دفتر و دفترچه
تراول ماگ و فلاسک
کتاب قصه های شاهنامه 9: سیاوش
در کتاب قصه‌های شاهنامه 9: سیاوش که به همت آتوسا صالحی، نویسنده‌ی صاحب‌نام و مشهور کشورمان به رشته‌ی تحریر درآمده، داستان «سیاوش» از کتاب شاهنامه را به زبان امروزی مطالعه خواهید کرد. تمام تلاش صالحی بر آن بوده تا ضمن حفظ فخامت نثر فردوسی، آن را به شیوه‌ای قابل‌فهم برای نوجوانان بیان کند. لازم به ذکر است کتاب حاضر جوایز زیادی، از جمله لوح زرین و دیپلم افتخار کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان را از آن خود کرده است.
دربارهی کتاب قصه‌های شاهنامه 9: سیاوش
بسی آفرین بر سیاوش بخواند / که خسرو به چهره جز او را نماند ز پهلو برفتند آزادگان / سپهبد سران و گرانمایگان به شاهی برو آفرین خواندند / همه زر و گوهر برافشاندند در باب شاهنامه (Shahnameh) بسیار گفته‌اند و نوشته‌اند و پرداختن به اهمیت و ارزش این اثر گران‌سنگ در چنین مجال کوتاهی نمی‌گنجد. بااین‌وجود ما در کنار معرفی کتاب قصه‌های شاهنامه 9: سیاوش که به قلم آتوسا صالحی به رشته‌ی تحریر در آمده، کمی نیز به ارزش ادبی کتاب شاهنامه می‌پردازیم. شاهنامه را از مهم‌ترین نمونه‌‌های ادبیات حماسی در سرتاسر دنیا می‌دانند. به‌گونه‌ای که شاهکار حکیم ابوالقاسم فردوسی (Ferdowsi) از نظر غنای ادبی با دو کتاب بی‌نظیر هومر، یعنی ایلیاد و اودیسه پهلو می‌زند. اهمیت و عظمت کتاب شاهنامه، به‌ویژه با نظر به مقیاس‌های ادبی، بر هیچ‌کسی پوشیده نیست. شاهنامه بدون شک از مهم‌ترین عناصری بود که زبان فارسی را از انحطاط کامل بازداشت، آن را در ناخودآگاه ایرانیان تثبیت کرد و به‌صورت منبعی ارزشمند برای شناخت تاریخ اساطیری این مرزوبوم درآمد. بیهوده نیست اگر اثر به‌جای‌مانده از فردوسی را شکل‌دهنده‌ی «هویت ایرانی» بدانیم. هویتی که بدون نگارش شاهنامه بی‌گمان در هویت عربی _ اسلامی و هویت غربی مستحیل می‌گشت. حال که مختصری در باب شاهنامه سخن گفته‌ایم، به معرفی کتاب قصه‌های شاهنامه 9: سیاوش خواهیم پرداخت. همانطور که از نام کتاب قصه‌های شاهنامه 9: سیاوش برمی‌آید، آتوسا صالحی در کتاب نامبرده به داستان سیاوش، پهلوان ایرانی می‌پردازد. ماجرا از این قرار است که سودابه، همسر کاووس‌شاه، دل در گروی فرزندِ همسرش سیاوش دارد. او هر آنچه را که از حیله و فریب و نیرنگ می‌داند به کار می‌گیرد تا به دلدار خود برسد. او شب‌ها را در آرزوی مرگ کیکاووس‌شاه به صبح می‌رساند و از این جهان هیچ نمی‌خواهد، مگر مهر سیاوش. اما ماجرا آن‌گونه که سودابه در دل می‌پروراند، پیش نمی‌رود. سودابه موفق نمی‌شود سیاوش دلیر را با خود هم‌داستان کند. سیاوش به وسوسه‌های گناه‌آلود نامادری‌اش تن در نمی‌دهد و از این رو، سودابه کین او را به دل می‌گیرد و در پی انتقام گرفتن برمی‌آید. خبر به گوش کاووس‌شاه می‌رسد که پسرت حیا را زیر پا گذاشته و در پی آن است تا همسرت را به راه گناه بکشاند. هرچه موبدان و بزرگان دربار با شاه سخن می‌گویند که نه همسرت را بدنام کن و نه جان پاک پسرت را بگیر، کاووس‌شاه راضی نمی‌شود. به همین خاطر، دستور می‌دهد آتشی سهمگین و بزرگ بر پا کنند و فرمان می‌دهد تا سیاوش از آتش بگذرد. اگر راست بگوید، آتش به او گزندی نخواهد رساند و اگر دروغ گفته باشد، سزاوار آن است تا در آتش بسوزد و در برابر مردمان این سرزمین رسوا شود.
