خودیاری در بیماریهای عصبی
روي سخن در اين کتاب با همهي کساني است که به نوعي از ناراحتيهاي عصبي و عوارض جسمي و روحي گوناگون آن دچارند، از کساني که به اصطلاح اعصابشان خراب است گرفته تا کساني که به واقع دچار فروپاشي رواني شدهاند. نويسنده به نيرويي که در خود بيمار هست تکيه ميکند و با زباني روشن و صميمانه، گويي که هماکنون پهلوي بيمار نشسته است، راه و روشهايي عملي و مؤثر براي روبهرو شدن با عوامل و عوارض ناآراميها و نگرانيهاي عصبي پيش پاي او ميگذارد. همين راهنماييها هستند که کتاب را به يکي از موفقترين کتابها در نوع خود در سراسر جهان تبديل کردهاند
14 آبان روز آتش (گفتوگو با انقلاب)
پیدایش امپراطوری ایران
کتاب حاضر شامل مجموعه ای از شش درس گفتار است که در مدرسه مطالعات شرقی و آفریقایی در ترم های بهار و تابستان 2004 ایراد شده است. این درس گفتارها به طور کلی مسئله پیچیده ایران و هویت ملی آن را از چشم اندازی تاریخی بررسی می کنند. در نخستین مقاله از این کتاب «دانیل پاتز» به نقش و سهم عیلامی ها در تشکیل هویتی قومی و فرهنگی می پردازد. که به طور معمول با بنیان گذاری امپراتوری ایران در عصر کوروش کبیر در 550 پیش از میلاد پیوستگی دارد. در مقاله دوم «فرانتس گرنت» جغرافیای اوستا را با اشاره ای خاص به فهرست کشورهای ذکر شده در «وی دیوداد» (قانون ضد دیو) بررسی می کند. گرنت این موضوع را از دیدگاه دیرین شناختی و زبان شناختی تاریخی می نگرد. «اکتوراسکی یرو» و «آلبرت دی یونگ» ایده ایران را از دیدگاهی دینی در مقاله های بعدی جست و جو می کنند. این مسئله که «پادشاهان اولیه هخامنشی زرتشتی بوده اند یا نبوده اند»، سوال اصلی این مقاله هاست. در پایان معنای آیین زرتشتی در دوران هخامنشیان نخستین با شرح چگونگی پیدایش مفهوم «مغ» و «مگوس» بررسی می گردد و مسئله تنوع فرهنگی در تشکیل فرهنگ و تمدن ایرانی تحلیل می شود.
زیرزمین کوستوریتسا در بوته نقد سیاسی (با مقالههایی از آلن فینکل کراوات اسلاوی ژیژک و دینا یوردانووا)
زيرزمين را براي اولينبار که ديديم، همه شيفتهاش شديم و کسي به معناهاي سياسي و ايدئولوژيک فيلم فکر نکرد. پرداخت سينمايي فوقالعادهي فيلم، بازي پرشورِ بازيگرانش و مهمتر از همه ترکيب غريب موسيقي و قصه در آن مسحورکننده بود ــ و هنوز هست. پرداخت کارتونوار حوادثِ فيالواقع تلخ، يادآور فليني است و به هم آميختگي گاهگاهي رويدادهاي فراواقع با واقعگرايي، رئاليسم جادويي را به ذهن ميآورد. فيلم در نخستين سکانس خود که آميزهاي است از موسيقي پرشور سازهاي بادي و سرمستي فاسد بعد از يک چپاول موفق و سپس بمباران و جنگ، ميخ خود را ميکوبد و تا پايان بدون اينکه نفس کم بياورد، سه ساعت ميتازد.
چرا به ذهن ما آدمهاي «معصوم» سينمادوست و انساندوست خطور نميکرد که سازندهي فيلم به نژادپرستي و دفاع از کشتارهاي جمعي متهم شود؟
تاریخ چیست
کتاب تاریخ چیست نوشته همایون کاتوزیان توسط انتشارات مرکز با موضوع تاریخ، مسائل اقتصادی، مشروطیت به چاپ رسیده است.
