فلسفۀ هنر رایانهای
فلسفۀ هنر رایانهای،کتابی کوچک با ایدهای بزرگ است: اعلام موجودیت و تبیین گونۀ هنری جدیدی با عنوان «هنر رایانهای».
این گونۀ هنری چیست و چه ویژگیهایی دارد؟ آیا ارزشمند است؟ تفاوت آن با هنر دیجیتال چیست و چگونه از امکانات رایانه در آفرینش آثار هنری بهره میگیرد؟ اینها اصلیترین پرسشهایی هستند که کتاب میکوشد، با ارائۀ نمونههای فراوان، پاسخی درخور برای آنها عرضه کند. نویسندۀ کتاب، با اتخاذ روشی تحلیلی، پس از توضیح مفاهیم بنیادین «هنر رایانهای» به تعریفی جامع از آن میرسد و تلاش میکند آن را در قالب نظریهای منسجم سامان دهد.
دومینیک مکآیور لوپس، معاون دانشکده ادبیات و علوم انسانی؛ دانشپژوه ممتاز دانشگاهی و استاد صاحب کرسی در گروه فلسفۀ دانشگاه بریتیش کلمبیا است که تاکنون کتابها و مقالات فراوانی را در زمینه زیباییشناسی و فلسفۀ هنر تألیف کرده است. مکآیور لوپس در این کتاب نشان میدهد که هنر رایانهای برخی اصول بنیادین شیوههای سنتیِ تفکر درباره هنر و آفرینش را به چالش میکشد و میگوید برای فهم این گونه هنری باید ایدههایی چون «تعاملگری» و «کاربر» را در مرکز توجه قرار دهیم.
غرور
در این راه سعی شده تا با به کارگیری زبانهای مختلف (جِد و طنز)، وضعیت اسفبار، انسدادها و وضعیت متناقض حاصل از ارتکاب این گناهان در جهان امروز به تصویر کشیده شود. با توجه به اینکه برخی گناهان در برگیرنده گناهان دیگری هستند و بر اساس منابع دینی واژگان مشابهی برای ارجاع به یک مفهوم مشترک به کار برده میشود، این فهرست گناهان کبیره به ترتیبی که امروز میشناسیم رتبهبندی شدند:
تکبر، طمع، بیبندو باری، حسد، شکمبارگی، غضب و تنپروری.
از میان همه گناهان کبیره، به احتمال قوی غرور است که این بحث دامن می زند که آیا اصلاً باید آن را گناه به حساب آورد یا خیر. در واقع بدون حس غرور انسان نمیتواند در زمینه فعالیت خویش به برتری دست یابد یا به تلاش برای رسیدن به آن ادامه دهد.
غرور خوب است یا بد؟ بستگی به این دارد که تصورمان از غرور چه باشد، به چه منابع و تاریخی استناد کنیم، آن را در کدام زمینههای اجتماعی و سیاسی بررسی کنیم، مذهبی باشیم یا غیرمذهبی، و چه تصوری از رذیلت و فضیلت داشته باشیم.
مسیح و آدم
کارل بارت در این اثر به باب پنجم رساله به رومیان که در تاریخ تفکر مسیحی از اهمیت ویژهای برخوردار بوده، پرداخته است.
همچنین او در این رساله، به رابطه میان مسیح و آدم بدانسان که پولس رسول آن
را میفهمید، توجه کرده است. بارت با نادیده گرفتن کّلِ سنتِ الهیاتی و تفسیریای
که بر مبنای این باب رساله پولس استوار است، تفسیری کاملاً جدید و بیسابقه
از تصور انسان مطرح کرد که حاکی از نگرش پولس رسول به رابطه مسیح و آدم
است.
رساله حاضر را باید در پرتو ملاحظاتی سهگانه ملاحظه کرد:
- این رساله یاریگرِ تفسیرِ بابِ مشهورِ پنجمِ رساله پولس به رومیان است.
- نمونهای از روش تفسیری متمایز بارت به حساب میآید.
- روشنگر اهمیت مضمونی است که در برترین دستاورد نظاممند بارت، اصول ایمانیِ کلیسای مسیحی، نقش اصلی و مرکزی دارد.
غضب
در این راه سعی شده تا با به کارگیری زبانهای مختلف (جِد و طنز)، وضعیت اسفبار، انسدادها و وضعیت متناقض حاصل از ارتکاب این گناهان در جهان امروز به تصویر کشیده شود. با توجه به اینکه برخی گناهان در برگیرنده گناهان دیگری هستند و بر اساس منابع دینی واژگان مشابهی برای ارجاع به یک مفهوم مشترک به کار برده میشود، این فهرست گناهان کبیره به ترتیبی که امروز میشناسیم رتبهبندی شدند:
تکبر، طمع، بیبندو باری، حسد، شکمبارگی، غضب و تنپروری.
