ترلان
شخصیت های اصلی داستان دو دختر به نام های ترلان و رعنا هستند؛ دو دوست هم مدرسه ای که تصمیم می گیرند پاسبان شوند. آن ها به تهران می آیند و پس از گذراندن دوره ی آموزشی سخت و پررنج، سرانجام به آرزویشان می رسند. ترلان که دختری کتاب خوان و اهل نوشتن است درباره ی اتفاقاتی که در این محیط رخ می دهد می نویسد. او ساکت است و اهل رفتارها و کارهای دخترانه نیست.
گاوخونی
"گاوخونی" به قلم "جعفر مدرس صادقی" داستانی است تاثیرگذار که با زبانی ساده و نثری روان نگارش شده است. "گاوخونی" قصه ی مردی است جوان که بعد از ترک زادگاهش اصفهان و آمدن به تهران، هنوز در خاطرات گذشته سیر می کند و نتوانسته از آنجا دل بکند. او با دو نفر از دوستان خود در یک خانه زندگی می کند و درگیر گذشته ها و یاد پدری است که با او ارتباط عمیقی داشته و سپس او را از دست داده است. یاد پدر از ذهن او پاک نمی شود و انگار نه او و نه پدرش میلی به جدایی و گسستن این پیوند ندارند. این پیوند در خواب هایی که او می بیند حفظ شده و در پل هایی که میان خواب و بیداری زده می شود، "جعفر مدرس صادقی" داستان "گاوخونی" را فصل به فصل می آفریند.
وجه تشابه تمام خواب های مرد، باتلاق "گاوخونی" است و همه چیز به آنجا برمی گردد. فضای "گاوخونی" برای او مبهم و هراس آمیز است، باتلاق، روح او را به درون خود می خواند اما اوضاع برای پدرش فرق می کند و او آزاد و رها در "گاوخونی" آب تنی می کند. آیا این مرگ است که چنین تفاوتی را برای پدر و پسر رقم زده یا مفهوم دیگری در پس داستان "گاوخونی" نهفته است؟ در کنار این مضمون ماورایی، "جعفر مدرس صادقی" نگاهی به پدیده های اجتماعی نیز داشته و علاوه بر خرده گرفتن بر بسیاری از سنن اجتماعی، تصویر بسیار هنرمندانه ای از ازدواج و زندگی زناشویی را به همراه جنبه های مختلف آن و پیامد و دستاوردهایش به خوانندگان ارائه نموده است.
عرفان و رندی در شعر حافظ
"عرفان و رندی در شعر حافظ" اثری است به قلم شیوای "داریوش آشوری"، که بارها مورد تجدید چاپ قرار گرفته است. این اثر نگرشی جدید و با تکیه بر مفاهیم و راهبردهای علوم انسانی، اندیشه و جهان بینی لسان الغیب را مورد کند و کاو قرار داده و از این جهت، از جایگاه ویژه ای در میان حافظ پژوهان و دوست داران خواجه ی شیراز برخوردار است. این اثر که در گذشته با نام "هستی شناسی حافظ" منتشر شده بود، اکنون با همان زمینه و درون مایه منتها در نور تامل و اندیشه ی بیشتر و تحقیق و پژوهش گسترده تر در اختیار خوانندگان قرار گرفته است. مهم ترین هدف این تحقیق، به تصویرکشیدن پیوند میان "عرفان و رندی در شعر حافظ" است و "داریوش آشوری" تلاش می کند تا منطق راهنمای نمادها و تعابیری که در اشعار حافظ به کار رفته را به خواننده بنمایاند.
