آقاي پروست (خاطرات سلست آلباره از زندگي با مارسل پروست)

اين كتابي است كه در حقيقت از اشتياق خواندن زاده شده است. من با انديشيدن به كتاب‌هايي كه دلم مي‌خواست بخوانم شروع به نوشتن كردم و با خود گفتم: بهترين وسيله‌ي داشتن چنين كتاب‌هايي اين است كه خود آدم آن‌ها را بنويسد، نه يكي، بلكه ده‌تا، يكي به دنبال ديگري و همه در يك كتاب. چنين است نقشه‌ي جاه‌طلبانه‌ي نگارش كه به گفته‌ي خود كالوينو در اگر شبي از شب‌هاي زمستان مسافري عملي شده است. درواقع اين رمانِ رمان‌ها ده سرآغاز پيشنهاد مي‌كند كه هركدام ده صفحه‌اي ادامه مي‌يابد و قطع مي‌شود و با مطالعه مجموع اين داستان‌هاي ناتمام مطالعه‌ي ديگري (كامل و حتي با پاياني خوش) انجام مي‌گيرد كه عملا يازدهمين داستان است و اين‌بار داستاني عشقي بين مرد خواننده و لودميلا زن خواننده، كه علاقه‌ي شديدشان به رمان‌ها، پژوهش مشترك‌شان، برخوردهاي تصادفي‌شان و ناكامي‌هايشان در موضوع همه‌ي اين داستان‌هاي ناتمام آن دو را به‌هم نزديك كرده است. ده فصل اول ده نوعِ رايجِ رمان معاصر دنيا را نشان مي‌دهند: از رمان «ذهني» گرفته تا رمان «عاشقانه‌ي مبتذل»، همچنين رمان‌هاي «تاريخي» و «سياسي» و غيره. اين رمان همچنين تفكري است درباره‌ي مطالعه و ساز و كارهايي كه مطالعه برپايه‌ي آن‌ها صورت مي‌گيرد.

کتاب كاج‌هاي زرد: راويان داستان‌هاي کاج‌هاي زرد اغلب انسان‌هايي هستند که در مواجهه با يک موقعيت خاص مجبور به تصميم‌گيري مي‌شوند و البته گاهي اين موقعيت‌ها هستند که تصميم آدم‌ها را دچار خلل مي‌کنند و آن‌ها مجبورند تن به آن چيزي بدهند که شايد خودشان خيلي تمايل به انجامش ندارند. آدم‌هاي اين قصه‌ها با اين‌که ممکن است تنها نباشند اما وجه «تنهايي» آنها پررنگ‌تر از وجه «اجتماعي» زندگي‌شان است. در اين مجموعه مانند مجموعه قبل، پونه ابدالي نيم‌نگاهي هم به مسائل اجتماعي و حوادث پيرامون آن دارد مثل مهاجرت، خرافات،اعدام و ... . « هيچ کدام از لامپ‌هاي تزئيني روي بنا درست کار نمي‌کرد، بارها سيم کشي‌ها را چک کرديم. لامپ ها فقط يک روز روشن مي‌ماندند و بعد ساعت يازده همان شب خاموش مي‌شدند. من تازه بعد از سه سال اين موضوع را فهميدم، وقتي روز اول يک برقکار آوردم تا سيم‌کشي کل ساختمان را وارسي کند ديدم که همسايه‌ها چطور بهم نيشخند زدند. لابد انتظار داشتند که تا به حال من فهميده باشم که عوض کردن لامپ چاره‌ي کار نيست. اما من نفهميده بودم. کلاً آدم بي‌دقتي هستم. شايد به‌خاطر همين نفهميده بودم يا شايد اصلاً برايم مهم نبود که چرا چراغ‌ها درست کار نمي‌کنند. ولي حالا که مسئوليتش گردنم بود حس مي‌کردم بايد دقتم را بيشتر کنم، اما طرح عوض کردن سيم‌کشي و راست و ريست کردن لامپ‌ها با شکست مواجه شد. به‌هرحال بايد درست مي‌شد، حتما يک برقکار در اين شهر بود که مي‌توانست مشکل را پيدا کند و اين موضوع واقعا آن‌قدر کوچک و بي‌اهميت بود که نمي‌شد به راحتي از آن گذشت.» (از داستان شولا)