آموزش‌، دین‌، و گفتمان اصلاح‌ فرهنگی‌ در دوران‌ قاجار

قصه ای است که در آغاز داستان، پایان آن گفته میشود . اما تعلیق و بی تکلیفی نه تنها در نتیجه به کار گرفتن این فن تباه نمی شود، بلکه با پرداخت دراماتیک رولفو فزونی مییابد. همچنین ترتیب و تسلسل رویدادها به گیرایی درهم شکسته میشود، و زمان از حرکت بازمی ایستد. چند داستان کم و بیش حکایت به شمار میآیند، مثل «شبی که تنهایش گذاشتند»، که در آن فلیثیانو در پی چارهجویی است تا مثل دو عموی بختبرگشتهاش به دار آویخته نشود. رولفو این قصه را با تمام توان دراماتیک آن باز میکند، شاخ و برگ اضافی را میزند، اما جزئیات و جمله هایی را که داستان را غنا میبخشند، تکرار می کند.

 ایران و هند را خواهر و برادری جدامانده از هم تصور می کرد. دردهای مشترک، ریشه آریایی مشترک و تفاوت های بسیار. هند خواهر بود. مثل همین زن هندی، کف دست هایش خالکوبی مای حنا داشت. گل و برگ و ساقه. به پیشانی اش نگینی براق می چسباند که آویزش تا وسط دو ابرو می آمد. ایران برادر بود. شال مشکی به کمر می بست و گیوه سفید می پوشید... فریده خرمی در سال 1338 در گرمسار متولد شد و کارشناس مترجمی زبان انگلیسی است. وی داستان‌نویسی را همراه نوشتن مقالات اجتماعی و ادبی، نقد فیلم و مصاحبه، در روزنامه‌های صبح تهران آغاز کرده است. نخستین مجموعه داستانی او، «دختر خاله ونگوگ» نام داشت. وی علاوه بر حوزه بزرگسال در حوزه کودک ونوجوان هم می‌نویسد. از جمله آثار او می‌توان به «قصه‌های شازده‌خانم»، «گربه‌ مومیایی‌شده، جکولین ویلسون»، «مترسک و خانم بهار»، ...

"زبان تهرانی زبانی است جذاب، شیرین و همه پسندو همه گیر که در این شصت هفتاد سال اخیر به همه جا نفوذ کرده است و در آینده نیز به نفوذش ادامه خواهد داد و به همه جا سرک می کشد اگر این حرکت تداوم خود را حفظ کند که می کند شاید صد الی صدو پنجاه سال آینده زبان تهرانی جایگزین سایر لهجه ها شود. اما خود بچه های تهران آن هنگام دیگر نیستند که برپایی امپراتوری زبانشان را جشن بگیرند. پس برای جمع آوری فرهنگ بر و بچه های ترون به یاری حافظه ام متکی بوده ام و گپ زدن با بچه محله های هم سن و سالم و بچه های اصیل تهران و یادداشت کردن نکاتی که در گفته هایشان می یافتم و امیدوارم که با این کار کمی از دینم را به زادگاهم ادا کرده باشم. مرتضی احمدی

زرتشت جوان در آغاز علیه کشتار گاوها در معابد میترایی اعتراض می‌کند. پدر و مادرش او را از ترس "کرپن‌ها" به بیرون شهر نزد فرزانه‌ای می‌فرستند. زرتشت که یکی از ارکان آموزشش دانایی است پس از آموختن از آن فرزانه نزد دانایان دیگر و معابد ادیان مختلف می‌رود. پس از سالیانی چند سخن از اهورا مزدا می‌گوید. مردم به تحریک کرپن‌ها قصد جان او را دارند. زرتشت از شهر "شیز" می‌گریزد و در راهی طولانی به سوی باکتریا (بلخ) گرفتار توطئه کسانی می‌شود که با هر اندیشۀ نویی سر ستیز دارند. او سرانجام به سلامت به بلخ می‌رسد و به کاخ گشتاسب می‌رود. در آن‌جا گرفتار توطئۀ کرپن‌ بزرگ می‌شود. او را جادوگر می‌نامند. پس از تحمل سختی‌هایی چند با برملا کردن توطئه‌ها و گذر از آزمون مس، گشتاسب به سخنان زرتشت گوش فرا می‌دهد. پس از پذیرش آئین زرتشت، توطئه‌های پنهان علیه او که پیام‌آور شادمانی، دانایی، سرافرازی، آشتی و کوشش است ادامه می‌یابد.‏ ‏"آخرین سفر زرتشت" اولین رمانی است که دربارۀ زرتشت نوشته شده است. نویسنده با توجه به مطالب بسیار اندکی که در مورد زندگی زرتشت وجود دارد توانسته است با استناد به همان مطالب اندک و بر مبنای تخیل خود رمانی بنویسد جذاب و خواندنی.‏ فرهاد کشوری در سال ١٣٢٨ به دنیا آمد. مدتی معلم بود و هم‌اینک در جنوب ایران مشغول به کار است. از او تاکنون داستان‌های "بچه آهوی شجاع" (کودکان ـ ١٣٥٥)، "بوی خوش آویشن" (١٣٧٢)، "شب طولانی موسا" (١٣٨٢)، "دایره‌ها" (مجموعه داستان ـ ١٣٨٢)، "گره کور" (١٣٨٢)، و "کی ما را داد به باخت" (١٣٨٤) منتشر شده است.‏