کتاب قصه های شاهنامه 7: گرد آفرید
آتوسا صالحی، نویسنده‌ی مشهور و صاحب‌نام ادبیات کشورمان، در کتاب قصه‌های شاهنامه 7: گردآفرید داستان یکی از زنان دلیر شاهنامه‌ی فردوسی را تلخیص و بازنویسی کرده است. در این کتاب با گردآفرید، همراه می‌شویم که درحالی‌که با نقاب صورت خود را پوشانده، به جنگ سهراب می‌رود. پس از آن که گرفتار می‌آید و در نبرد شکست می‌خورد، سهراب نقاب را از رخ او بر می‌دارد و مبهوت چهره‌ی زن می‌شود... کتاب حاضر افتخارات متعددی را برای نگارنده‌اش به ارمغان آورده است.
دربارهی کتاب قصه‌های شاهنامه 7: گردآفرید
زنی بود برسان گردی سوار / همیشه به جنگ اندرون نامدار کجا نام او بود گردآفرید / زمانه ز مادر چنین ناورید گژدهم، پهلوان ایرانی و فرمانروای دژ سپید، دختری داشت بس دلیر و جنگاور که نام او گردآفرید بود. حضور او در کتاب شاهنامه اگرچه کوتاه، اما بسیار تأثیرگذار است. در کتاب قصه‌های شاهنامه 7: گردآفرید می‌خوانیم که یک روز گردآفرید سوار بر اسب تیزپای خود برای جنگ با سهراب آمد. درنهایت، به دست سهراب گرفتار شد و شکست خورد. سهراب که تا پیش از آن گمان می‌کرد با مردی زبده در حال نبرد است، پس از پیروزی، پرده از روی اسیر خویش برمی‌دارد و مبهوت و خیره، به چهره‌ی زنی می‌نگرد که با او مشغول نبرد بوده است. پس از آن گردآفرید با زیرکی و هوش خود قادر می‌شود تا از دست سهراب بگریزد. هفتمین جلد از مجموعه‌ی قصه‌های شاهنامه بر شخصیت گردآفرید متمرکز است و به شرح دلاوری‌های او می‌پردازد. نیلوفر میرمحمدی تصویرگری کتاب گردآفرید را برعهده داشته و تصاویر زیبا و جذابی که خلق کرده، ازجمله اموری‌ست که مخاطبان را به مطالعه‌ی کتاب ترغیب می‌کند. همچنین در ابتدای همه‌ی مجلدهای مجموعه‌ی قصه‌های شاهنامه یک شجره‌نامه‌ی تصویری وجود دارد که به‌عنوان یک راهنمای مناسب در اختیار خوانندگان قرار گرفته است. اگرچه آتوسا صالحی کتاب قصه‌های شاهنامه 7: گردآفرید را بازنویسی و به‌صورت نظم منتشر کرده، اما به تناسب داستان ابیاتی از شاهنامه نیز به متن کتاب افزوده شده است. آتوسا صالحی نگارش کتاب قصه‌های شاهنامه 7: گردآفرید را به سال 1394 به پایان رساند. انتشار این مجلد، همچون مجلدهای قبلی مجموعه‌کتاب‌های قصه‌های شاهنامه، با استقبال مواجه شد. گفتنی است نشر افق عهده‌دار انتشار این کتاب بوده است.
کتاب قصه های شاهنامه 6: بهرام و گردیه
آتوسا صالحی، نویسنده‌ی صاحب‌نام کشورمان در کتاب قصه‌های شاهنامه 6: بهرام و گردیه به بازنویسی و تلخیص یکی از داستان‌های شاهنامه، نوشته‌ی ابوالقاسم فردوسی پرداخته است. در این داستان با گردیه، خواهر بهرام چوبین همراه خواهیم شد که برادرش به جنگی نابرابر رفته و خواهر در انتظار اوست. لازم به ذکر است این کتاب ذیل مجموعه‌ای به همین نام (قصه‌های شاهنامه) به انتشار رسیده که افتخارات متعددی را از آن نویسنده‌اش کرده است.
