تاریخ جهان
تاریخ یک نوع روایت است. کتاب پیش رو در خود صدها داستان درباره مردمی واقعی دارد. تاریخ جهان کتابی است که داستان بشر را روایت میکند. داستان تعامل انسانها با طبیعت و همچنین داستان تعاملشان با یکدیگر هر چند انتظار نمیرود تمام تاریخ دنیا در یک کتاب بگنجد اما تاروپود این کتاب از تارهایی گزیده و گلچین شده بافته شده که مخاطب را با داستان هر گوشهای از این جهان پهناور آشنا میکند. تاریخ پس از یخبندان زمین تا خروج از گل و لای و سپس بازسازی این کره خاکی و قدیمی. خواننده علاقهمند به این کتاب در هر دور شاهد تنیده شدن این تارها خواهد بود که در طول روایت این داستان مهیج امتداد یافته است.
«فرناندس آرمستر» کرسی تاریخ ویلیام پی. رینولدز دانشگاه نوتردام را در اختیار دارد. او دارای درجه کارشناسی ارشد و دکتری از دانشگاه آکسفورد است. «شهربانو صارمی» مترجم این کتاب گرانقدر ١٠٠٠صفحهای پیش از این کتابهایی در حوزه تاریخ از جمله «سایههای صحرا-ایران باستان در جنگ»، «ژولیوس سزار»، «رامسس دوم»، «آن گاه که زرتشت سخن گفت»، «شاه عباس»، و... را ترجمه کرده است.
خاورمیانه باستان
خاورمیانه محل اتصال قاره آسیا و آفریقاست. این منطقه مهم و حیاتی، نقش تأثیرگذاری در تاریخ بشر ایفا کرده است. استفاده از اصطلاح «خاورمیانه» را اولین بار در سال ١٩٠٢
«آلفرد تیر ماهن» استراتژیست دریایی آمریکایی در مقالهای به کار برد و از خاورمیانه به عنوان منطقهای میان حوزه نفوذ روسیه و بریتانیا یاد کرد. حوزهای میانی که دو قدرت آن زمان برای سلطه بر آن با یکدیگر رقابت میکردند. روزنامهنگاران پس از مدت کوتاهی شروع به استفاده از این اصطلاح کردند و تا زمان وقوع جنگ جهانی دوم این اصطلاح در بین مردم رایج شده بود.
با توجه به اینکه امروزه هیچ حد و مرز رسمی برای تعیین مرزهای خاورمیانه وجود ندارد، تعریف این منطقه منحصراً بر اساس جوامع کنونی آن غیر ممکن است.
شاید خیلیها موافق باشند، کشورهایی که نامشان در زیر میآید جزو خاورمیانه محسوب شوند: بحرین، مصر، ایران، عراق، فلسطین، اردن، کویت، لبنان، عمان، قطر، عربستان سعودی، سوریه، ترکیه، امارات متحده عربی و یمن. تمامی این جوامع سیاسی قلمروهایی در آسیا دارند.
خاورمیانه در طول تاریخ جایگاه اقوام و فرهنگهای گوناگون بوده است. پی بردن به این که این مردم چه کسانی بودند و چگونه با هم ارتباط داشتند کاری دشوار و در عین حال جذاب است.
کتاب «خاورمیانه باستان» در نگاه اول ضمن تعریف جغرافیای سیاسی و اقتصادی خاورمیانه، اقوام و فرهنگها، اقتصاد و کشاورزی و اهمیت آب در این منطقه مهم و یافتههای باستان شناختی را در آنجا مورد بررسی و ارزیابی قرار داده است.
انقراض ششم
طی پانصدمیلیون سال گذشته پنج انقراض جمعی رخ داده است که در هر یک از آنها تنوع گونههای زنده بهیکباره و به طرزی چشمگیر کاهش یافته است. دانشمندان هماکنون در نقاط مختلف جهان فرایند انقراض ششم را زیر نظر گرفتهاند و دربارهاش مطالعه میکنند. طبق پیشبینیشان این انقراض، پس از برخورد آن سیارک به زمین که دایناسورها را از روی زمین محو کرد، ویرانکنندهترین انقراض جمعی است.