"داریوش آشوری" کتاب "عرفان و رندی در شعر حافظ" را در چهار بخش کلی تنظیم نموده که بخش نخست آن با عنوان "بنیاد های انسان شناسی صوفیانه" به بررسی اسطوره و سرنمون، علی الخصوص در ادیان ابراهیمی می پردازد. بخش دوم که "مطالعه ی میان متنی" نام گرفته گزیده هایی از "کشف الاسرار" و "مرصاد العباد" ارائه می کند و پس از آن "دو مکتب تاویلی" را زیر ذره بین می برد. در بخش سوم کتاب "عرفان و رندی در شعر حافظ"، "داریوش آشوری" شعر و عرفان را تجزیه و تحلیل می کند و تفاسیری "از تصوف زاهدانه به تصوف شاعرانه" و "از شعر صوفیانه به شعر رندانه" ارائه می کند. بخش چهارم اثر، "عرفان و رندی در دیوان حافظ" نام گرفته و "داریوش آشوری" در این بخش به مطالعه ی درون متنی اثر ورود می کند.
دولت و جامعه در ایران
"دولت و جامعه در ایران" اثری است که دکتر "محمدعلی همایون کاتوزیان" آن را با نگاه ویژه به "انقراض قاجار و استقرار پهلوی" به رشته ی تحریر درآورده است. نویسنده معتقد است که مطالعاتی که پیرامون وضعیت سیاسی و اجتماعی و دولتی ایران صورت می گیرد، عمدتا بر مبنای تئوری هایی است که جهت مطالعه و بررسی جوامع اروپایی به وجود آمده اند و به همین دلیل در تشریح و تببین رویدادهای اجتماعی و تاریخی ایران به وسیله ی این نظریات دچار مشکل می شویم. بر این اساس دکتر "محمدعلی همایون کاتوزیان" که خود از پژوهشگران نام دار ایرانی در حوزه ی تاریخ، اقتصاد و سیاست است و در سمت استادی موسسه ی شرق شناسی آکسفورد فعالیت می کند، در کتاب "دولت و جامعه در ایران" نظریه ای نوین و متفاوت عرضه می کند که مطابق آن، تاریخ سیاسی ایران به صورت پیوسته میان استبداد و هرج و مرج در تناوب است.
"همایون کاتوزیان" این مساله را با پشتیبانی شواهد و مدارک تطبیقی از تاریخ ایران و اروپا به طور مفصل و کامل، تجزیه و تحلیل می کند. این شواهد پیرامون مسائلی همچون مالکیت، مشروعیت، قانون، عصیان، هرج و مرج و تحریکات اجتماعی جمع آوری شده اند و در کتاب "دولت و جامعه در ایران" موشکافی می شوند. با نگاه به مسائل ذکر شده، از این نظریه به عنوان الگویی در جامعه شناسی تاریخی کشور در بستر رخدادهای اواخر قرن نوزدهم ایران استفاده می شود و شواهد متعددی در تایید آن دیدگاه از اتفاقات این بازه ی زمانی نسبتا کوتاه به دست می آید. به این جهت می توان گفت نظریه ی مطرح شده در کتاب "دولت و جامعه در ایران" جهت درک و کاوش رویدادها و دگرگونی های اجتماعی و سیاسی ایران در دوره ی مد نظر بسیار کاربردی است.
معمای مدرنیته
"معمای مدرنیته" اثری است به قلم "بابک احمدی" که در آن پیرامون موضوع مدنظر، 9 جستار را در کنار هم منتشر ساخته است. این جستارها به شیوهای نگارش شده و به چاپ رسیدهاند که هم به شکل جداگانه و هم در ارتباط با یکدیگر معنا مییابند و خواننده میتواند آنها را به تنهایی یا در کنار هم مطالعه کند. "بابک احمدی" که پیش از این نیز بحثهایی دربارهی این موضوع داشته، در کتاب "معمای مدرنیته"، صحبتهای پیشین خود را به روز کرده و موارد قبلی را نیز دنبال نموده است. اصولا تفکر و تحول، پرسشهای جدیدی را در ذهن خواننده و نویسنده رقم میزند که لزوم پاسخ دادن به آنها، در طول زمان ایجاد میشود و "معمای مدرنیته"، سوالاتی جدید را به همراه پاسخهای تمامعیار، پیرامون ارتباط مدرنیته با پندار هویت، انسانگرایی، فلسفهی اخلاق، متافیزیک، علمباوری، اخلاق و زندگی، دموکراسی، فلسفه و سیاست در بردارد.
