ادبیات آمریکا و دو انقلاب از دیدگاه منتقدان روس
معرفی کتاب ادبیات آمریکا و دو انقلاب از دیدگاه منتقدان روس
به ادبیات امروز آمریکا از چه دیدگاهی مینگرید؟ کدامین شخصیتها و رویدادهای ادبیات آمریکا را مهم ترین شخصیت و رویداد میدانید؟ کدامین جنبههای ادبیات آمریکا همدلی شما را بر میانگیزد و کدامین جنبههای آن را رد میکنید؟ چشماندازهای کنونی برای دگرگونی و پیشرفت آن را چگونه ارزیابی میکنید؟
نویسندگان این گلچین نقدها میکوشند به برخی از این پرسشها پاسخ دهند. اینان شماری از منتقدان روس در سدهی بیستم هستند که به ویژه در زمینهی ادبیات آمریکا متخصصاند و این مقالهها بازتابی از اندیشهی نسلهای مختلف است و از دیدگاه ترکیببندی، سبک و اسلوب با یکدیگر متفاوتاند اما همگی یک ویژگی مشترک دارند:
احترام ژرف به سنتهای دموکراتیک متمایز کنندهی ادبیات آمریکا از ادبیات دیگر ملتها، از نخستین روزهای پیدایش آن. انگیزهی گردآوری این مقالات، گرامیداشت دویستمین سالگرد تأسیس کشور ایالات متحد آمریکا بوده است.
نویسندگان رئالیست آلمان در سده نوزدهم
معرفی کتاب نویسندگان رئالیست آلمان در سده نوزدهم
جورج لوکاچ، فیلسوف و نظریهپرداز ادبی بلندآوازۀ مجار، در این مجموعه جستارهای پرمغز دربارۀ مهمترین نویسندگان رئالیست آلمان در سدۀ نوزدهم، از هاینریش فون کلایست تا یوزف فون آیشندورف، گئورگ بوشنر، هاینریش هاینه، گوتفرید کلر، ویلهلم رابه و تئودور فونتانه، چه از لحاظ تاریخ فرهنگی و جهان ادبی و چه از لحاظ پرداختن به سبک و فرم تک تک متون هفت تن از برجستهترین نویسندگان رئالیست آلمان، افقهای نوینی را به روی خواننده میگشاید.
گرچه دفاع بیوقفۀ لوکاچ از رئالیسم در برابر ناپختگیها و زمختیهای ادبیات رسمی، رئالیسم سوسیالستی، در سراسر این جستارها، گاه پوشیده و گاه آشکار، رخ مینماید، هدف اصلی او البته روشن ساختن بستر و سیاق فکری، ادبی و تاریخی است که این نویسندگان بزرگ در بطن آن کار کرده و بالیدهاند تا بدین ترتیب خوانندۀ این جستارها به درک روشنتر و کاملتری از کار و بار ادبی این نویسندگان دست یابد.لوکاچ همچنین در مقام منتقد ادبی جایگاهی ممتاز دارد.
درواقع، پس از ۱۹۴۵، در سالیان بسیار، او یگانه منتقد ادبی بود که توانایی داشت برای دیدگاه مارکسیستی در باب ادبیات از احترامی درخور برخوردار شود. در سال های اخیر، نوشته های ادبی او آماج حملۀ انواع دیگری از منتقدان مارکسیست مدرن تر و نیز منتقدان دانشگاهی ساختارگرا و پساساختارگرا قرار گرفتهاند. اما همچنان که لوکاچ از کانون بحث بیرون رفته، شوروحرارت مباحثه و جدل هم کاستی گرفته و با این پیامد همراه شده است که آرای او دربارۀ نویسندگانی خاص تا میزان معیّنی در جریان غالب ادغام شده و به صورت بخشی از راستآیینی انتقادی درآمده است؛ گرچه با گذر زمان بهناگزیر بسیاری از تفسیرها و داوری های خاص او از دور خارج شدهاند.
