آذر شهدخت پرويز و ديگران

در بخشی از کتاب مهمانی تلخ می‌خوانیم

با انگشت جلو را نشان داد. خواستم راه بیفتم که دیدم دنده عقب گرفت و به سرعت آمد طرفم. جلوام که رسید، زد روی ترمز، طوری که لاستیک‌ها چند سانتی روی آسفالت کشیده شدند. سرم را خم کردم و کنار شیشه‌ی نیمه پایین گفتم: « پارک‌وی. » با انگشت شست، صندلی عقب را نشان داد.

وقتی در را باز کردم، زنی که عقب نشسته بود، رفت کنار شیشه. سوار شدم. راننده زد توی دنده. گفت: « حالا تا نیایش بریم. » « من پیاده می شم. » خواستم دستگیره را بکشم که گفت: « بشین، آقاجون. بالاخره یه کاریش می‌کنیم. » برگشته بود. گفتم: « نمی خوام وسط راه تاکسی عوض کنم. » پایش را گذاشت روی گاز و ماشین از جایش کنده شد.

شاید هنوز بیست متر نرفته بود که گفت: « خیلی زود جوش می آری،آقا. » « جوش نمی آرم. گفتم که نمی خوام تاکسی عوض کنم. » « اصلاً اون جا که شما وایساده بودی تا صبح هم کسی سوارت نمی‌کرد. » از توی آینه نگاهی به من انداخت.

بعد سرش را چرخاند طرف مردی که صندلی جلو نشسته بود. گفت: « شما دیدینش، آقا؟ » مرد بی آن که نگاهش کند، گفت: « من اصلاً حواسم به خیابون نبود.» زن گفت: « من دست شونو دیدم. » « آره، منم همون یه دستو دیدم که از لای درخت ها اومده بود بیرون. معلوم می شه شما هم مثل من حواس تون خیلی جَمعه. » گفتم: « می خواستین بیام وایسم وسط اتوبان؟ »

« دیگه آخه شما هم خیلی رفته بودی کنار. تا آدم می اومد بفهمه چی به چیه، پنجاه متر رفته بودجلو. » مردی که جلو نشسته بود، گفت: « اتفاقاً ایشون کار درستی کردن. تو این شهر تا بخوای جوون الکی خوش هست. می زنن به آدم و درمی رن. بعدش هم هیچی به هیچی. جنازه ت افتاده وسط اتوبان. » زن گفت: « آره، واقعاً. » کیفش را که گذاشته بود روی زانویش، باز کرد و دستمالی بیرون آورد

 گفت: « اگه تا پارک وی می رین، من هم می آم. » راننده از توی آینه نگاهش کرد. « تا تجریش هم بخواین می رم. می خوام برم اون جا بنزین بزنم.«من همون پارک وی پیاده می شم.» دوباره توی آینه نگاهش کرد. گفت: «رو چشمم، خانم.» لبخند زد.

کمی بعد، وقتی داشتیم به پل گیشا نزدیک می شدیم، راننده شیشه اش را تا آخر پایین کشید. آرنجش را گذاشت لب پنجره و به ماشین بغلی نگاه کرد که داشت نزدیک ما حرکت می کرد. از پنجره‌ی بازش صدای آهنگ ملایمی به گوش می‌رسید.

گفت: «لامسب، انگار نه انگار پاییز شده. هوا از تابستون هم گرم تره». دست راستش را گذاشت به صورتش. حدس زدم دارد با سبیلش ور می‌رود. باز توی آینه نگاهی به من انداخت. وقتی دید حواسم به اوست، نگاهش را دزدید. با این حال هنوز چشم‌های ریزش پیدا بود.

معرفی کتاب سفر در اتاق کتابت

تجربه‌ی یک تعلیق ابهام‌آمیز در اتاقی کوچک همراه با پل استر، نویسنده‌ی برجسته‌ی آمریکایی... کتاب سفر در اتاق کتابت روایتی شفاف، خواندنی و درعین‌حال مبهم و رازآلود است که در یک اتاق و از دریچه‌ی نگاه پیرمردی می‌گذرد که هیچ‌چیزی به‌خاطر ندارد و به‌تازگی در این اتاقِ ناآشنا به هوش آمده است.

درباره‌ی کتاب سفر در اتاق کتابت

ماجرا در یک اتاق اتفاق می‌افتد. اتاقی نه‌چندان بزرگ که پیرمرد حاضر در آن، با حالتی گیج و درحالی‌که هیچ چیز را به‌خاطر نمی‌آورد در آنجا به هوش آمده. پل استر (Paul Auster) در کتاب سفر در اتاق کتابت (Travels in the Scriptorium) با چیره‌دستی خاص خودش، بار دیگر داستانی را خلق کرده که مخاطب را در یک تعلیق نفس‌گیر و جذاب به دام می‌اندازد و بیرون آمدن از معمایی که او به‌تصویر می‌کشد، به این آسانی‌ها امکان‌پذیر نیست‌. شخصیت اصلی روایت، پیرمردی است که دچار فراموشی شده و حالا تلاش می‌کند که با زیرنظر گرفتن اشیای اتاق، ردّ آشنایی پیدا کند و چیزی را به خاطر آورد. اما، با گذشت زمان، متوجه می‌شود که طرز مرموزی در آنجا زندانی شده است. پیرمرد متنی را که روی میز اتاق قرار دارد، می‌خواند. در این متن داستان یک زندانی دیگر از دنیایی دور و ناشناخته نوشته شده و به‌نظر می‌رسد، کسی یا کسانی آن را همراه با چند قطعه عکس و با یک هدف مشخص، روی میز و برای پیرمرد قرار داده‌اند. نقطه‌ی اوج ماجرای کتاب سفر در اتاق کتابت از آنجا آغاز می‌شود که شخصیت‌های متفاوت، در سلول با پیرمرد ملاقات می‌کنند. شخصیت‌هایی که او همچنان آن‌ها را به‌خاطر نمی‌آورد، اما هر کدامشان، سرنخی را درباره‌ی گذشته و هویت پیرمرد به او می‌دهند. پل استر هنرنمایی خود را با وجود یک دوربین در اتاق و ضبط صدای پیرمرد و دیگران به رخ می‌کشد و داستان را وارد سطح جدیدی می‌کند. حالا پیرمرد می‌داند که همه‌ی اعمال، رفتار و صحبت‌هایش با دیگران ضبط و توسط افراد دیگر در تمام طول مدتی که در اتاق است، دیده می‌شود. اما، گره اصلی داستان در این نقطه خلاصه می‌شود که پیرمرد کیست؟ چه اتفاقی زندگی او را به این اتاق ناآشنا و مبهم پیوند زده است؟ ملاقاتی‌ها چه کسانی هستند و چه رازی در گذشته‌ی او پنهان شده است؟ پل استر همه‌ی این سؤالات را در لابه‌لای جادوی کلمات و قلم خود به زیبایی هرچه تمام‌تر پاسخ داده است. کتاب سفر در اتاق کتابت به همت نشر چشمه وارد بازار کتاب شده و احسان نوروزی کار برگردان آن را به زبان فارسی برعهده داشته است.