"بابک احمدی" در "معمای مدرنیته" از مسیر مخالف این دوره عبور میکند و با اتکا بر گفتههای نیچه که علمباوری، خردباوری و آنچه به عنوان آزادی مدرن میشناسیم را مشکلساز میداند، در صدد است تا افقی جدید پیش روی خوانندگان ترسیم کند. به همین جهت نکتهی اساسی که زیربنای نگارش این کتاب را تشکیل میدهد، تلاش برای اندیشیدن به شیوهای دیگر است؛ چرا که کار فلسفه و تفکر نقادانه، همین آوردن اندیشهی نو به جای مشروع جلوه دادن اندیشههای پیشین است. "بابک احمدی" تلاش کرده تا از پس جستارهای این کتاب، "معمای مدرنیته" را برای خوانندگان باز کند و تقلبی بودن آن چیزی را که اغلب به جای زندگی به افراد معرفی میشود، به وسیلهی سطرهای این کتاب افشا کند.
خاطرات ظلمت
این کتاب شرحی است از زندگی و اندیشه های سه متفکر روزگار ما، والتر بنیامین، ماکس هورکهایمر و تئودور آدورنو. نام این سه اندیشگر با «نظریۀ انتقادی»، «مکتب فرانکفورت» و با موقعیت های تاریخی ای چون جمهوری وایمار، رایش سوم، آلمان سال صفر، جهان پس از آشویتس، و با شماری از سرفصل های جدل فکری این روزگار همچون مدرنیته، خرد ابزاری، فلسفۀ منفی، صنعت فرهنگ، نقادی علمی و تکنولوزی، فعلیت سخن اخلاقی، راه گشایی هنر مدرن، و موقعیت پسامدرن پیوند خورده است.
چهار گزارش از تذکره اولیاء
کتاب "چهار گزارش از تذکره اولیاء" اثر بابک احمدی، یکی از تحلیلهای عمیق و پژوهشی دربارهی کتاب عرفانی و مهم "تذکره الاولیا" نوشته عطار نیشابوری است. احمدی در این کتاب از چهار رویکرد مختلف به تفسیر و تحلیل "تذکره الأولیاء" میپردازد که یکی از آثار برجسته در ادبیات عرفانی و صوفیانه فارسی است.
در این اثر، احمدی از روشهای مختلفی از جمله نشانهشناسی، ساختارگرایی و هرمنوتیک مدرن استفاده میکند تا مفاهیم پیچیده و لایههای معنایی نهفته در متن "تذکره الأولیاء" را روشن کند. این کتاب به نوعی به تحلیل و تفسیر زندگی و اندیشههای عرفانی شخصیتهای برجسته اسلامی، به ویژه در حوزه تصوف، میپردازد.
گزارش اول: در این بخش، احمدی تلاش میکند تا با استفاده از نشانهشناسی، الگوهای معنایی موجود در "تذکره الأولیاء" را کشف کند و نشان دهد که چگونه این آثار عرفانی، در واقع متنی دارای زبان پیچیده و نشانههاست که در فهم عمیقتر آن نیاز به تأملات جدی وجود دارد.
گزارش دوم: در این تحلیل، احمدی به مفهوم "معنا" در بافت فرهنگی و تاریخی متن پرداخته و تلاش میکند تا معناهایی که در زمانهای مختلف به این متن داده شده است را بررسی کند. این گزارش به نوعی بررسی زمانشناختی و تحلیلی از نقش تاریخ در تفسیرهای مختلف از متن میباشد.
