دفتر و دفترچه
تراول ماگ و فلاسک
شخصیت معاصر … ایندیرا گاندی
از سال ١٩٠٠ تا امروز بشریت و جهان تغییرات عمده‌ای داشته است . در این دوره عقاید سیاسی جدید باعث بروز جنگ‌های جهانی شد . فاشیسم و کمونیسم به جدایی بعضی از کشورها انجامید و دموکراسی بعضی از کشورها را در کنار هم قرار داد . دگرگونی‌های بنیادی در نظریه‌ها معیار آزادی‌های فردی و رسوم مذهبی و علم و فناوری و صنعت را محک زد . این تغییرات سیاست‌های جهانی و درک روابط بین‌الملل را ضروری کرده است . فضای فکری جهان معاصر بر اصالت انسان و این باور متمرکز شده است که اقتصاد جهانی دنیا را به محیطی با ارتباطات نزدیک‌تر تبدیل کرده است .
هندوستان یکی از پرجمعیت‌ترین کشورهای جهان است که از سال ١٩٤٧ مستقل شده است . این کشور پیش از آن یکی از مستعمرات بریتانیای کبیر بود . امروزه جمعیت هند بالغ بر یک میلیارد نفر است . در هند ، رهبر حزب صاحب قدرت نخست‌وزیر می‌شود . از بین رفتن محبوبیت سبب کاهش آراء می‌شود و سرانجام نخست‌وزیر سمتش را از دست می‌دهد . کتاب حاضر سرگذشت فراز و فرودهای مادر هند ( ایندیرا گاندی ) است . او رهبری و قدرت را بخشی از حق طبیعی‌اش به حساب می‌آورد و در دنیای سیاست با هدف تلاش برای استقلال هند بار آمد . او زندگی‌اش را وقف ملتش کرد . گاندی باور داشت که مردم می‌توانند در کنار هم زندگی کنند . مجلد دیگری از مجموعه شخصیت‌های تأثیرگذار به ایندیرا گاندی اختصاص یافته که در ١١١ صفحه راهی بازار نشر شده است .
شخصیت باستان … سقراط
محاکمات سقراط از جمله محاکماتی است که در تاریخ ماندگار شده است . در سال ٣٩٩ قبل از میلاد دادگاه شهر آتن پر از جمعیتی بود که برای محاکمه این مرد بزرگ گرد هم آمده بودند . اعضای هیئت منصفه مردانی بودند که همگی‌شان بالای سی سال سن داشتند و با قرعه‌کشی از میان شهروندان قانونی آتن انتخاب شده بودند . با توجه به شهرت سقراط و اتهام‌هایی که بر او وارد شده بود ، این دادگاه حادثه‌ای نبود که کسی از اهالی آتن بخواهد آن را از دست بدهد . به حکم قانون آتن ، کسانی که به شخصی اتهام می‌زدند می‌بایست ادعای خود را ثابت می‌کردند . شاکیان سه نفر بودند که سقراط را متهم به بی‌دینی یا خودداری از پذیرش خدایان یونانی کرده بودند . سقراط استدلال می‌کرد که اتهام‌ها بر او وارد نیست .
او بعد از ساعت‌ها استدلال در دفاع از خود ، کلامش را با چند کلمه ساده پایان داد : « کار خود را به شما و خدا واگذار می‌کنم تا به بهترین شیوه‌ای که به صلاح من و خودتان است درباره‌ام داوری کنید . » کتاب « سقراط » مجلدی دیگر از مجموعه شخصیت‌های تأثیرگذار است که به زندگی و محاکمه و در نهایت مرگ این فیلسوف بزرگ یونانی می‌پردازد .
شخصیت رنسانس … اسحاق نیوتن
انقلاب علمی دوره‌ای از تغییرات بنیادی در باورها ، افکار و عقاید بود . بسیاری از مورخان بر این اعتقادند که این دوران حدود سال ١٥٥٠ با انتشار نظریات اخترشناسی کوپرنیک درباره زمین و مکان آن در کیهان در اروپا آغاز شد و در حدود سال ١٧٠٠ با کار برجسته اسحاق نیوتن و قوانین عامی که نتیجه آن بود به پایان رسید .
