دفتر و دفترچه
تراول ماگ و فلاسک
پیدایش مفاهیم اسلام سیاسی در ایران معاصر (۱۳۲۰-۱۳۵۷)
معرفی کتاب پیدایش مفاهیم اسلام سیاسی در ایران معاصر (۱۳۲۰-۱۳۵۷)
کتاب حاضر پژوهشی است در سیر پیدایش و تحول مفاهیمی که در میانه‌ی سال‌های ۱۳۲۰ تا ۱۳۵۷ به ذهنیت، کنش سیاسی و انگاره‌های اجتماعی اسلام‌گرایان شکل و جهت داد و صورت‌بندی آن‌ها، طیف‌های مختلف گفتمانی و ایدئولوژیک اسلام سیاسی را پدید آورد. برساخت این مفاهیم در سیر رویارویی با این چالش‌های سه‌گانه روایت شده است.
۱. چالش مذهب با ماتریالیسم و وجه ایدئولوژیک آن یعنی مارکسیسم، که به پیدایش مفاهیم نوپدیدی چون جهان‌بینی اسلامی و مکتب توحید، مسئله‌ی شناخت و فلسفه‌ی تاریخ در اسلام، انسان‌شناسی و جامعه‌ی بی‌طبقه‌ی توحیدی و… انجامید و نشان آراء مارکسیستی را بر گفتمان چپ اسلامی گذاشت.
۲. چالش اسلام‌گرایان با بهائیت، پاکدینی کسروی و سنت‌گرایان مسلمان که تفاسیری ایدئولوژیک و انقلابی از آیات قرآن، تاریخ تشیع و باورهای اسلامی/ شیعی در پی داشت.
۳. چالش مذهب و دولت در مقولاتی چون قانون، اقتصاد و فرهنگ، که مباحثی چون اقتصاد در مکتب اسلام، هنر و ادبیات اسلامی و تصویر زن مسلمانِ مبارز و مکتبی از دل آن سر برآورد…
پیدایش مفاهیم اسلام سیاسی در ایران معاصر (۱۳۲۰-۱۳۵۷) - انتشارات نی
حقوق بشر از دیدگاه اندیشمندان مسلمان
معرفی کتاب حقوق بشر از دیدگاه اندیشمندان مسلمان
حقوق بشر آرمانی بشری برای برقراری جامعه‌ای به دور از «ترس» و «فقر» است؛ جامعه‌ای که در آن نه فرد قربانی آرمان‌های اجتماعی شود و نه به نام آزادی، جامعه به اسارت «فردیت» یا «فقر» دچار گردد. با وجود همه‌ی اختلاف‌نظرهایی که در مورد حقوق بشر وجود دارد، اعلامیه‌ی جهانی حقوق بشر هنوز هم می‌تواند نقطه‌ی وحدتی برای حل تعارض‌ها، اختلاف‌های دینی، فکری، نژادی و… باشد.
حقوق بشر پاسخی به این پرسش اساسی جامعه‌ی بشری است که آیا می‌توانیم به‌رغم همه‌ی اختلاف‌ها در مسائل اعتقادی، سیاسی، قومیتی، جنسیتی و… در کنار هم با صلح و امنیت و برابری زندگی کنیم؟ آیا می‌توانیم گفت‌وگو را برترین ارزش، مدارا را سودمندترین روش، و عشق و محبت را، حتی نسبت به مخالف و دشمن، زیباترین و عملی‌ترین راه همزیستی بدانیم؟
آرمان حقوق بشر این است که فقط با برقراری برابری و حفظ کرامت انسانی می‌توان امنیت و آرامش را در جامعه برقرار کرد. حقوق بشر آخرین دستاورد خرد جمعی بشر است. اگرچه هنوز تا تحقق همه‌ی آرمان‌های آن راه درازی در پیش داریم، اما می‌توان آن را آرمانی مشترک برای همه‌ی بشریت دانست.