لوکاچ پس از آنکه ناگزیر شد آرایی را پس بگیرد که به سال ۱۹۲۹در بین الملل کمونیستی به باد انتقاد گرفته شده بود، در دهۀ ۱۹۳۰، در حرکتی که خود آن را عقبنشینی تاکتیکی از حوزۀ سیاست وصف کرده است، به نقد ادبی روی آورد. اما آشکار است که کناره گیری او از سیاست داوطلبانه نبود و کوشید به طرق دیگر، و دربارۀ شخص او، با نقد ادبی، به فعالیت سیاسی ادامه دهد. می توان صورت ظاهر نوشته های ادبی او را در نظر گرفت، به سخن دیگر، این نوشته ها را یاریگر فهم ما از نویسندگان یا گونه های ادبی خاص (رمان تاریخی و رمان رئالیستی) دانست.
اما، به همین سان، این نوشته ها را می توان همچون دخالت های رمزآمیز در بحث و جدل های سیاسی روز، مانند استالینیسم، معنی های ضمنی ایدئولوژیکی مدرنیسم یا اکسپرسیونیسم، «جبهۀ خلق»، یا «آب شدن یخ ها» در سال های پس از مرگ استالین قرائت کرد.
حیات دوباره رباعی
معرفی کتاب حیات دوباره رباعی.
رباعیات ایرج زبردست، شاعر خوش درخشیده و در عین حال ماندگار معاصر را نمی توان و نباید جدی نگرفت. لازم نیست که دلت را بکاود تا در آن برای خود جا باز کند.
«پروانه را چه حاجت پروانه دخول» (سعدی). نام یکی از دفترهای رباعی درباره این شاعر بحث انگیز از آب درآمد: خیامی دیگر.
این نام را گردآورنده از سر ذوق و هیجانی که هر کس تحت تأثیر شعر نافذ ایرج زبردست پیدا می کند، بر آن نهاده بود. شاعر هم در عالم قلندری و درویشی و وارستگی که دارد در پی آن نیست که چقدر به خیام نزدیک است یا نه.
گلبانگ ترانه های خیامی صیحه ی آسمانی است که به موسیقی کیهانی تبدیل شده است. زبردست شاعری است به کلی نوگرا و نوسرا و نواندیش.
به هر حال تشبیهی بوده است و تشویقی و نباید بر سر آن زیاد درنگ کرد. رباعی زبردست همان ویژگی رباعی ماندگار و خوب را که تشکیل شکلی «برهان گونه» از سه گزاره است را دارد.
(گزاره چهارم با تأکید یا تکرار یکی از مصرع های سه گانه دیگر است).
.
.
کتاب نفت خام و سراب آبادانی
کتاب "نفت خام و سراب آبادانی: تجربه نفت در ادبیات داستانی مدرن ایران" توسط "رویا خوشنویس" نوشته و توسط انتشارات "شیرازه" منتشر شده است. این کتاب به نقد و تحلیل نقش نفت در ادبیات داستانی مدرن ایران میپردازد و ادعا میکند که ادبیات میتواند به عنوان پلی برای ارتباط میان مفهوم مدرنیته و عوامل نفتی که تاریخ معاصر ایران را تحت تأثیر قرار دادهاند عمل کند.نویسنده این کتاب به تأثیرات نفت بر تاریخنگاری معاصر ایران اشاره میکند و نشان میدهد که نفت به عنوان یک عامل مهم در اتفاقات تاریخی ایران حضور داشته و ادبیات نیز تأثیر مستقیم از این تجربهها برده است.
نفت به عنوان یک سمبل مدرنیته و تحولات اقتصادی و اجتماعی به عنوان یک موضوع مهم در داستانها و رمانهای مدرن ایران ظاهر میشود.نویسنده همچنین بر این باور است که نفت و ورود مدرنیته نفتی تأثیراتی گسترده بر زبان و ادبیات ایران داشتهاند. او به لکنت زبانی که نشاندهندهی مقاومت در برابر شکست تجربه مدرنیته نفتی است، اشاره میکند. این لکنت زبانی در تفکرات فرهنگی و اجتماعی جامعه نیز مشهود است.کتاب "نفت خام و سراب آبادانی" تلاشی است برای درک عمیقتر نقش نفت در تاریخ و ادبیات ایران و تأثیرات آن بر زبان و فرهنگ ملی. این کتاب میتواند برای افرادی که به موضوعات ادبی و تاریخی علاقهمند هستند، منبعی ارزشمند باشد.