الیزابت کولبرت در کتاب انقراض ششم، که هم نثر صریحی دارد و سرگرمکننده است و هم آگاهیبخش، به ما میگوید که چرا و چگونه انسانها فرایند حیات در کرۀ زمین را، به نحوی بیسابقه در تاریخ حیات این سیاره، دستکاری کردهاند. کولبرت، با بهرهگیری از مفهوم تاریخ انقراض و توصیف گونههای حیرتانگیزی که قبلاً از بین رفتهاند، گزارشی جامع و تأثرانگیز از نابودی گونههایی ارائه میدهد که جلو چشممان دارند منقرض میشوند. او ثابت میکند که انقراض ششم احتمالاً ماندگارترین میراث بشر بر زمین است و ما را وامیدارد که در پی پاسخ این سؤال اساسی برآییم: «معنای انسان بودن چیست؟»
الیزایت کولبرت برای نوشتن کتاب انقراض ششم، در سال ۲۰۱۵ در بخش کتابهای غیرداستانی عام، برندۀ جایزۀ پولیتزر شده است.
بمباران اتمی هیروشیما و ناگازاکی
به یاد آوردن هر رویدادی بستگی به نحوۀ به خاطر سپردن آن دارد. بهترین درک از تاریخ حاصل کندوکاو چشماندازهای مختلف است: دورههای زمانی متفاوت، فرهنگهای متفاوت، ایدئولوژیهای متفاوت.
مجموعه کتابهای «چشماندازهایی از تاریخ معاصر جهان» از دیدگاههای مختلف به رویدادهای سرنوشتساز تاریخ معاصر میپردازد. هر جلد با استفاده از منابع دست اول و دوم، اطلاعات زمینهای، مباحث پیرامونی و روایتهای اول شخص افراد نگاهی دارد به یکی از رویدادهای مهم تاریخ معاصر جهان. تمام کتابهای این مجموعه دارای فهرست مطالب توضیحی، گاهشمار، کتابشناسی و نمایه است. «چشماندازهایی از تاریخ معاصر جهان» به دانشجویان و پژوهشگران کمک میکند تا مهارتهای فکری و نقادانۀ خود را بهبود بخشند و بر آگاهی خود از جهان بیفزایند و درک بهتری از دیدگاههای بینالمللی در خصوص رویدادهای تاریخی پیدا کنند.
بمباران اتمی هیروشیما و ناگازاکی از بحثبرانگیزترین رویدادهای تاریخ جنگ جهانی دوم است: آیا استفاده از بمب اتمی برای پایان دادن به جنگ ضرورت داشت؟ کشتن ۲۰۰ هزار نفر با دو بمب اتمی بدتر بود یا مرگ ۵۰۰ هزار نفر و حتی بیشتر با بمبهای متعارف؟ کشتن غیر نظامیان برای نجات جان تعداد بیشتری از آنها توجیهپذیر است؟ نظرها در این باره موضوع بسیار متفاوتاند. در این کتاب این واقع را از منظر افراد مختلف میخوانیم، از ترومن رئیسجمهور وقت آمریکا گرفته تا خلبان هواپیمای بمبافکن، شاهدان حادثه، فیزیکدان هستهای، روزنامهنگاران، فعال صلح ژاپنی و غیره.
شخصیت معاصر … فیدل کاسترو
(رهبر کمونیست کوبا) سال ١٩٥٩ در هاوانا پایتخت کوبا ، صدها هزار نفر از طرفداران فیدل کاسترو در انتظار شنیدن سخنان او بودند. یک هفته قبل در نخستین روز سال نو ، قوای چریکی کاسترو پس از در هم شکستن مقاومت ارتش کوبا و سقوط دیکتاتور آن، باتیستا، کنترل کوبا را در دست گرفته بودند و حکومت دراز مدت کاسترو بر کوبا آغاز شده بود. کوباییها آماده پذیرفتن رهبری جدید بودند. آنها پس از سالها حکومت استبدادی در انتظار دموکراسی و اصلاحاتی بودند که فیدل کاسترو وعده میداد. فیدل حتی زمانی که کودک بود طالب فرماندهی بود نه فرمانبری.
او در سال ١٩٢٦ در مزرعه بزرگ خانوادهاش به دنیا آمد . او زندگی در فضای باز مزرعه خانواده را دوست داشت و وقتی پنج ساله شد والدینش او را به سانتیاگو در شرق کوبا فرستادند تا با پدر و مادر تعمیدیاش که قرار بود به او آموزش دهند ، زندگی کند .کتاب فیدل کاسترو به زندگی رهبر ٨٤ ساله کوبا میپردازد و حوادث مهمی را که او نقش عمدهای در آن داشته برای خوانندگان شرح میدهد.
پناهجویان در گذر تاریخ
مسئلۀ پناهجویی و آوارگی قدمتی به درازای تاریخ بشر دارد؛ از زمان رانده شدن آدم و حوا از بهشت و آوارگی قابیل پس از کشتن برادرش هابیل تا به امروز، ، پدیدهای که همواره با زندگی بشر همراه بوده است.
