدهم حاکم بر اراضی آلمان بود؛ الزامات اقتصادی و در رأس آن تأسیس اتحادیه‌ی گمرکی؛ تأثیرگذاری دولت‌های «متوسط» و، مهم‌تر از همه، دوره‌ی سی‌ساله‌ی همکاری و سپس رقابت خصمانه‌ی اتریش و پروس که به جنگ ۱۸۶۶ و استیلای پروس منتهی شد.مجموعه‌ی «کارگاه تاریخ» به‌پشتوانه‌ی تحلیل‌های دقیق و اسناد معتبر، پرتوی تازه بر رویدادهای مهم و مناقشه‌برانگیز جهان، از اوایل عصر مدرن تا امروز، می‌اندازد. این کتاب‌ها بیش از پنج دهه منبع اساسی دانشجویان و پژوهندگان تاریخ بوده است که اینک به‌تدریج در اختیار خوانندگان فارسی‌زبان قرار می‌گیرد.
اتریش، پروس و برآمدن آلمان (۱۸۰۶-۱۸۷۱) - انتشارات نی
رخداد (سفری فلسفی با قطار یک مفهوم)
معرفی کتاب رخداد (سفری فلسفی با قطار یک مفهوم)
تغییری ریشه‌ای که زندگی افراد را زیرورو می‌کند یا نظم وضعیتی را بر هم می‌زند چه مختصاتی دارد؟ اگر چنین تغییری غیرقابل محاسبه و غیرقابل پیش‌بینی باشد چگونه می‌توان به آن فکر کرد؟ اسلاوی ژیژک در این کتاب می‌کوشد چارچوبی برای فکر کردن به این تغییر، که نام فلسفی آن «رخداد» است، فراهم کند. مفهوم رخداد در فلسفه‌ی قرن بیستم به نام‌های مهمی چون هایدگر، دلوز، دریدا و بدیو گره خورده و به واسطه‌ی این نام‌ها تفکر زمان ما را تحت‌الشعاع قرار داده است. همین امر ژیژک را وامی‌دارد که سفر خود را از تعاریف مختلف رخداد آغاز کند و سپس، از نقطه‌ی حال، روایتی از رخدادهای تاریخ فلسفه از افلاطون تا دکارت و هگل بپردازد. همچنین مفهوم رخداد را در قاب مورد علاقه‌ی خود، گفتار روان‌کاوی، بگنجاند تا به این وسیله شرحی دیگر از مفاهیم آن مخصوصاً ساحت‌های مشهور خیالی، نمادین و واقعی ارائه کند. شرح او، مثل اغلب متن‌هایی که از او خوانده‌ایم، همراه است با مثال‌های فراوانی از سینما، ادبیات، موسیقی، اکتشافات علمی، وقایع سیاسی، لطیفه‌ها و حکایت‌های تمثیلی.
رخداد (سفری فلسفی با قطار یک مفهوم) - انتشارات نی
مبانی مطالعات سینمایی و نقد فیلم (با بررسی و تحلیل نمونه‌هایی از فیلم‌های مهم تاریخ سینما از آغاز تا امروز)
معرفی کتاب مبانی مطالعات سینمایی و نقد فیلم (با بررسی و تحلیل نمونه‌هایی از فیلم‌های مهم تاریخ سینما از آغاز تا امروز)
کتاب پایه‌ی وارن باکلند، نویسنده‌ی انگلیسی و استاد دانشگاه آکسفورد در حوزه‌ی مطالعات سینمایی، در دو دهه‌ی اخیر بارها و بارها در شکل‌ها و ویراست‌های مختلف منتشر و به زبان‌های دیگر هم ترجمه شده است.
این کتاب ابزارهای لازم را برای درک و تحلیل فیلم در اختیار خواننده قرار می‌دهد و علاقه‌مندان سینما، از طریق آشنا شدن با مفاهیم کلیدی مطالعات سینمایی ــ مانند میزانسن و میزانشات، تدوین، شگردهای متفاوت روایت و داستان‌گویی در سینما، ژانرها و نظریه‌های فیلم، و قالب‌های گوناگونی که فیلم‌های مستند می‌توانند به خود بگیرند ــ و با خواندن بررسی و تحلیل‌های موردیِ نمونه‌هایی از آثار شاخص تاریخ سینما، از رمز و رازهای پنهان پشت پرده‌ی نقره‌ای آگاه خواهند شد.
