تأثیر مدارس دخترانه در توسعه اجتماعی زنان در ایران
معرفی کتاب تأثیر مدارس دخترانه در توسعه اجتماعی زنان در ایران
نگارنده در کتاب حاضر، به بررسی تأثیر گسترش آموزشوپرورش نوین دختران در توسعه اجتماعی و فرهنگی زنان ایرانی از جنبش مشروطهخواهی تا پایان دوره سلطنت رضاشاه پهلوی میپردازد. در این کتاب بیان میشود که اگرچه ایرانیان با تمدن جدید غرب دستکم از دوره حاکمیت سلسله صفوی در تماس بودند، آشنایی گستردهتر و عمیقتر میان جامعه سراپا سنتی ایران و تجدد درحالتوسعه غرب از اواسط دوره قاجاریه، بهویژه از زمان سلطنت «ناصرالدینشاه»، ابعادی گستردهتر یافت.
استقرار سفرای کشورهای دیگر در ایران، تحولاتی که در امپراتوری عثمانی در همسایگی ایران سرعت میگرفت، اصلاحات و پیشرفت در ژاپن که به شکست روسها منجر شد و دهها رخداد دیگر ایرانیان را به مقایسه حالوروز خود و آسیبشناسی وضعیت اسفباری که بدان دچار بودند فرامیخواند.
جامعهشناسي جوانان ايران
کتاب جامعهشناسي جوانان ايران: شتاب و تنوع تغييراتى كه جامعهى در حال گذارِ ايران تجربه مىكند در كنار تحول در ساختار و نهادهاى اجتماعى، پيچيدگى و اهميت فراوانى به مسائل جوانان بخشيده و بازانديشى در پديدهى جوانى و جايگاه جوانان در جامعه را به ضرورتى حياتى بدل كرده است. نويسندهى اين كتاب با طرح و تشريح چند فرضيه در خصوص مفهومسازى و بازنمايى جوانان، تأثيرپذيرى شهروندى جوانان از زمينههايى چون سرمايهى فرهنگى، اجتماعى و اقتصادى؛ متنوع بودن تجارب جوانى و ناممكن بودن نظريهپردازى از آنها در جهتى واحد؛ اهميت يافتن فزايندهى فردگرايى، تمايزطلبى و استقلالجويى به عنوان اضلاع اصلىِ هويتى و ارزشى طيفِ رو به تزايدى از جوانان، اين ديدگاه را مطرح مىكند كه نوعى جابهجايى در ميدان عمل جوانان و افق ذهنى و نگرشهاى آنها ايجاد شده است كه در نتيجهى آن، خود را همزمان با طيفى از فرصتها و محدوديتها ــ متفاوت از تجربهى نسلهاى گذشته ــ روبهرو مىبينند. جامعهشناسى جوانان ايران برپايهى تحقيقات تجربى نويسنده در ايران (با شيوههاى كمّى و كيفى) نوشته شده و كوشيده است تا در فصول نهگانهى كتاب تبيينى جامعهشناختى از آنها به دست دهد.
جامعه شناسی سیاسی شکاف های اجتماعی
تقسیمات سیاسی به لحاظ طبقاتی، مذهبی، نژادی، قومی، زبانی، ملی یا جنسیتی عواملی بودهاند که الگوهای پایداری برای شکلگیری پیکارهای سیاسی، شکلگیری سیستمهای حزبی یا نهادهای سیاسی پدید آوردهاند. «لیسپت» و «رکان» نخستین کسانی بودند که در زمینة شکافهای اجتماعی به پژوهش دست زدند. پژوهش آنها در وجه نخست متوجة تاثیر اینگونه شکافها بود. پژوهشگران بعدی نیز تاثیر شکافهای اجتماعی بر شکلگیری منازعات و تاثیرات ویرانگر آن برای توسعة ملت دولتهای تازهبنیاد جهان سوم را بررسی کردهاند. نگارندگان در این کتاب، نخست با نگاهی به نظریة لیبست و رکان میکوشند کاربرد آن را در توضیح مبارزات انتخاباتی جدید در کشورهای غربی نشان دهند، سپس کار احزاب را به صورت کلی بررسی و آنگاه بحران و تغییر در سامانة دوحزبی آمریکا را تشریح میکنند. پس از آن در جستاری با نام احزاب سیاسی در افغانستان به صورت گذرا نگاهی به پیشینة احزاب سیاسی افغانستان میاندازند. در ادامه شرایط کشور عراق را پس از یورش آمریکا به این کشور بررسی و در پایان نیز شکافهای اجتماعی موجود در جامعة اسرائیل و نقش مذهب و اقلیتهای قومی در شکلگیری دولت ایران را ارزیابی کردهاند.
فرایند پیدایش بابیت و بهاییت از اندیشه شیخیه
کتاب «فرایند پیدایش بابیت و بهاییت از اندیشه شیخیه» نوشته «عبدالرحیم غروی» توسط نشر کویر منتشر شده است. این کتاب همانگونه که از عنوانش مشخص است به روند پیدایش جنبش بابیت میپردازد.
بابیت یا آیین بابی، به دینی گفته میشود که در سال ۱۲۶۰ قمری توسط سید علیمحمد شیرازی ملقب به باب در ایران پدید آمد و پیروانی از تمامی قشرها و اصناف جامعه و از مناطق مختلف ایران به خود جذب کرد. سید علیمحمد باب خود را پیامبری جدید و بشارت دهندهٔ دینی که قرار است پس از او توسط «من یظهرهالله» (آنکه خداوند او را ظاهر خواهد ساخت)، ظاهر شود خواند و بارها در آثار خود به ظهور او اشاره کرد. پس از تیرباران باب، پیروانش که به «بابی» مشهور بودند بر طبق بیانات باب به دنبال «من یظهره الله» میگشتند. در سال ۱۲۷۹ قمری، بهاءالله خود را «من یظهره الله» یا همان موعود کتاب بیان خواند. اکثر بابیان به او ایمان آورده و بهائی نام گرفتند. گروه کوچک که به پیروی از میرزا یحیی صبح ازل، بابی باقی ماندند ازلی نام گرفتند که تعداد آنها اکنون اندک است.
آموزش و قدرت
کتاب آموزش و قدرت با وجود توجه بسیار زیادی که اکنون در رسانه ها، در کمیسیون های ملی، در سیاست، و در زندگی روزمره ی ما به نظام های آموزشی می شود، به وضوح مایه ی تأسف است اگر بیش تر در شتاب برای دستیابی به “برتری” باشیم (یک شعار با معانی و وابستگی های اجتماعی و ایدئولوژیک مختلف)، شتابی که باعث می شود به برخی از پرسش های بسیار انتقادی درباره آنچه مدارس انجام می دهند بی اعتنا بمانیم. این پرسش ها عبارت اند از: رابطه ی میان آموزش و جامعه ی بزرگ تر چیست؟ چه کسی در نهایت از روش های سازمان دهی مدارس ما، و برنامه ی درسی و فعالیت های آموزشی درون آن ها بیش ترین سود را می برد؟ طرح این پرسش ها آسان، اما پاسخ دادن به آن ها دشوار است. کتاب “آموزش و قدرت” گام دیگری در تلاش برای جدی گرفتن هم پرسش ها و هم پاسخ به آن ها تا جای ممکن محسوب می شود.