گزارش سوم: در این بخش، احمدی رویکردی هرمنوتیکی به متن میدهد، بدین معنا که متن را در بستر زمان و معنای کنونی آن تحلیل میکند. در این تحلیل، فضای معنایی تذکره الأولیاء در قرن معاصر و مخاطبان جدید آن بررسی میشود.
گزارش چهارم: احمدی در این گزارش از تحلیلهای ساختارگرایانه بهره میبرد و بر روابط بین اجزای مختلف متن تأکید میکند. در این بخش، ساختارهای درونی و نحوه اتصال اجزای متن به یکدیگر برای خلق معنای کلی مورد بررسی قرار میگیرد.
هدف اصلی احمدی در این کتاب این است که خواننده را با عمق و پیچیدگیهای متن "تذکره الأولیاء" آشنا کند و نشان دهد که چگونه این اثر میتواند در زمینههای مختلف عرفانی، فلسفی و حتی اجتماعی مورد مطالعه قرار گیرد. این کتاب نه تنها برای کسانی که به ادبیات عرفانی علاقه دارند جذاب است، بلکه افرادی که به تحلیلهای زبانشناختی و فلسفی نیز علاقهمندند، میتوانند از آن بهره ببرند. "چهار گزارش از تذکره اولیاء" به نوعی یک پل میان ادبیات کلاسیک عرفانی و روشهای مدرن تفسیر متن است. احمدی به عنوان یک محقق و منتقد ادبی، این امکان را فراهم میکند که ما از دیدگاههای مختلف و از منظرهای گوناگون به یک اثر ادبی ارزشمند نگریسته و درک بهتری از آن پیدا کنیم.
در نهایت، کتاب احمدی نه تنها یک تحلیل علمی از "تذکره الأولیاء" است، بلکه به نوعی دعوتی است به تفکر عمیقتر و بازخوانی آثار کلاسیک عرفانی با استفاده از روشهای نوین. این کتاب با استفاده از چهار رویکرد تحلیلی، به تفسیر و روشنسازی لایههای معنایی و فلسفی نهفته در متن پرداخته و به خواننده کمک میکند تا بعد جدیدی از تفکر عرفانی و ادبیات فارسی را کشف کند.
اصول کارگردانی تئاتر
کتاب "اصول کارگردانی تئاتر" اثری از کاگردان و پژوهشگر "احمد دامود" است که نشر "مرکز" سالهاست آن را منتشر می کند. این کتاب مدت های زیادی است که به عنوان یکی از منابع اصلی کنکور کارشناسی در رشته های مرتبط به هنرهای نمایشی معرفی میشود. علاوه بر این نیز در دانشگاه های در رشته هایی چون بازیگری و کارگردانی نیز این کتاب به عنوان اولین کتاب های پیشنهادی به دانشجویان معرفی می شود. در ایران تعداد بسیار کمی از این چنین تالیفات در حوزه هنرهای نمایشی وجود دارد که با رویکردی مشخص به مساله کارگردانی تئاتر بپردازد. از این حیث احمد دامود یکی از چهره های برجسته تئاتر در این کتاب به طور خلاصه اما جامع به این مساله می پردازد. همانطور که گفته شد این کتاب به طور خلاصه اصول اولیه کاگردانی تئاتر را به هنرجویان معرفی می کند تا که بینش اولیه ای در خصوص این حرفه بدست آورند. این کتاب نثر روان و قابل فهمی دارد که برای علاقه مندانی که تحصیلات دانشگاهی ندارند نیز می تواند بسیار مفید و الهام بخش باشد. اصول اساسی کارگردانی تئاتر بر پایه مراجع و منابع معتبر این فن تشریح شده و کوشش شده است همه نکات و جزئیاتی که در به صحنه درآوردن هر نمایشی اهمیت دارند یادآوری شود و خواننده با یک یک مراحلی که از تصمیم به اجرای یک نمایش تا بالا رفتن پرده در برابر تماشاگر باید طی شوند آشنا شود