حقوق بشر از دیدگاه اندیشمندان مسلمان - انتشارات نی
سنگ، کاغذ، قیچی (۴۳) (و ای خواننده‌ی محترم و مشعل‌داران و شبگرد)
معرفی کتاب سنگ، کاغذ، قیچی (۴۳)
جهان نمایش مجموعه‌ای است از متن‌هایی که برای صحنه‌ی نمایش یا درباره‌ی آن نوشته شده‌اند. انواع نمایش‌نامه، چه برای اجرا و چه صرفاً برای خوانده شدن، از جمله نمایش‌نامه‌هایی با اقتباس از آثار ادبی یا سینمایی، و نیز متن‌های نظری در حوزه‌ی درام و نقد آثار نمایشی، در این مجموعه جای می‌گیرند.○ دوست دارم اون‌جا بمیرم. اگه اون‌جا باشم هم برای تو خوبه هم برای من. با بلاهایی که قراره سرم بیاد دیگه نمی‌تونم مراقب تو باشم. اگه برم اون‌جا دیگه زیاد درد نمی‌کشم. دلم نمی‌خواد درد بکشم. از همین الان درد شروع شده. داره بدتر هم می‌شه. تو مجبور نیستی ببینی چه بلایی سرم می‌آد. ص ۸۳
سنگ، کاغذ، قیچی (۴۳) (و ای خواننده‌ی محترم و مشعل‌داران و شبگرد) - انتشارات نی
اقتدارگرایی (سه کاوش در نظریه انتقادی)
معرفی کتاب اقتدارگرایی
لیبرال‌دموکراسی امروزه گرفتار بحران شده یا، چنان‌چه بخواهیم دقیق‌تر بگوییم، عرصه بر آن تنگ شده است. نه‌فقط در ایالات متحده، بلکه در بسیاری از کشورهای اروپایی و در میان قاطبه‌ی مللِ این پهنه‌ی خاکی، شاهد سربرآوردن دوران جدیدی از سیاست‌های دموکراسی‌ستیز هستیم که اغلب‌شان به شکلی فزاینده حائز ویژگی‌های اقتدارگرایانه هستند. در این کشورها، یکی پس از دیگری، جنبش‌های اجتماعی و سران سیاسی توانسته‌اند شعله‌های بیگانه‌هراسی، نژادپرستی، بومی‌گرایی و پوپولیسم ارتجاعی را برافروزند…
مقاله‌های گردآوری‌شده در این مجلد، از جریان‌های نیرومند نظریه‌ی انتقادی بهره گرفته‌اند تا برخی ابعاد بحران سیاسی جاری را درک‌پذیر سازند. بر خلاف سایر شاخه‌های نظریه‌ی سیاسی و اجتماعی، نظریه‌ی انتقادی برای [پرداختن به] مسئله‌ی بحران دموکراتیک به رویکردهایی متوسل می‌شود که پیوندهای پیچیده میان نگرش‌های سوبژکتیو و روندهای تاریخیِ کلان را، خاصه روندهای تاریخیِ سرمایه‌داری و ماهیت متغیر دولت‌ها و فرماسیون‌های اجتماعی، بررسی می‌کنند.
برگرفته از مقدمه‌ی کتاب
اقتدارگرایی (سه کاوش در نظریه انتقادی) - انتشارات نی
قصه های آشوب (مجموعه داستان)
معرفی کتاب قصه های آشوب
ترس همیشه باقی می‌ماند. آدم شاید بتواند بر هرچیزی در درون خود غلبه کند. عشق و نفرت و باور و حتی تردید را هم می‌توان در دل از میان برد اما هر کس تا زمانی که به زندگی چنگ می‌زند نمی‌تواند وحشت را از دلش بیرون کند، همان وحشت پنهانی و نابودناشدنی و هولناک که آرام در وجود آدمی رخنه می‌کند، افکار او را تیره‌وتار می‌کند، در دل او پنهان می‌شود و آخرین نفس‌های او را به هنگام جان دادن نظاره می‌کند.
