دفتر و دفترچه
تراول ماگ و فلاسک
فلسفه‌ورزی درباره دین (درآمدی نقادانه به فلسفه‌ی دین)
معرفی کتاب فلسفه‌ورزی درباره دین (درآمدی نقادانه به فلسفه‌ی دین)
فلسفه‌ورزی درباره‌ی دین، با وجود حجم نسبتاً اندک، موضوع‌های متنوعی را در حوزه‌ی فلسفه‌ی دین به بحث می‌گذارد و درباره‌ی هر موضوع نظرات فیلسوفان متعددی را به شیوه‌ی نقادانه و استدلال‌محور بررسی می‌کند: پس از معرفی هر موضوع، رأی و استدلال یک یا چند فیلسوف را درباره‌ی آن پیش می‌کشد و سپس خواننده را با نقد فیلسوفان دیگر به آن رأی و استدلال آشنا می‌کند. در بسیاری از موارد نویسندگان کتاب به این نیز اکتفا نمی‌کنند: یک مرحله جلوتر می‌روند و خودِ نقدها را نیز به نقد می‌گذارند. ثمره‌ی شیوه‌ی یادشده این است که خواننده صرفاً با آرای فیلسوفان درباره‌ی موضوع آشنا نمی‌شود، بلکه به‌خوبی با استدلال‌ها و نقدها درگیر می‌شود و نکات موردِ اختلاف فیلسوفان (و چرایی این اختلاف‌ها) را درمی‌یابد. این کتاب با تلاش در جهت فهم استخوان‌بندی استدلال‌های برجسته در تاریخ فلسفه‌ی دین، در کنار آشنایی با آثار شاخص در این زمینه، علاقه و آمادگی لازم برای تحقیق بیشتر را در خواننده ایجاد می‌کند.
فلسفه‌ورزی درباره دین (درآمدی نقادانه به فلسفه‌ی دین) - انتشارات نی
بررسی تجربی نظام شخصیت در ایران
معرفی کتاب بررسی تجربی نظام شخصیت در ایران
فرهنگ هر جامعه به‌صورت مکتوب و غیرمکتوب نظام نمادین آن را در سطح کلان تشکیل می‌دهد و تولید و بازتولید آن عمدتاً در پهنهٔ تعاملات اجتماعی صورت می‌گیرد. اما بازتاب آن را، کم‌وبیش و با احتیاط، می‌توان در مخرج مشترک شخصیت‌های اعضای جامعه ردیابی کرد. کتاب حاضر نتیجهٔ کوشش اولیه‌ای است برای شناخت نسبی «منش» و شخصیت ایرانی. سه مجموعه داده شواهد تجربی این پژوهش را تشکیل می‌دهند. یکی منابع ثالث است، شامل روایات مکتوب غربی، عربی و ایرانی در مورد «منش ایرانی»؛ دیگری منابع ثانویه، یعنی پژوهش‌های درخوری است که دیگران در این مورد انجام داده‌اند؛ مجموعهٔ اصلی، منابع اولیه‌ای است که از طریق پیمایش ۲۰۲۱ نفر ساکنان هفده سال به بالای شهرهای استهبان، تبریز، تهران، کرمان و مشهد جمع‌آوری شده است. پیمایش اجتماعی مزبور بر مبنای مفهوم چهاربعدی از انسان، یعنی انسان اقتصادی، سیاستی، شناختی و اجتماعی انجام یافت.