پناهجویی به دلایل مختلفی رخ میدهد: آزار و اذیت به خاطر نژاد، دین، قومیت، عقاید سیاسی یا عضویت در گروه اجتماعی خاص، یا بر اثر جنگهای داخلی، خشونت و فقر.
در دو قرن اخیر به دنبال جنگهای جهانی در اروپا، و جنگهای اخیر در خاورمیانه و آفریقا آوارگی و پناهجویی به مسئلهای بحرانی تبدیل شده است، از این رو، از میانۀ قرن بیستم سازمانهایی بینالمللی به منظور ساماندهی مسئلۀ آوارگان و پناهجویان کمک به آنها شکل گرفته که تا به امروز فعالیتشان ادامه دارد.
اما در این باره همواره اختلافنظرهایی وجود دارد؛ عدهای خواهان کمک به پناهجویان و پذیرش آنها در کشورشان هستند و عدهای پناهجویان را به چشم تهدید نگاه میکنند و خواهان اتخاذ سیاستهای سفت و سخت در مواجهه با این مسئله هستند، و در این میان پناهجویان در تلاطم این تصمیمات سیاسی چشم به آیندهای نامعلوم دوختهاند.
شخصیت باستان … ژولیوس سزار
هر چه بیشتر درباره جوامع کهن و قهرمانانش بدانیم از دستاوردهایشان بیشتر شگفتزده میشویم . مردان و زنانی که تاریخ را ساختهاند و تغییر دادهاند . یکی از این شخصیتهای منحصر به فرد ، ژولیوس سزار است . او در سیزدهم ژوئیه یکصد سال قبل از میلاد مسیح به دنیا آمد . در آن هنگام روم بزرگترین و قویترین امپراتوری روی زمین بود . رومیها تقریباً کنترل سرزمینهای حاشیه دریای مدیترانه را در اختیار داشتند و ارتش روم ، هم قدرتمند بود و هم رعبانگیز . خانواده سزار مشهور و مورد احترام بیشتر رومیان بود .
چند تن از خویشاوندان ژولیوس سزار در حکومت به مقامات بالایی برگزیده شده بودند . مثلاً یکی از عموهایش – سکتوس ژولیوس سزار – کنسول بود . روم حکومتی جمهوری یا انتخابی داشت و کنسولها مقامهای اسمی منتخب بودند . رأی دهندگان سالانه دو کنسول انتخاب میکردند . این دو مقام عالیرتبه با توصیه و نظارت سنا دولت را اداره میکردند .کتاب « ژولیوس سزار » شرح زندگی و تاریخ فتوحات امپراتوری است که در ١٥ مارس ٤٤ قبل از میلاد به دست تعدادی از سناتورهای مخالف کشته شد و میراثی به جا گذاشت که قابل تغییر نبود .
ملل 16 … شهر واتیکان
واتیکان،یا اگر بخواهیم نام رسمی آن را به کار ببریم ،دولتشهر واتیکان کوچکترین کشور مستقل جهان است . مساحت آن کمتر از نصف مساحت سنترال پارک نیویورک است .شهر واتیکان تماماً در احاطه شهر رم قرار دارد.دیواری به طول ٢/٣ کیلومتر قسمت زیادی از مرز آن را مشخص کرده است ، اگرچه در حاشیه میدان سان پیترو این مرز چیزی جز ردیفی از سنگها در میدان نیست . قلمرو واتیکان افزون بر ناحیه پشت دیوارها ، شامل سیزده کلیسا ، باسیلیکا و ساختمانهای دیگر در رم است : سان جووانی لاترانو ( کلیسای جامع قلمرو اسقفی رم که پاپ اسقف آن است ) ، مریم مقدس کبیر ، کاخ سان کالیستو و قلعه گاندولفو اقامتگاه تابستانی پاپ در بیرون از شهر .
شهر واتیکان حدود ٩٢٥ شهروند مقیم دارد که آن را از نظر جمعیت نیز کوچکترین کشور جهان میکند . اغلب آنان کشیشانیاند که منصبهای بالایی در کوریا ، دستگاه اداری و حکومتی کلیسای کاتولیک دارند . هر چند کشیشان معمولی نیز در آنجا هستند ، تعداد اندکی از زنان تارک دنیا ، تعدادی افراد غیرروحانی ، سربازان ارتش پاپی معروف به گارد سویسی و خانوادههای آنها از جمله شهروندان واتیکانند . « شهر واتیکان » مجلدی دیگر از مجموعه ملل است که در ١١٩ صفحه منتشر شده است .