انقراض ششم

شالوده روان‌‌شناسی تاریخی‌ـ‌فرهنگی را روان‌شناسی تجربی به نام لف سیمیونویچ ویگوتسکی پی‌ریزی کرد. با این‌که بسیاری از محققان علوم رفتاری، روان‌شناسی شرق را عمدتاً به دستاوردهای پاولف و نظریه یادگیری ناشی از شرطی‌سازی منسوب می‌سازند، اما در خود روسیه، ویگوتسکی است که از حیث تاریخی پدر علم روان‌شناسی روسیه (شوری سابق) معرفی می‌شود. رویکرد وی از مبحث «رفلکس‌ها» در نوشته‌های اولیه‌اش به رفتار اجتماعی، و سپس به سبکی تماماً ‌ ‌فرهنگی‌ـ ‌تاریخی تغییر مسیر یافت. هسته اصلی روان‌‌شناسی فرهنگی‌ـتاریخی را می‌توان حول محور اجتماع، فرهنگ و تکامل جستجو کرد، چیزی که به‌ویژه در مقاله ویگوتسکی در باب روان‌شناسی رفتار انسان بدوی (فصل دوم)، و تا حدودی در روان‌شناسی هنر (فصل اول) قابل مشاهده است. رویکرد تکاملی ویگوتسکی در تحلیل‌هایش، به‌رغم آن‌که مبتنی بر نظریه داروین است، نه‌تنها محدود به تکامل زیستی و کارکردهای عملکردی نیست، بلکه مقوله تعامل، آموزش، یادگیری و کاربرد ابزار را فرایندی مکمل و موازی با نظریه مزبور و حتی در جاهایی مقدم بر آن می‌داند.

این کتاب توسط فاگان، استاد رشته انسان شناسى دانشگاه سانتاباربارا در ایالت کالیفرنیاى امریکا نوشته شده است و در ردیف مهم ترین کتاب هاى مرجع رشته هاى مختلف علوم اجتماعى، به ویژه رشته هاى باستان شناسى و انسان شناسى، در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالى امریکا و سایر کشورهاى جهان قرار دارد. مترجم این اثر در مقدمه کتاب ابراز امیدواری نموده است که کتاب سرآغاز درآمدی بر باستان شناسی بتواند جوابگوى نیاز مبرم جامعه بزرگ دانشگاهى ایران به آخرین و جدیدترین متون و کتاب هاى علمى و تحقیقاتى در سطح جهانى باشد و مورد استفاده رشته هاى مختلف علوم انسانى و اجتماعى دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالى ایران قرار گیرد. وی با توجه به تنوع و گستردگى مطالب و نیز حجم کتاب، پیشنهاد می کند دانشجویان و اساتید محترم حتی المقدور پیش از آغاز تدریس و مطالعه هر فصل آن، به بخش خلاصه در پایان هر فصل مراجعه نموده و در نهایت دقت و حوصله و یادداشت بردارى موارد مهم و اساسى در بخش مزبور، کار و جریان بحث و بررسى و تدریس کتاب را آغاز نمایند. همچنین در فصول مختلف کتاب در مورد طرح و تنظیم موضوع ها و برنامه هاى آموزشى، موارد بسیار جالب توجه و مهمى برای تحقیق و مطالعه وجود دارد که به منظور طرح تحقیق و تنظیم برنامه هاى تحقیقاتى در سطح محلى و بین المللى، براى اساتید و پژوهشگران محترم مفید است و دانشجویان را با جدیدترین و پیشرفته ترین مبانى و اصول تحقیق و بررسى، و زمینه ها و موارد مهم علمى و فرهنگى آشنا کرده، آنها را براى ورود به عرصه علمى و تحقیقاتى در سطح جهانى آماده می نماید.