بررسی تجربی نظام شخصیت در ایران - انتشارات نی
بررسي يك پرونده قتل
کتاب بررسي يك پرونده قتل در 3 ژوئن 1835 ، در دهكده‌اي به نام فوكتري (از دهات فرانسه)، ساعت 1 بعد از ظهر 3 قتل هم‌زمان اتفاق مي‌افتد. پيير ريويير، پسركي بيست‌ساله، با داس مادر آبستن، خواهر هجده‌ساله و برادر هفت‌ساله‌اش را به طرز فجيعي مي‌كشد. پس از يك قرن و نيم، گروهي يازده نفره به سرپرستي ميشل فوكو بازخواني اين قتل و بازنمايي آن را به عهده مي‌گيرند. كتاب از دو بخش اصلي تشكيل شده است: بخش اول شامل پرونده‌ي قتل، گزارش‌هاي مستند و اظهارنظر شاهدان، پزشكان، قضات و روزنامه‌نگاران و يادداشت‌هاي پير ريويير است. در اين بخش گروه يازده نفره كاملا سكوت كرده است و با انتشار مجدد پرونده‌ي جزايي و نيز جمع‌آوري تمام مقاله‌هايي كه در روزنامه‌هاي آن سال 1835 درباره‌ي واقعه چاپ شده بود، خواننده را در رويارويي بي‌واسطه با اين اتفاق قرار مي‌دهد. بخش دوم تحليل‌هاي اين گروهِ تازه‌نفس را در قالب 5 مقاله دربرمي‌گيرد. عناوين اين 5 مقاله به شرح زير است: "حيوان، ديوانه، مرگ"؛ "قتل‌هايي كه روايت مي‌شود"؛ "كيفيات مخففه"؛ "شاه‌كشي، پدركشي يا مادركشي"؛ "پزشكان و قضاوت".
سیاست، جامعه‌شناسی و نظریه اجتماعی
معرفی کتاب سیاست، جامعه‌شناسی و نظریه اجتماعی
به گفتهٔ گیدنز جامعه‌شناسی نقشی کلیدی در فرهنگ فکری امروز بازی می‌کند و جایگاهی مرکزی در علوم اجتماعی دارد. همچنین تفکر جامعه‌شناسانه بیش از هر چیز به خودشناسی کمک می‌کند که به‌نوبهٔ خود به شناخت بهتر ما از دنیای روابط اجتماعی یاری می‌رساند. جامعه‌شناسی نیروی اندیشه و تخیل ما را گسترش می‌دهد، چشم‌اندازهای جدیدی را پیرامون سرچشمه‌های رفتارمان در برابر ما می‌گشاید و زمینهٔ درک فرهنگ‌های گوناگون و متفاوت با فرهنگ ما را فراهم می‌سازد. مطالعهٔ جامعه‌شناسی ما را به اندیشیدن وامی‌دارد و جامعه‌شناسی تا آن‌جا که با تفکر جزمی مبارزه می‌کند و آگاهی و بینش ژرف‌تری برای انسان فراهم می‌سازد امکانات آزادی انسان را افزایش می‌دهد.
انتشارات نی
رساله‌ای درباره حکومت
معرفی کتاب رساله‌ای درباره حکومت
حداکثر مرزهای قدرت قانون‌گذاران محدود به خیر و صلاح همگانی جامعه است. هدف نهایی چنین قدرتی چیزی جز مراقبت نیست، و از این رو، هرگز نمی‌تواند حقی برای نابودی، به اسارت درآوردن و یا، از روی طرح و نقشه، فقیر و تهی‌دست‌کردن رعایا داشته باشد. الزامات قانون طبیعت در جامعه متوقف نمی‌شود، بلکه تنها در بسیاری موارد به قوانین انسانی نزدیک و کیفرهای شناخته شده به آن اضافه می‌شود که مراقبت و نظارت بر آن قوانین را تقویت کند. از این رو، قانون طبیعت قانونی ابدی برای همه انسان‌ها، قانون‌گذاران و دیگران است. مقرراتی را که قانون‌گذاران برای اعمال و رفتار دیگران و خود وضع می‌کنند باید با قانون طبیعت، یعنی با خواست خداوند، هماهنگ باشد. از آن‌جا که این قانون حکم یک بیانیه را دارد و بنیان و اساس قانون طبیعت حفظ و مراقبت از نوع بشر است، هر حکم انسانی که علیه آن باشد نمی‌تواند خوب یا ارزشمند به شمار آید.