اسحاق نیوتن در ٢٥ دسامبر سال ١٦٤٢ زمانی به دنیا آمد که کشمکشی بزرگ بریتانیای کبیر را فرا گرفته بود . جنگ داخلی درست چند ماه پیش از تولد او به رهبری اعضای پارلمان که مخالف شاه چارلز اول بودند ، آغاز شده بود . رابطه پادشاه و پارلمان پیوسته شکرآب بود . اسحاق نیوتن پسری ساکت و متفکر بود و در مدرسه ، لاتین ، یونانی و ادبیات مکتوب و کتاب مقدس را خواند . او کتابی از اشعار یونان باستان و کتابی از داستان‌های کهن لاتین داشت .
از آنجا که در آن دوره ریاضیات از درس‌های مرسوم نبود ، اسحاق نوجوان در مدرسه ریاضیات نخواند . ولی طی شش سال بعد ریاضیات را خودش یاد گرفت . اسحاق نیوتن دانشمند و نابغه‌ای بود که اکتشافاتش طرز فکر مردم درباره جهان را تغییر داد . در پس تصویر عمومی نیوتن در مقام فردی نابغه ، مردی با مشکلات و شکست‌های واقعی وجود داشت .
شخصیت باستان … رامسس دوم
« فرانسیسکو پیثارو » در تروخیوی اسپانیا شهری با قدمتی بیش از دو هزار سال به دنیا آمد . این شهر یکی از همان دژهای قرون وسطایی بود که بر فراز تپه‌ای بنا شده بود و دیوارهای بلندی از سنگ خارا داشت که از شهر حفاظت می‌کرد . ثبت تولد ، مرگ و ازدواج در کلیسا ، دادگاه یا در خانواده و یا بر جلد کتاب مقدس در آن روزگار کاری رایج بود ، اما هیچ سند ثبت شده‌ای از تولد فرانسیسکو پیثارو به دست نیامده است . تاریخ واقعی تولد او برای مورخان همچنان یک راز است .
اما آنها بر این باورند که او بین سال‌های ١٤٧١ و ١٤٧٥ به دنیا آمده است. برخی از مورخان ادعا می‌کنند او پس از تولد روی پله‌های یک کلیسای محلی رها شده بود و برخی دیگر می‌گویند او در میان خوک‌ها بزرگ شده و ماده خوکی به او شیر داده است . البته این ادعا شایعه‌ای بی‌اساس بیش نیست .
در واقع سرهنگ گونسالو پیثارو ، پدر فرانسیسکو ، افسر ارتش بود. سربازانش او را به سبب رشادت‌هایش در نبرد با ایتالیایی‌ها « رومن » و به سبب قامت رشیدش « بلند » می‌نامیدند . مادر وی ، خدمتکار بود و پدر و مادرش هر کدام تعدادی برادر ناتنی به فرانسیسکو ارزانی کردند . او هیچگاه به مدرسه نرفت و هرگز خواندن و نوشتن نیاموخت ، با این حال او به دنبال ماجرا ، هیجان و مهم‌تر از همه ثروت فراوان بود . کتاب « پیثارو » مجلدی دیگر از مجموعه شخصیت‌های تأثیرگذار دوره رنسانس است که در ١١٠ صفحه راهی بازار نشر شده است .
هند باستان
پنجاه‌و‌هشتمین مجلد از کتاب‌های مجموعه تاریخ جهان به « هند باستان » اختصاص دارد.کشوری که از آن به عنوان سرزمین هفتاد و دو ملت یاد کرده‌اند. هند با داشتن ١/١ میلیارد نفر جمعیت ، پس از چین در جایگاه دوم قرار دارد. این کشور به لحاظ جغرافیایی نیز پهناور است و با وسعتی در حدود ٣ میلیون و دویست و هشت هزار کیلومتر مربع هفتمین کشور پهناور جهان است .
در واقع ، چنان پهناور است و آنقدر تنوع گسترده سرزمینی دارد که اغلب از آن با نام «شبه قاره» یاد می‌شود، در ضمن هندوستان چهارمین قدرت اقتصادی جهان است و مردم این سرزمین پهناور اعتقادات مذهبی بسیار گوناگون و متنوعی دارند ، از جمله آیین هندو ، بودا ، جین ، اسلام ، مسیحیت ، سیک ، یهودیت و زرتشتی . هند از دیدگاه تاریخی نیز شایان توجه است .