دربارهی کتاب قصه‌های شاهنامه 6: بهرام و گردیه
در باب شاهنامه بسیار گفته‌اند و نوشته‌اند و ارزش و اهمیت آن بر هیچ‌کس پوشیده نیست. در وصف آن در این اندازه بگوییم که نگارش شاهنامه (Shahnameh)، شاهکار ابوالقاسم فردوسی طوسی تاریخ اساطیری ایران را از فراموشی بازداشت و اگر نبود، پیوند ما با اجداد این خاک گسسته می‌شد. آتوسا صالحی در کتاب بهرام و گردیه که ذیل مجموعه کتاب‌های قصه‌های شاهنامه به انتشار رسیده، روایت داستان گردیه (گُردیا گردیگ گردویه)، یکی از شخصیت‌های مهم شاهنامه است. گردیه، خواهر بهرام چوبین، زنی بود جنگاور و دلیر. داستان کتاب قصه‌های شاهنامه 6: بهرام و گردیه از اینجا آغاز می‌شود که بهرام با سپاهی دوازده‌هزار نفره به جنگ صدوبیست هزار نفر رفته است؛ گردیه دل‌نگران اوست و مدام از او می‌خواهد که از این جنگ دست بکشد و به صلح تن در دهد، اما بهرام راضی به این امر نمی‌شود و درنهایت، به جنگ می‌رود. گردیه همچنان مضطرب است و دلش شور می‌زند. نمی‌داند که انتهای این داستان به کجا ختم خواهد شد و چه بر سر او و برادرش خواهد آمد. بهرام، هنوز به جنگ نرفته، گردیه خود را با لباس سیاه، گریه‌کنان بر سر مزار او می‌بیند که خاک بر سر می‌ریزد و آه و فغانش هفت آسمان را برمی‌دارد. اما این خیالات دیری نمی‌پاید. بهرام اگرچه به جنگی نابرابر رفته است، اما پیروز از این جنگ با همراهان پرنفسش به خانه بازمی‌گردد. کتابی که اکنون پیش روی شماست، داستان بهرام چوبین است و رابطه‌اش با خواهر خود، گردیه. گفتنی‌ست آتوسا صالحی در این مجلد بر شخصیت گردیه متمرکز شده است. لازم به ذکر است مجلدهای چهارم تا ششم این مجموعه به زنان شاهنامه اختصاص دارد و آتوسا صالحی در نگارش آنها کوشیده تا کودکان را با چهره‌های زن کمترشناخته‌شده‌ی داستان‌های شاهنامه آشنا سازد.
کتاب قصه های شاهنامه 4: فرود و جریره
آتوسا صالحی، نویسنده‌ی صاحب‌نام کشورمان، در کتاب قصه‌های شاهنامه 4: فرود و جریره به بازنویسی داستان سیاوش، شاهزاده‌ی ایرانی و همسر و پسر او، فرود و جزیره پرداخته است. فرود که به خون‌خواهی پدر خود برخواسته، تصمیم می‌گیرد به سپاه ایران بپیوندد، اما فروانروای سپاه ایران ماجرای دیگری در سر دارد. گفتنی‌ست اثر حاضر ذیل مجموعه کتاب‌های داستان‌های شاهنامه به انتشار رسیده و افتخارات متعددی را برای نگارنده‌اش به ارمغان آورده است.
دربارهی کتاب قصه‌های شاهنامه 4: فرود و جریره
آتوسا صالحی در کتابی که اکنون پیش روی شماست، نسخه‌ی بازنویسی‌شده‌ی یکی از داستان‌های شاهنامه (Shahnameh) را در اختیار شما قرار می‌دهد. او در کتاب قصه‌های شاهنامه 4: فرود و جریره تمام کوشش خود را به کار بسته تا هنگام بازنویسی داستان فرود و جریره (و به طور کلی، همه‌ی داستان‌های شاهنامه که برای انتشار ذیل این مجموعه انتخاب و بازنویسی شده‌اند)، فخامت اثر و حماسی بودن لحن آن را حفظ کند و اثری درخور را در اختیار مخاطبان خود قرار دهد. مطالعه‌ی این کتاب شما را ترغیب می‌کند تا به سراغ باقی آثار کلاسیک ایرانی بروید و از مطالعه‌ی آن بهره‌مند شوید. داستان کتاب قصه‌های شاهنامه 4: فرود و جریره از این قرار است؛ سیاوش، فرزند برومند کاووس‌شاه، قربانی کین و خصومت نامادری خود، سودابه قرار می‌گیرد. سودابه که مهر سیاوش را در دل می‌پروراند، نقشه‌ای می‌سازد تا از این طریق، به دلدار خود برسد، اما سیاوش با تلخ‌کامی روی از او می‌کشد و او را ناکام می‌گذارد. سودابه، سرخورده و خشمگین، دسیسه‌ای می‌چیند تا آبروی رفته‌ی خویش را بازستاند و همچنین، از سیاوش انتقام بگیرد. در ادامه، ماجراهایی رقم می‌خورد و سیاوشِ بی‌گناه، به دست گرسیوز و گروی کشته می‌شود. زمانی که خبر مرگ سیاوش به ایران می‌رسد، مردم جملگی در غم و ماتم فرو می‌روند. شور و فغان از نهاد مردمان برمی‌خیزد و آنها تصمیم به جنگ و خون‌خواهی سیاوش می‌گیرند.
