اندیشیدن فراگیر

زندگی کافکا سرشار از تنش ها و تناقضات بود، هر چند ظاهرا آرام، منظم و ملاحظه کار به نظر می رسید. او از ابتدای کودکی دریافت که از دیگران جداست. کودکی سرد و عجیب و غریب. کودکی که در بزرگسالی نیز سرد و بی حس باقی ماند. کافکا در ابتدا امید داشت گرمای نبوده را در آتش الهام شاعرانه بجوید. هر چند که به نحوی متناقض باور داشت که این گرما فقط در انزوای سلول گونه‌ای یافت می شود که در محبس اولین داستان هایش به آن پرداخته بود. "دورا دیامانت" آخرین محبوب کافکا بود. آنها عاشق هم بودند. کافکا در آغوش او مرد و او بود که آثار کافکا را سوزاند. این کتاب در واقع نوعی کلید درک و تقریر زندگی کافکاست. زندگی یکی از نویسندگان قرن گذشته که سوء تفاهم های بسیاری در موردش وجود دارد. تعامل آثار کافکا با دیگر جنبه های زندگی او، به ویژه روابطش با زنان پیچیده و دشوار بود. کتاب

الف/ یا رمانی است با دو روایت، در دو دورۀ تاریخی. که گاه به نظر می‌رسد این دو زمان در زمانی سوم به هم می‌پیوندند. تنیدگی دوالیزم در این رمان با زیرکی و زیبایی پیش می‌رود، که با تقدم و تأخر هارمونیک همراە است و سبقت گرفتن زمان به‌نحوی لذت خواندن را دوچندان می‌کند. همه‌چیز در دو شکل، دو فضا، میانِ دو نفر، دو ساخت، دو روایت، جذابیت متنی به ساختار رمان دادە است. معلمی که تعلیق شده، و خطاطی که از دیوانخانۀ صاحب حکومتی راندە شدە. معلم روایت خطاط را در میان اسناد و مدارک جاماندە از گذشتۀ دور خط و ربط می‌دهد و در لایه‌لایۀ آن خودش را هم به روایت می‌کشاند، این جدال برای بقا در هر دو به اوج می‌رسد. در این عشق و دوست داشتن هم متن روایت را سکرآور می‌کند. در واقع می‌توان گفت رمان نوعی ادای دین به خط و خطاطی است. در میان روایت‌های داستانی در قالب رمان، داستان کوتاە و... موسیقیدان، نقاش و نویسندە بهروایت در آمدەاند، اما دیده نشده کسی خطاط یا خوشنویسی را روایت کند، آن هم میان کاغذپارەهایی باقی‌مانده از گذشته. رمان الف/ یا به دنیای خط پرداخته است. رنج، مهجوری و عدم درک خطاط و تفاوت صورت و  معنا در کلام به‌خوبی در روایت دوم یعنی خطاط برجسته شدە است. از نکات بارز دیگر این رمان این است که برای دو روایت دو نثر متفاوت به کار گرفته شده است. یعنی راوی اول به سبک و سیاق نثر امروز روایت کرده و خطاط به سبک و سیاق دورۀ قاجار، حتی حس‌ها در هردو نثر متفاوت است و در هر دو نوع روایت عشق و رنج در تار و پود نثر تنیدە شدە، اما هرکدام متأثر از زمانۀ خود...