ص ۱۲۹
قصه های آشوب (مجموعه داستان) - انتشارات نی
ناخودآگاه سیاسی (روایت در مقام کنش نمادین اجتماعی)
معرفی کتاب ناخودآگاه سیاسی (روایت در مقام کنش نمادین اجتماعی)
فردریک جیسمون در ناخودآگاه سیاسی بار دیگر بر جدایی ادبیات از سیاست خط بطلان می‌کشد و پیوندهای آفرینش ادبی را با بستر سیاسی‌اش از نو به‌نحوی بدیع برقرار می‌کند. جیمسون در این کتاب بر اولویت تفسیر سیاسیِ متن‌های ادبی پای می‌فشارد. به عقیده‌ی او، تفسیر سیاسی در حکم تکمله یا ابزاری کمکی برای روش‌های مرسوم تفسیر نیست، بلکه در کانون درک ما از متن ادبی جای دارد. مفهوم «ناخودآگاه سیاسی» چارچوبی برای همین درک از آفرینش ادبی و تفسیر آن فراهم می‌کند، مفهومی که ریشه‌هایش را در برداشت فروید از تحقق آرزو به عنوان عملی جبرانی و کارکرد روایت در تحلیل لوی‌استروس از «تفکر وحشی» می‌توان یافت. جیمسون به کمک منابع خود می‌کوشد این فرضیه را بپرورد که آثار ادبی را می‌توان راه‌حل‌هایی نمادین برای بن‌بست‌ها و معضلات اجتماعی واقعی دانست که تنها به نحوی ناخودآگاه احساس می‌شوند. در این میان وظیفه‌ی منتقد این است که اسباب بازسازی آن مسائل و تناقض‌های واقعی را فراهم کند که متن در مقام کلی پرتنش آن‌ها را به درون بافت خود می‌کشد و آن‌چه صرفاً حس می‌شد به رؤیت درمی‌آورد. در ادامه جیمسون نظریه‌اش را برای تفسیر آثار کلاسیک قرن نوزدهم و بیستم، نظیر رمان‌های بالزاک، گیسینگ و کنراد، به کار می‌گیرد. ناخودآگاه سیاسی در دوره‌ای به نگارش درآمد که موج نظریه‌های فرانسوی همه‌جا فراگیر می‌شد و مطالعات فرهنگی در آن‌سوی اقیانوس اطلس را نیز درنوردیده بود. بخش مهمی از غنای نظری اثر جیمسون ناشی از تلاش قهرمانانه‌ی او برای سرشاخ‌شدن با کثیر نظریه‌هایی است که اولویت تفسیر سیاسی یا مارکسیستی متن‌ها را به چالش می‌کشند و برای آن جایگاهی صرفاً در کنار سایر نظریه‌های موجود قائل می‌شوند. ماندگاری اثر جیمسون و تثبیت آن به عنوان اثری شاخص و تأثیرگذار در نقد فرهنگ و مطالعه‌ی ادبیات نشان می‌دهد که بلندپروازی نظری او خالی از بهره و توفیق نبوده است.