کتاب قصه های شاهنامه 3: اسفندیار رویین تن
کتاب اسفندیار رویین تن نوشتهٔ آتوسا صالحی در نشر افق منتشر شده است. این کتاب یکی از آثار مجموعهٔ قصه‌های شاهنامه است. جلد سوم این مجموعه که از زبان «بهمن» پسر اسفندیار بازگو می‌شود داستانی است از هفت خوان و نبرد رستم و اسفندیار.
گشتاسب، پادشاه ایران پسرش ” اسفندیار ” را در برجی سنگی زندانی کرده است و قصد آزادی او را ندارد. روزی ” جاماسب ” وزیر به دیدار اسفندیار می رود و به او می گوید تورانیان به ایران حمله کرده‌اند و در جنگی سخت سپاهیان ایران را از پا در آورده اند و اینک گشتاسب به کمک او نیاز دارد و قول داده او را جانشین خود کند و تاج و تخت پادشاهی را به او بدهد. اسفندیار قبول نمی کند. وزیر به او می گوید این بار به خاطر ایران و مردان کشته شده و زنان اسیر شده و کودکان آواره این کار را انجام بده و به پادشاه کمک کن. او به راه می‌افتد و پسرانش ” بهمن ” و ” نوش آذر ” را به همراه سپاهی با خود می‌برد.
آنها به صحنه ى نبرد می رسند و اسفندیار بعد از دیدار پدر به جنگ با تورانیان می رود و آنها را شکست می دهد و ” گرگسار ” تازی را که قصد جان او را کرده بود به اسیری می گیرد. اما او هنوز هم و غمی جز نجات خواهرانش ندارد و قصد دارد با سپاهی عظیم به رویین دژ حمله کند و از ” ارجاسب “، پادشاه توران انتقام خون برادرش را بگیرد و خواهرانش را از اسارت آزاد کند. او باید در هفت روز از هفت خان بگذرد و در هر خان با دشمنی خطرناک رو به رو شود و او را نابود کند تا بتواند خواهرانش را آزاد کند…
آتوسا صالحی در بیان این که چرا دست به بازنویسی شاهنامه زده است می‌گوید: « علاقه‌ای که به شاهنامه دارم یکی از انگیزه‌های اصلی این کار محسوب می شود و از طرفی به نظر من شاهنامه هویت ملی ماست، که هرچه بیشتر آن را بشناسیم بیشتر به خودمان نزدیک می شویم ومخاطبان آن می‌توانند الگو پذیری مناسب‌تری داشته باشند. از طرفی شاهنامه مجموعه ی کاملی است که همه چیز را در خود دارد و بزرگترین اثر ماندگاری است که تمام ارزش‌های انسانی مانند پهلوانی، تراژدی، عشق و.. همه را در کنار هم دارد. و یکی از آثار مهم و دراماتیک محسوب می شود که به عنوان میراث ماندگار باید به آن توجه شود که به عنوان دائرۀ المعارف فرهنگ‌ها محسوب می شود که نباید به سادگی از کنار آن گذشت و نیاز به توجه و نگاه عمیق دارد. البته باید اشاره کنم که نگاه من صرفا نگاه بازنویسی نبوده است. سعی کردم با نگاه امروزی به موضوعات نگاه کنم و حتی از نگاه شخصیت‌های فرعی به موضوع بپردازم. مثلا در داستان ضحاک آشپزهای او ارمایل و کرمایل داستان را روایت می کنند. در واقع سعی کرده‌ام از دید روانشناسانه روی شخصیت‌ها کار کنم و بتوانم آنها را از نگاه مطلق‌گرای سیاه و سفید خارج کنم و به یک نگاه خاکستری برسم. مثلا سعی کردم خودم را جای ضحاک بگذارم شاید اینطوری به ضحاک هم درآن شرایط حق بدهیم. همچنین مسئله زبان هم برایم مهم بود و سعی کردم از لغات عربی استفاده نکنم . از طرفی زبان شاهنامه زبان قدیمی بود که باید آن را امروزی می کردم البته با حفظ فضای حماسی و انتقال آن به مخاطب. بنابر این برای به دست آوردن این زبان زیاد کار کردم.»