بخشی از بند ۱۳۵
رساله‌ای درباره حکومت - انتشارات نی
درس‌های جامعه‌شناسی (فیزیک اخلاقیات و حقوق بوردو، ۱۹۰۰-۱۸۹۰)
معرفی کتاب درس‌های جامعه‌شناسی
این اثر، مجموعه‌ای از درس‌های منتشرنشده‌ی امیل دورکم است… . درس‌های حاضر درباره‌ی فیزیک اخلاقیات برای تعیین کردن رفتارهای اخلاقی مطابق با نمونه‌های نوعی فراوان جوامع یا نهادهای متناسب با آنها، دقیقاً از گوناگونی‌ای که طبیعت ایجاد کرده و تاریخ توسعه داده است سرچشمه می‌گیرند و آنها را مورد توجه قرار می‌دهند.
از دوره‌ی درس‌ها درباره‌ی اخلاق حرفه‌ای، پی خواهیم برد که آن درس‌ها به لحاظ روش همان اندازه جالب‌توجه‌اند که به لحاظ نظریه.
به لحاظ روش، می‌بینیم که تحلیل نقش گروه‌بندی حرفه‌ای کنار گذاشته نشده، بلکه برعکس، در کنار مطالعه‌ی محیط در شرایط موجود حیات‌اش یعنی همان خاستگاه مورد انتظار در تاریخ و قوم‌نگاری در نظر گرفته شده است. می‌بینیم که اینجا آمار، کارکرد را نشان می‌دهد. سرانجام، به‌ویژه شاید، دغدغه‌ی مؤلف را برای استخراج درس‌هایی از تجربه و تاریخ برای ساماندهی وضع موجود، احساس می‌کنیم. اخلاق حرفه‌ای بدین‌سان با همان طبیعت گروه‌بندی اجتماعی ـ صنف ـ پیوند دارد که در بطن آن رفتار افراد را تنظیم می‌کند.
درس‌های جامعه‌شناسی - انتشارات نی
کتاب توتالیتاریسم فرهنگی
توتالیتاریسم فرهنگی" اثری است به قلم "نظام بهرامی کمیل"، که در آن "از فاشیسم تا پوپولیسم در فرهنگ و هنر" را مورد بررسی قرار می‌دهد. کمتر دیده شده که کتابی درباره سیاست‌های فرهنگی و هنری دولت های توتالیتر در قرن بیستم به نگارش درآید اما اثر پیش رو، با چنین محتوایی در قالب یک پیشگفتار و سه گفتار به خوانندگان ارائه شده است.
میان استبداد سنتی و دیکتاتوری مدرن یا رژیم‌های توتالیتر تفاوت‌هایی وجود دارد که "نظام بهرامی کمیل" آنها را در این اثر برمی‌شمرد. وی در پیشگفتار، استبداد شرق و دیکتاتوری غرب را مقایسه کرده و بعد از بازنمایی تفاوت‌هایشان، نشان می‌دهد که هر دوی اینها از تمامیت‌خواهی در قرن بیستم متفاوت هستند.
گفتار نخست کتاب "توتالیتاریسم فرهنگی" به بررسی مولفه های نظری، فلسفی، سیاسی و به ویژه فرهنگی فاشیسم و همچنین موضوعاتی مانند سینما، آموزش و پرورش، معماری، ورزش و خانواده در عصر فاشیسم می‌پردازد. از آنجایی که فاشیسم در اینجا به طور گسترده در نظر گرفته شده است، این بخش شامل سیاست فرهنگی آلمان نازی، بلشویسم در اتحاد جماهیر شوروی و انقلاب فرهنگی مائو در چین میباشد.