مباحث کتاب تاریخ چیست
مباحث نظری
تاریخ چیست
اهمیت تاریخ اقتصادی و ویژگی های بنیادی تاریخ اقتصادی ایران
غرب زدگی مجاهدات و مصائب آن
درباره جامعه ی کوتاه مدت
تاریخ معاصر
شباهت ها و تفاوت های دو انقلاب
مشروطه و هرج و مرج
مشروطه انقلابی برای قانون
تحول مجلس شورای ملی
ملی شدن صنعت نفت در یک نگاه
مصذق ناسیونالیسم و سوسیالیسم
امینی شاه و جبهه ی ملی
روایت سنجابی ملکی و صدیقی از مخالفت با رفراندوم مصدق
خلیل ملکی و تئوری توطئه ی اصلاحات
بازخوانی مارکس در عصر سرمایهداری دیجیتال
مفهوم اضطراب (تعمقی ساده با گرایش روانشناختی درباره مسئله گناه موروثی در علم اصول دین)
کيرکگور در ديباچهي مفهوم اضطراب ادعا ميکند قصد دارد اين کتاب را به همان سرراستي بنويسد که مرغان هوا آواز سرميدهند. او ميگويد، گناه اول هر فردي از ابناي بشر شبيه گناه اول آدم ابوالبشر است. سپس به سراغ اضطراب ميرود و فرق ميگذارد ميان اضطراب عيني (برونذاتي) و اضطراب ذهني (درونذاتي) و رابطهي آن را با آزادي برجسته ميسازد: امکانِ آزادي در اضطراب عرض اندام ميکند. کيرکگور اضطراب را ترس يا دلهرهاي نامشخص ميداند که پيششرط آزادي (و به همين سبب، پيششرط گناه) است زيرا اضطراب همانا تصديق وضع کنوني ما و بازشناخت ماهيت امکان است. در اينجا کيرکگور در مقام متفکري مسيحي بحث ميکند و تا بخواهيد از متن کتاب مقدس نقل ميکند و خيلي وقتها از عبارتهايي استفاده ميکند از زبانهاي ديگر متني که براي فيلسوفان و کيرکگورپژوهان جذاب خواهد بود اما خوانندگاني را که علايق عامتر دارند دچار اضطراب خواهد ساخت.
آهنگ افلاک (سفری در فضا و زمان)
ما امروزه به شيوهاي کاري و قابل براي درک جهان رسيدهايم که علم نام دارد. علم از جهاني چنان پرسنوسال و چنان گسترده پرده برگرفته که در نگاه اول انگار امور بشري در آن پشيزي بيش نيست. ما از کيهان فاصله گرفتهايم. چيزي شده گويي دور از دسترس و بيربط به دغدغههاي روزمره. ولي علم نه فقط فهميده که کيهان عظمتي سرگيجهآور و هيجانانگيز دارد و نه فقط اينکه در دسترس فهم آدمي هم هست، بلکه ما هم به مضموني حقيقي و ژرف جزئي از اين کيهانايم؛ اينکه زادهي آنايم و سرنوشت ما سخت به آن گره خورده. اساسيترين و ناچيزترين رويدادهاي بشري ريشه در کيهان و خاستگاههاي آن دارد. «آهنگ افلاک» يا همان «کيهان» به کندوکاو در همين منظر کيهاني اهتمام دارد.
در ستایش سیاست (در گفتگوی اد لانسلن)
ماکياوللي سياست را هنر عالي دروغ دانسته است. سياست را اما بايد چيز ديگري دانست: توان يک جامعه در به دست گرفتن سرنوشت خود، در ابداع نظمي عادلانه و در التزام به خير همگاني.
نزد آلن بديو، سياست با کلبيمسلکي و حتي با عملگرايي بينسبت است. سياست، به دور از اينکه به تمشيت امور عمومي تقليل يابد، جستجوي همگاني عدالت و حقيقت است.
آنگاه که از فهم جهان درمیمانیم (مجموعه داستان)
اين پايان جبرگرايي است. اصل عدم قطعيت هايزنبرگ اميد تمام كساني را بر باد ميداد كه به جهان منظم و بقاعدهاي كه فيزيك نيوتني وعده داده بود ايمان داشتند. به نظر جبرگرايان، اگر ميشد قوانين حاكم بر ماده را برملا كرد، ميشد به كهنترين گذشته دست يازيد و دورترين آينده را پيشبيني كرد. رياضي دارد جهانمان را تا نقطهاي تغيير ميدهد كه نهايتا طي ده بيست سال آينده اصلا ديگر نتوانيم درك كنيم كه انسانبودن واقعا يعني چه. ميتوانيم اتم را بشكافيم، برگرديم و به نخستين نور خيره شويم، و پايان جهان را فقط با مشتي معادله پيشبيني كنيم، اما هميشه چيزي مبهم، نامتعين و غيرقطعي باقي ميماند.