کتاب قصه های شاهنامه 2: فرزند سیمرغ
کتاب قصه‌های شاهنامه 2: فرزند سیمرغ نسخه‌ای بازنویسی‌شده از کتاب ارزشمند شاهنامه به شمار می‌رود که به قلم آتوسا صالحی در اختیار مخاطبان قرار گرفته است. لازم به ذکر است این کتاب ذیل مجموعه‌ای پرفروش به همین نام (قصه‌های شاهنامه) به انتشار رسیده و جوایز و افتخارات متعددی را از آن نویسنده‌اش کرده است.
دربارهی کتاب قصه‌های شاهنامه 2: فرزند سیمرغ
آتوسا صالحی در اثری که پیش روی شما قرار گرفته، نسخه‌ای تلخیص و بازنویسی‌شده از داستان «زال و سیمرغ» از کتاب شاهنامه (Shahnameh) را در اختیار مخاطبان خویش قرار داده است. کتاب قصه‌های شاهنامه 2: فرزند سیمرغ روایت داستان «سام»، پهلوان ایرانی است که آرزوی فرزند داشتن در دل می‌پروراند. پس از سال‌های طولانی، خداوند خواسته‌ی او را اجابت می‌کند و سام صاحب کودکی می‌شود، بسیار زیبا، با پوست و موی و مژگانی همچون برف، سفید. سام که از سرزنش مردم هراسیده، تصمیم می‌گیرد «زال»، کودک تازه‌متولد‌شده‌اش را شبانه به کوه البرز ببرد و کنار لانه‌ی سیمرغ رها کند؛ به این امید که کودک خوراک سیمرغ شود و جهان برای همیشه از او پاک گردد، اما اوضاع آن‌طور که سام تصور می‌کند، پیش نمی‌رود. سیمرغ از کودک همچون جوجه‌های خود مراقبت می‌کند و کودک به جوانی رعنا و برومند بدل می‌گردد. آتوسا صالحی در کتاب قصه‌های شاهنامه 2: فرزند سیمرغ این اثر را از زبان سام روایت کرده تا از این طریق نوجوانان بتوانند با احوالات او، به‌عنوان یک پدر، بیشتر آشنا شوند. نیلوفر میرمحمدی تصویرگری این کتاب را بر عهده داشته و این امر از جمله موضوعاتی است که دو چندان بر جذابیت آن افزوده. علاوه بر این، در انتهای کتاب یک شجره‌نامه‌ی تصویری قرار دارد که راهنمای بسیار مناسبی برای مخاطبان به‌شمار می‌آید. اگرچه کتاب قصه‌های شاهنامه 2: فرزند سیمرغ به زبان نثر درآمده، اما به تناسب داستان ابیاتی از شاهنامه به متن اضافه شده است. کتاب نامبرده نخستین بار در سال 1376 منتشر شد و در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفت. آتوسا صالحی با بازنویسی داستان زال و سیمرغ این فرصت را در اختیار مخاطبان خود قرار داده تا بدون مواجهه با دشواری‌های اشعار شاهنامه، به مطالعه‌ی مهم‌ترین داستان‌های آن بپردازند.
کتاب قصه های شاهنامه 1: ضحاک بنده ی ابلیس
آتوسا صالحی در کتاب قصه‌های شاهنامه 1: ضحاک بنده‌ی ابلیس داستان «پادشاهی ضحاک» از کتاب شاهنامه، نوشته‌ی ابوالقاسم فردوسی طوسی را تلخیص و بازنویسی کرده و در اختیار نوجوانان علاقه‌مند قرار داده است. لازم به ذکر است این کتاب ذیل مجموعه‌ای به همین نام (قصه‌های شاهنامه) به انتشار رسیده که افتخارات متعددی را از آن نویسنده‌اش کرده است.