کتاب منطق جامعه شناسان سیاسی ایران
معرفی کتاب منطق جامعه شناسان سیاسی ایران
عدم نقد آثار جامعه شناسی در ایران و عادات غیر انتقادی در جامعه شناسی ایران موجب شده است که آثار علمی تولید شده مورد نقد قرار نگیرد و تولیدات علمی آماج تقاضاهای بیرونی قرار بگیرد. این آثار بعد از تولید معمولا توسط جامعه علمی خوانده نمیشود و بر این اساس نقدی نیز از این آثار منتشر نمیشود. بعد از نقد چنین آثاری، مولفان نیز هیچ برخوردی (بد یا خوب) با چنین نقدی ندارند و آنها اساسا پی گیر بازخورد آثار خود در جامعه علمی نبودهاند. کتاب منطق جامعهشناسان سیاسی ایران: تحلیل انتقادی پژوهشهای منتشرشده جامعهشناسی سیاسی در ایران، درصدد بررسی الگوی تبیینی محققان ایرانی است که در حوزه جامعهشناسی سیاسی آثاری منتشر کردهاند.
کتاب نشان میدهد که الگوی به کار رفته در هر اثر متفاوت از دیگری بوده و از تبیینهای علمی مندرج در کتابهای فلسفه علوم اجتماعی به دور هستند. با عنایت به نبود یک الگوی مشخص در چنین آثاری، کشف منطق علمی این آثار نیز مشکل است و مسلم است که الگوی اصلی و معیار ما برای مقایسه نیز از نقد مبرا نیست. نقدهای ما کمتر درگیر مباحث روش شناسی، معرفتشناسی و مباحث فلسفه علوم اجتماعی میشود. ما درباره روش آنها صحبت نمیکنیم که آیا آنها از فردگرایی روش شناختی استفاده کردهاند یا از روشهای فراپوزیتویستی؟ هدف ما درگیر شدن در مناقشات نیست. سعی میکنیم،نقد درون پارادایمی انجام دهیم.
میخواهیم نشان دهیم که آیا محققان در آثار خود توانستهاند مدعای خود را به صورت مستدل نشان دهند یا خیر؟ مستدل بودن مدعای محققان بر این امر دلالت دارد که روشهای بکار رفته در کتاب، چقدر خود محقق، خوانندگان و جامعه شناسان سیاسی را اقناع و مجاب نموده است. محققان تا چه اندازهای توانستهاند دلایل محکمهپسند ارائه نمایند و خود را قانع و مخالفان را مجاب سازند و...
کتاب نقد و نظر
معرفی کتاب نقد و نظر
مخطوطات آیتاللهصالحینجفآبادی (رضوان الله علیه)، میراثی بس نفیس و گرانبها در چهار مقولهی (پژوهشهایقرانی)، (پژوهشهای تاریخی و حدیثی) ، (پژوهشهای فقهی) ، و (نقد و نظر) ایشان دربارهی چند کتاب و مقاله است. در همه آثار این اندیشمند فقیه، قوتاستدلال، روانیقلم، ادبونزاکت اخلاقی آنهم همراه با نوآوریهای عقلپسند بهروشنی نمایان است. پرواضح است که مولّف ارجمند اگر در قید حیات میبود، متناسب با شرایط زمان و مکان آنها را بهصورت کاملتری عرضه مینمود. امیدوارم در آیندة نهچنداندور، شاهد چاپونشر همة (مجموعه آثار) این فقیه محقّق و مفسّر نواندیش باشیم و... مباحثی که در این کتاب میخوانید شامل: · پیرامون نظر دانشمند مجاهد دکترعلیشریعتی دربارة کتاب (شهید جاوید) · نقدکتاب (هفت ساله) · نقدکتاب (دفاع از اسلام و روحانیت) · نقد آقای مهدیچهلتنی (نگاهی به حماسة حسینی) · داستان تیردرآوردن از پای علی(ع) در نماز · ضرورت تحقیق در چند موضوع · نامهها یک مصاحبه با نویسندة شهیدجاوید.