انقلاب باشکوه

کتاب هنر همدردي افزون بر تمرکز بر مفهوم همدردي و تبيين آن، موزاييک موضوعي بي‌نظيري است از شناخت مفاهيم مشابهي چون دلسوزي، همدلي، شفقت، مهرورزي، عدالت، خيرخواهي، توانايي عشق‌ورزي و نسبت آن با قوه‌ي تخيل آدمي. استدلال‌هاي کتاب نه فقط در جهت تأييد مفاهيم يادشده قوام مي يابند، بلکه نويسنده تقابل‌هاي آن، نظير بي‌رحمي، سنگدلي، بي‌عدالتي، بي‌انصافي، ستمگري، زورورزي، حيله‌گري، دروغ و... را برمي‌رسد و علل و حتي تفاوت آن در اطلاق بيروني و انگيزه‌هاي بروز آن را از نظر دور نمي دارد. اين فيلسوف کانتي، نه فقط خاستگاه همدردي را فراتر از عقل محاسبه‌گر و تکليف و وظيفه، و حتي اراده‌ي آزاد مي‌داند، بلکه ضمن واکاوي شالوده‌ي اخلاق و کردارهاي اخلاقي، افزون بر فراروي از کانت، سنگ بناي علوم جديد در بررسي سرچشمه‌ي انگيزه‌هاي انسان را نيز پي ميريزد. و باريک‌نگري‌هايش در موضوع همدردي و اراده‌ي آزاد، آغازگاه درخشاني است بر دستاوردهاي بعدي در عرصه‌ي علوم طبيعي و عصب‌شناسي (نوروساينس) در سده‌ي بيستم و بيست‌ويکم، که امروزه مسيري متفاوت از اخلاق کانتي دارد.

مجمع‌الجزاير گولاگ، يکي از بزرگ‌ترين و خواندني‌ترين روايت‌هاي تاريخ ادبيات جهان که براي نويسنده‌اش جايزه‌ي نوبل ادبي 1970 را به ارمغان آورده، در واقع تلاشي است براي ارائه‌ي تصويري قابل درک از گستردگي سايه‌ي شر بر زندگي ميليون‌ها شهروند روس در عصر اتحاد جماهير شوروي، به‌ويژه دوره‌ي حکمراني ژوزف استالين بين سال‌هاي 1929تا 1953. الکساندر سولژنيتسين، نويسنده‌ي نامدار روس و از بازماندگان اردوگاه‌هاي کار اجباري گولاگ در شوروي سابق، اين کتاب را طي ده سال و از راه گفتگو با بيش از 220بازمانده‌ي ديگر اردوگاه‌ها، در سه جلد به رشته‌ي تحرير درآورده که آميزه‌اي است از نثر نويسنده‌اي حماسه‌پرداز، مورخي آرمان‌گرا و مصلحي برآشفته، با رگه‌هايي از طنز سياه. آنچه مي‌خوانيد جلد دوم اين مجموعه است. هيچ خواننده‌ي قرن بيست‌ويکمي‌اي که شاهکار سولژنيتسين را براي بار اول مي‌خواند نبايد تصور کند که بناست يک روايت تاريخي سرراست را بخواند. کتاب او فقط وصف تاريخ نيست، خود تاريخ است. به لطف عنايت وسواس‌گونه‌ي سولژنيتسين به جزئيات و استعدادهاي ادبي و جدلي او، مجمع‌الجزاير گولاگ به خلق همين جهاني که ما امروزه در آن زيست مي‌کنيم کمک کرده است.

کتاب یا این یا آن جلد دوم نوشته سورن کیرکگور ترجمه صالح نجفی توسط انتشارات مرکز با موضوع فلسفه، فلسفه غرب، اگزیستانسیالیسم به چاپ رسیده است. يا آن جلد دوم شاهکار سورن کیرکگور است. نویسنده‌اش با نام مستعار B معرفی می‌شود، آقای قاضی متأهلی که در نامه‌های بلندی که به  A، نام مستعار نویسنده‌ی جوان و زیبایی‌دوست مجلد اول، می‌نویسد می‌کوشد او را متقاعد کند که اگر به زندگی از منظر اخلاق، یعنی با پذیرفتن مسئولیت و تعهد، بنگرد زندگی‌اش سرشارتر و کامبخش‌تر خواهد شد.  A خود را وقف میل به تفریح و تفنن هنری کرده است و آقای قاضی معتقد است انسجامی که زندگی زناشویی به آدمی می‌بخشد شادی و شعفی افزون بر اغواپیشگی محض می‌آورد، هرچند کشفِ این طرب دیرپاتر شکیبایی و پایبندی می‌طلبد. قاضی به دوست جوانش یادآور می‌شود که فهم مشترک ما از ماجراهای عاشقانه به لطف آفریده‌های هنری شکل می‌گیرد که غایت‌شان انبساط خاطری است که درست در لحظه‌ای که پای در گل‌ولای زندگی هرروزه می‌گذاریم از کف می‌رود و جا به ملال می‌سپارد. قاضی معتقد است اگر A زندگی اخلاقی پیشه کند می‌تواند جان خویش را نجات دهد. حل معما در تذکار این حقیقت نهفته است که گرچه زندگی ارزش زیباشناختی دارد جنبه‌ی داوری اخلاقی هم دارد. A با غفلت از ارزش‌های خموش و ملال‌انگیزِ رشد و امنیت و عشق مبتنی بر ازخودگذشتن به روح خویش آسیب می‌رساند. این جلد افزون بر تأمل در باب پرسش‌هایی فلسفی چون رابطه‌ی جزئی و کلی،‌ قاعده و استثنا، انتخاب و آزادی، لذت و سعادت، حاوی خطبه‌ای کم‌نظیر درباره‌ی نسبت احساس گناه و پذیرش مسئولیت و نطفه‌ی شق سومی از زندگی است که با جهش ایمانی ممکن می‌شود، ترازی از هستی انسانی که کیرکگور در ترس و لرز آن را می‌کاود. معرفی مباحث کتاب یا این یا آن مقدمه الستر هنی بر ترجمه خلاصه ا این یا آن دیباچه (روزگار کیرکگور) پاره ای از زندگی حاوی اوراق B/ نامه هایی به A اعتبار زیباشناختی ازدواج توازن وجه زیباشناختی و وجه اخلاقی زندگی در رشد شخصیت اتمام حجت (ختم سخن) مایه علو نهفته در این اندیشه که نزد خدا ما همیشه گناهکاریم نمایه