اختیار و عصب زیست‌شناسی

معرفی کتاب چگونه فیلم دوبله کنیم “چه گونه فیلم دوبله کنیم” اثری است درسنامه‌ای، به قلم “ابوالحسن تهامی” که در آن چهار کتاب را در قالب یک کتاب منتشر ساخته و در اختیار علاقمندان به هنر دوبله و صداگذاری قرار داده است. در کتاب یکم، “ابوالحسن تهامی” درآمدی بر دوبلاژ ارائه می‌کند و آن را در چند گام به خواننده معرفی می‌کند. گام‌هایی که وی برای کار دوبله بر می‌شمرد به تبیین نقش و جایگاه صاحب کار، مترجم و مدیر دوبلاژ می‌پردازد و بعد به سراغ اصل عمل گویندگی و استودیوی ضبط می‌رود. جالب است بدانید برخی از موارد جذاب مربوط به کار دوبله نظیر انتخاب معادل‌های فارسی برای برخی از اسامی و القاب، دیالوگ‌نویسی، توجه به زبان بدن بازیگران، قرار دادن مکث در جملات، به کار بردن لهجه، گوش‌نوازتر کردن واژه‌ها، وفاداری به ویژگی‌های فیلم، دوبله‌ی فیلم‌های مستند و معرفی اتاق‌های مختلف ضبط صدا در استودیو همگی در کتاب اول از اثر “چه گونه فیلم دوبله کنیم” آورده شده‌اند. کتاب دوم به مساله‌ی فن بیان پرداخته و از انواع تلفظ حروف و کشش مصوت‌ها و حالت و لحن گرفته تا جملات توپوق‌آور و حرف‌های گوش‌خراش و نفس‌ گرفتن میان جمله، تک تک جزییات ریزی را که برای گویندگی زیبا لازم است، برشمرده است. در این بخش حتی از تمرین چگونه خندیدن و گریستن، خشونت و مهربانی، انواع کمدی و نوع صدای روایتگر نیز دریغ نشده و به هنرجو می‌آموزد که چطور جای نقش‌ اول، کودک، نوجوان یا شخصیت کارتونی صحبت کند. کتاب سوم، بخش تاریخی اثر “چه گونه فیلم دوبله کنیم” از “ابوالحسن تهامی” است و در آن تاریخ سخن‌گویی فیلم‌ها به فارسی مرور شده‌است و نهایتا در کتاب چهارم، تالاری از مشاهیر هنر دوبله به خوانندگان معرفی شده است. .

دار سایه درازی‌ داشت‌. وحشتناک‌ و عجیب‌. خورشید که‌ برمی‌آمد، سایه‌اش‌ از جلو همه مغازه‌ها و خانه‌ها می‌گذشت‌. با این‌ صحنه شگفت‌ سال‌ بلوا آغاز می‌شود. داستانی‌ که‌ در آن‌ همه‌ چیز منظم‌ است‌ و منظم‌ نیست‌؛ داستانی‌ که‌ تاریخی‌ است‌ و تاریخی‌ نیست‌؛ داستانی‌ که‌ روایتش‌ خطی‌ است‌ و در عین‌ حال‌ سیال‌ است‌. ماجرا عمدتاً از زبان‌ دختری‌ روایت‌ می‌شود که‌ پدرش‌ سرهنگ‌ است‌ و در آرزوی‌ صعود از پله‌های‌ ترقی‌ مدام‌ سقوط‌ می‌کند. سرهنگ‌ هرگز به‌ پایتخت‌ خوانده‌ نمی‌شود، دخترش‌ نیز به‌ جای‌ آن‌ که‌ همسر ولیعهد و ملکه‌ ایران‌ شود، دل‌ سپرده‌ به‌ عشق‌ کوزه‌گری‌ غریب‌ به‌ ناچار به‌ همسری‌ پزشکی‌ در می‌آید که‌ سرانجام‌ قاتل‌ اوست‌. تصویر موشکافانه‌ مظلومیت‌ زن‌ ایرانی‌، مظلومیت‌ مرد هنرمند ایرانی‌ و تاریخ‌ پرهراس‌ یک‌ سرزمین‌ کهنسال‌، از سال‌ بلوا رمانی‌ ساخته‌ است‌ که‌ هرگز فراموش‌ نمی‌شود. عباس‌ معروفی‌، روزنامه‌نگار و نویسنده مشهور ایرانی‌، ٤٦ سال‌ دارد، جوایز داخلی‌ و بین‌المللی‌ بسیاری‌ را از آن‌ خود کرده‌ و مدتی‌ است‌ ایران‌ را به‌ ناچار ترک‌ گفته‌ است‌. معروفی‌ اکنون‌ ساکن‌ آلمان‌ است‌، همچنان‌ می‌نویسد و تسلطش‌ بر شیوه‌های‌ مدرن‌ داستان‌نویسی‌ و شناختش‌ از تاریخ‌ و اسطوره‌ او را در زمره پرمخاطب‌ترین‌ نویسندگان‌ ایرانی‌ قرار داده‌ است‌.

کتاب چهار گوهر منتخبی از اشعار چهار گوهر شعر فارسی است که در عراق و خراسان می زیسته اند و از پایه گذاران شعر عراقی محسوب می شوند. انوری ابیوردی اگرچه به پیامبر ستایشگران معروف است اما در تغییر سبک شعر فارسی تأثیر بسزایی داشته است و در استفاده از زبان محاوره گاه سخن را به درجه ای از سادگی می رساند که گویی قسمت هایی از محاورات معمول و عادی را در شعر خود گنجانیده است. جمال الدین اصفهانی از دیگر قصیده سرایانی است که اشعارش سرشار از مضامین اخلاقی و حکمی و در عین حال روان و ساده و خالی از تکلف است.  ظهیر الدین فاریابی نیز از قصیده سرایان و غزل گویان معروف قرن ششم  است که شعر او مانند اشعار انوری، روان و پر از معانی دقیق و بدیع است. کمال الدین اصفهانی معروف به «خلاق المعانی»، در آوردن معانی دقیق استاد بود. او شاعری باریک اندیش و خلاق معانی است و در آوردن التزامات دشوار و به کار بردن ردیف های مشکل شهرت دارد. شاعران نام برده همچون بسیاری از شعرای فارسی با وجود اینکه توجه خاصی به مدح و مدیحه سرایی داشته اند، همگی به علوم زمان خود چون فلسفه، حکمت، طب، نجوم، لغت و کلام آگاه بوده اند. خوشبختانه در برنامه جدید درسی رشته زبان و ادبیات فارسی به این چهار گوهر ارزنده شعر فارسی توجه شده است و این منتخب برای سرفصل جدید با عنوان «گزیده اشعار شاعران حوزه عراق» جهت استفاده دانشجویان عزیز تدوین گردیده است.