رسالهای درباره طبیعت آدمی
رسالهای درباره طبیعت آدمی اثری ارزشمند به قلم برجستهترین فیلسوف انگلیسی است. تقریباً همه فیلسوفان بر این اتفاقنظر دارند که او بزرگترین فیلسوف تاریخ بریتانیا و مکتب تجربهگرایی بوده است. این کتاب یکی از مهمترین متون کلاسیک فلسفه غربی است که محتوای آن عموماً در قرن بیستم مورد التفات جدی فلاسفه قرار گرفت. اهمیت این کتاب فقط در بیدار کردن کانت از خواب جزمیت خلاصه نمیشود؛ بلکه بدون شک سرچشمه اصلی فلسفه تحلیلی معاصر این کتاب است. از آنجا که محتوای آن در عصر هیوم بسیار نامتعارف و دور از ذهن بود، هیچ واکنش جدیای به دنبال نداشت. در مقابل، در عصر حاضر هر روز بیشتر جان میگیرد و بیشتر میدرخشد. حتی یافتههای جدید علوم شناختی تا حد زیادی در تطابق با یافتههای هیوم قرار دارد. جلال پیکانی، مترجم این کتاب، کوشش کرده است تا حد ممکن زبان کلاسیک اثر در ترجمه فارسی آن نیز منعکس شود.
شوپنهاور
اگر تاکنون کتابی درباره شوپنهاور نخواندهاید و یا او را نمیشناسید، این کتاب به شما کمک میکند کلیت تفکر این اندیشمند آلمانی قرن نوزدهم را بهتر درک کنید. فلسفه شوپنهاور، طبق معیارهای فلسفه قرن نوزدهم آلمان، فلسفهای است مختصر و مفید.
شوپنهاور در سال ۱۷۸۸در شهر بندری دانتسیگ (گدانسک کنونی) به دنیا آمد. او در بندر هامبورگ بزرگ شد و در محیطی رشد و نمو یافت که از آرامش بیبهره بود. شوپنهاور در یادداشتی دلشوره شدیدی را شرح داده است که به او دست داده بود: «هنگامی که والدینش خانه را ترک کرده بودند و او فکر میکرد آنها هرگز باز نخواهند گشت». این دلشوره در تمام زندگی با او ماند. او اظهار میکند: «همیشه دلشورهای دارم که باعث میشود وقتی هم که اصلاً خطری وجود ندارد، به دنبال خطر بگردم».
شوپنهاور اغلب بد خلق بود و به هیچ وجه نمیتوانست احمقها را با خوشرویی تحمل کند. او برخلاف فریدریش نیچه، کسی که فلسفهاش، با رابطهای آمیخته از مهر و لیکن توأمان، متأثر از فلسفه شوپنهاور بود، هیچگاه مردم گریز نبود.گفتوگو یکی از بزرگترین خوشیهای شوپنهاور بود.
زیباییشناسی
مجلد پنجم دانشنامه فلسفه استنفورد، با عنوان زیباییشناسی، با ترجمه جمعی از مترجمان تحت سرپرستی دکتر مسعود علیا، منتشر شد.
در این مجلد مدخلهایی با عناوینی نظیر زیبایی؛ هنر مفهومی؛ زیباییشناسی امر روزمره؛ مفهوم امر زیباییشناختی؛ فلسفه موسیقی؛ فلسفه فیلم و... ارائه شده که در آنها به مباحث کلیدی و بنیادی در حوزه زیباییشناسی و فلسفه هنر پرداخته شده است.
در قیاس با مجلد زیباییشناسی آلمانی که به صورت تفصیلی به شرح و بسط زیباییشناسی نزد فیلسوفان آلمانی، نظیر کانت، هگل، هایدگر و گادامر، اختصاص یافته است، اثر به تازگی منتشر شده زیباییشناسی به صورت موجزتر مفاهیم اساسی و نظریات مهم در فلسفه هنر را معرفی کرده است.
در این کتاب میخوانید:
- تعریف هنر
- زیبایی
- هنر مفهومی
- دست ساخته
- زیباییشناسی امر روزمره
- مفهوم امر زیباییشناختی
- تاریخ هستیشناسی هنر
- فلسفۀ موسیقی
- فلسفۀ فیلم
- فلسفۀ هنر دیجیتال
- زیباییشناسی اگزیستانسیالیستی
- زیباییشناسی فمینیستی
- زیباییشناسی گودمن
مبانی فلسفه اخلاق
ترجمه چاپ اول مبانی فلسفه اخلاق از روی ویراست دوم این کتاب انجام گرفته بود. به تازگی ویراست سوم این کتاب منتشر شده که حاوی فصلی جدید با عنوان «اخلاق فمینیستی» است. این فصل جایگزین فصل سیزدهم ویراست پیشین شده است. غرض و مقصود اصلی از نگارش مبانی فلسفه اخلاق آشنا کردن نوآموزان اخلاق (ethics) با مهمترین موضوعات، مفاهیم و نظریههای فلسفه اخلاق در مغرب زمین بوده است. در این کتاب خوانندگان و دانشجویان با بخشی از مهمترین کارهایی که در سنت غرب در زمینه فلسفه اخلاق صورت بسته است آشنا میشوند، روشن است که این آشنایی عمق بسیاری نخواهد داشت. با این حال آنقدر هست که احساس اهمیت این موضوع و ارتباط با آن با مسائل معاصر را در دل و جان خواننده پدید آورد.