نخست آن‌که یکی از چهار فرهنگ پیشرفته را در خود پرورش داد که تاریخدانان امروزی آنها را « گهواره‌های تمدن » می‌نامند . هر یک از این تمدن‌ها در امتداد کرانه‌های یک یا دو رودخانه بزرگ مانند دجله و فرات در بین‌النهرین(عراق کنونی) ، نیل در مصر ، هوانگ در چین ، و سند در هند شکوفا شدند .
زمان نگری و کیهان باوری در عصر صفویه
مؤلف این مجموعه را به اعتبار رویکرد زمان‌محورِ مورخان به جهان پیرامون خویش و باور آنها به دخالت امور کیهانی در زندگی بشری، به ترتیب با دو مفهوم «زمان‌نگری» و «کیهان‌باوری»، ممتاز ساخته است.
پژوهش در معنا و تأثیر این دو مفهوم در عرصه تاریخ‌نگاری عصر صفویه، با این پرسش اساسی آغاز شد که آیا ایده‌های کیهانی می‌توانسته بر محتوای تاریخ‌نگاری‌ها و نیز شیوه‌های تاریخ‌نویسی تأثیرگذار باشد؟ و اگر آری، چگونه؟ مؤلف با توجه به میراث غنیِ تاریخ‌نگاریِ عصر صفویه و نیز با ملاحظه آشنایی بیشتر با این دوره تاریخی، بر آن شد تا این پرسش را در زمینه تاریخ صفویه طرح کند.
این مجموعه با نگرشی نو به زمان تاریخ‌نگارانه پایان می‌گیرد؛ نگرشی منتهی به یک راه‌حل عملی با هدف زُدایش افراط‌گرایی‌های مذهبی.
امامت و سیاست (تاریخ خلفا)
ابو محمدعبدالله بن مسلم ابن قتیبه دینوری یکی از مؤلفان بزرگ سنی مذهب در قرن سوم هجری است. کتاب امامت و سیاست به طور مبسوط تاریخ خلفای صدر اسلام را پس از رحلت حضرت رسول اکرم (ص) بررسی می‌کند. این اتفاقات در واقع در یکی از حساس‌ترین و سرنوشت‌سازترین دوره تاریخ اسلام شکل گرفته که برای آگاهی خوانندگان از جزئی‌ترین رویدادهای رخ داده شده از تاریخ اسلام در آن برهه نگاشته شده است. ابن قتیبه بیشتر در نگارش آثار ادبی شهرت دارد. آثار اخلاقی و فرهنگی او در واقع آینه تمام‌نمای همه جریان‌های فکری جامعه عباسی در آغاز قرن سوم هجری است.
تاریخ خط میخی
انسان نوشتن را نه با قلم و مرکب روی کاغذ، بلکه با یک قطعه چوب یا نی نوک تیز روی گل رس شروع کرد. مواد خام به صورت آماده در دره‌های رودخانه‌های خاور نزدیک موجود بود و تهیه آن چندان زحمتی نداشت. گل رس را می‌توان به آسانی به شکل مسطح مناسبی برای نوشتن درآورد، و اگر آن را پس از نوشتن در آفتاب بگذارند تا خشک شود، در برابر فرسودگی و شکستن، به قدر کافی محکم خواهد شد. خط میخی به مدت ٢٥٠٠ سال، همراه با علائم خط تصویری مصری، یکی از دو واسطه ارتباطی اصلی تمدن نوشتاری بود.
اگر پانصد سال افول تدریجی آن را نیز بیفزاییم، آن گاه مدت زمان کاربرد آن با مدت زمانی که الفبای خود ما مورد کاربرد عمومی بوده است برابری می‌کند. ارائه حتی شرحی مختصر از تاریخ اقوام و پادشاهی‌های گوناگون مرتبط با خط میخی، بیرون از حدود این کتاب است. با وجود این، نقشه‌ها و جدول گاهشماری، برای ارائه چشم‌اندازی اساسی، ترسیم شده‌اند. به هر حال آگاهی ما از جزئیات گاهشماری غالباً ناکافی باقی مانده است، به طوری که بسیاری از رخدادها و تحولات را می‌توان معمولاً در حد سده‌ها یا هزاره‌ها تاریخ‌گذاری کرد.