خواننده در گفتار دوم با موضوع پوپولیسم و مولفه های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آن آشنا می‌گردد. نویسنده در جداسازی پوپولیست‌ها از دموکرات‌ها، تمایز کلیدی بین دموکراسی، پوپولیسم و فاشیسم را این مساله می‌داند که دموکراسی به دنبال جلوگیری از تثبیت قدرت در دست یک شخص، گروه یا حتی اکثریت میباشد؛ پوپولیسم، از سوی دیگر، توجهی به تمرکز قدرت ندارد.
گفتار سوم از کتاب "توتالیتاریسم فرهنگی" نوشته‌ی "نظام بهرامی کمیل"، درس‌هایی را که دولت های توتالیتر و پوپولیستی به ما آموخته‌اند، بررسی می‌کند. نویسنده در پاسخ به این سوال که چرا باید فاشیسم و پوپولیسم را بهتر درک کرد، می‌گوید که در دنیای امروز، خطرات فاشیسم و پوپولیسم در اوج است و "از فاشیسم تا پوپولیسم در فرهنگ و هنر" سخن می‌گوید.
کتاب توتالیتاریسم فرهنگی
مبانی جامعه‌شناسی هنر
معرفی کتاب مبانی جامعه‌شناسی هنر
جامعه‌شناسی هنر، دانشی «دوزیستی» متشکل از دو رکن هنر و جامعه‌شناسی است. هنر، واژه‌ای با بار ارزشی، از زمره‌ی علوم انسانی است که سرشتی کیفیت‌گرا دارد. زیباشناسان و فیلسوفان هنر کوشیده‌اند هنر را از زوایای سه‌گانه‌ی هنر، هنرمند و مخاطب بنگرند و با صورت‌بندی تعاریفی عمدتاً ذات‌شناسانه، پرسش کلی چیستی هنر را پاسخ گویند. جامعه‌شناسی علمی کمیت‌گراست که به مطالعه‌ی اجتماع و نظام‌های انسانی، روابط افراد با یکدیگر و با جامعه، نهادها و ساختارهای اجتماعی می‌پردازد، و نیز به موضوع ارتباطات انسانی و چگونگی انتقال و خلق معنی در بستر اجتماع، توجهی جدی دارد. جنبه‌ی اخیر، در جامعه‌شناسی هنر حائز اهمیت محوری است. قیاس رویکرد علوم انسانی و علوم اجتماعی به هنر، که فصل مهمی از این کتاب است، بازگشاینده‌ی دریچه‌ی وسیعی به روی بحث‌های جاریِ مطالعات فرهنگی و پژوهش‌های هنری است که چالش گفتمانی زیباشناسی و جامعه‌شناسی هنر در سرلوحه‌ی آن قرار دارد.
مجموعه‌ی حاضر ضمن بررسی رهیافت‌ها، نظریه‌ها و گفتمان‌هایی که اساس مطالعات اجتماعی هنرها در زمان‌ها و مکان‌های گوناگون قرارگرفته‌اند، اهمیت و نقش نهادهای اجتماعی، فرهنگی، دینی، سیاسی و اقتصادیِ تأثیرگذار بر آفرینش و بازآفرینی هنرها را به تحلیل و ارزیابی می‌گیرد و بر شیوه‌های خلق آثار هنری در بستر اجتماع و چگونگی ایجاد ارتباط میان هنرمندان و مخاطبان آثار هنری، و عرضه و فروش آنها، در دوره‌های مختلف نظر می‌کند. هنر و ایدئولوژی، هنر و اخلاق، بررسی پایگاه اجتماعی و اقتصای هنرمندان، نقش بازاریابان و منتقدان در کامیاب ساختن آثار هنری، نقش هنر در بازتولید منزلت اجتماعی، تحقیق درباره‌ی ریشه‌های اجتماعی معیارهای ذوق و داوری و نیز عوامل اجتماعی تفسیرها و ارزیابی‌های هنری، و دیگر دستاوردهای جامعه‌شناسی هنر در عرصه‌های نظری و عملی از زمره‌ی بحث‌های این مجموعه است.