ناخودآگاه سیاسی (روایت در مقام کنش نمادین اجتماعی) - انتشارات نی
عهد عتیق (جلد چهارم) (کتاب‌های پیامبران)
معرفی کتاب عهد عتیق (جلد چهارم)
کتاب مقدس اثری فراتر از یک کتاب است و کتابخانه‌ای حقیقی است که در سنت کلیسای کاتولیک از هفتاد و سه نوشته تشکیل شده است. این نوشته‌ها دارای حجم‌های متفاوتی هستند و هرکدام مؤلف و منشأ و تاریخ خاص خود را دارد. پاره‌ای به عبری نگاشته شده‌اند و شامل قطعه‌های به زبان آرامی می‌شوند و پاره‌ای دیگر به یونانی تألیف گشته‌اند. کتاب مقدس از دو بخش بزرگ تشکیل شده است که تحت عنوان «عهد عتیق» و «عهد جدید» شناخته می‌شوند. عهد عتیق شامل نوشته‌های یهود است، اما علاوه بر یهودیان، مسیحیان نیز آن را کتاب آسمانی خود می‌شمارند. عهد جدید مشتمل بر نوشته‌هایی است که به مسیحیان اختصاص دارند. یهودیان عهد عتیق را تَنَخ می‌نامند که نامی اختصاری است و بر اساس عناوین سه بخش کتاب دینی آنان ساخته شده است که عبارتند از: توراه (شریعت)، نِبیئیم (پیامبران) و کِتوبیم (مکتوبات). از هفتاد و سه نوشته‌ای که کتاب مقدس را می‌سازند، چهل و شش عدد به عهد عتیق و بیست و هفت عدد به عهد جدید تعلق دارند.
ترجمه‌ی عهد عتیق در چهار جلد منتشر شده است. جلد اول کتاب‌های شریعت یا تورات، جلد دوم کتاب‌های تاریخ، جلد سوم کتاب‌های حکمت و جلد چهارم کتاب‌های پیامبران.
عهد عتیق (جلد چهارم) (کتاب‌های پیامبران) - انتشارات نی
نقد عقل عملی
معرفی کتاب نقد عقل عملی
از غرایبِ تاریخِ فلسفه است که یکی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین نظریه‌های اخلاق ــ یعنی نظریه‌ی اخلاقِ کانت ــ در قالبِ کتابی واحد در دسترس نیست. از میانِ سه اثرِ اصلیِ کانت در اخلاق، بنیانگذاری برای مابعدالطبیعه‌ی اخلاق، نقدِ عقلِ عملی و مابعدالطبیعه‌ی اخلاق، اولینِ آن‌ها در کانونِ علاقه‌ی فلسفی بوده و هست. حتی امروزه نیز هنوز از نظرِ بسیاری کسان لُبِ اخلاقِ کانتی در تلقیِ او از اراده‌ی خیر و در آموزه‌ی اَمرِ بی‌قیدوشرط خلاصه می‌شود. اما با مطالعه‌ی نقدِ دوم آشکار می‌شود که چنین چیزی عینِ تقلیلِ فلسفه‌ی اَخلاقِ کانت است. گستره‌ی موضوعیِ نقدِ دوم به واقع فوق‌العاده است. کانت پیش‌تر سه پرسش طرح کرده بود: «چه می‌توانم بدانم؟ چه می‌بایست بکنم؟ به چه می‌توانم امید ببندم؟». در نقدِ عقلِ عملی، اولاً، نتایجِ نقدِ نخست تأیید می‌شود؛ ثانیاً، آموزه‌ی اَمرِ بی‌قیدوشرط از طریقِ امرِ واقعِ عقلِ محض توضیح داده می‌شود و این امید که کوششِ فضیلتمندانه چه‌بسا بیهوده نباشد در پرتوِ آموزه‌ی خیرِ اعلی موجه می‌گردد. ثالثاً، کانت با سه اصلِ موضوعه‌ی آزادی، نامیرایی و خدا ــ به جای پاسخ دادن به این پرسش که به چه می‌توانم امید ببندم ــ به این پرسش پاسخ می‌دهد که من به‌مثابه‌ی سوژه‌ای اَخلاقی باید به چه چیزی معتقد باشم تا قانونِ اَخلاق موهوم نباشد. بنابراین، در نظرِ کانت معنای تکلیف‌گرایانه‌ی اَخلاق در تکلیف‌های ما در قبالِ کنش خلاصه نمی‌شود؛ از نظرِ او، ما در مقامِ سوژه‌هایی اَخلاقی باید به وُجودِ خدا و نامیراییِ نفْس معتقد باشیم. این اعتقاد از منظرِ عملی گریزناپذیر است.
نقد عقل عملی - انتشارات نی
