انگیزش و هیجان

نقد ادبی، به‌ویژه در دهه‌های اخیر، هرچه بیشتر خصلتی بین‌رشته‌ای یافته و به عبارت دیگر بسیاری از اصول و روش‌های خود را از سایر علوم انسانی به عاریت گرفته است. پیدایش رهیافت‌هایی از قبیل نقد فلسفی، نقد روانکاوانه، نقد جامعه‌شناسانه، نقد ساختارگرایانه و امثال آن‌ها بر سرشت پذیرنده‌ی نقد ادبی در دوره و زمانه‌ی ما دلالت می‌کند. اما آیا می‌توان زبان‌شناسی را —که مطالعه علمی زبان است— در مطالعات نقادانه ادبی به کار برد؟ پاسخ‌های گوناگونی که از دیدگاه‌های گاه متضاد به این پرسش داده شده‌اند، بسیار مناظره‌برانگیز بوده‌اند. کتاب حاضر می‌کوشد تا چشم‌اندازی تا حد امکان متوازن از این دیدگاه‌ها ارائه دهد. به این منظور، مقالاتی از دو زبان‌شناسِ آشنا با نقد ادبی و دو منتقد ادبیِ آشنا با زبان‌شناسی (رومن یاکوبسن، دیوید لاج، راجر فالر و پیتر بَری) در این مجموعه به خواننده ارائه می‌شوند. گزینش و انتشار این مقالات بر مبنای ملاک تکثر آرا بوده است تا پیکربندیِ عمومیِ کتاب بتواند —به تأسی از روح زمانه‌ی ما— ماهیت چندصداییِ نقد ادبی را به وجهی شایسته‌تر نشان دهد. کتاب زبان‌شناسی و نقد ادبی نخستین‌بار در سال ۱۳۶۹ انتشار یافت و به‌سرعت به متن درسی در رشته‌ی زبان‌شناسی و نیز ادبیات تبدیل شد. در ویرایش دوم، یک مقاله‌ی جدید با عنوان «سبک‌شناسی» به کتاب افزوده شده، و نیز نمایه‌ی موضوعات، اشخاص و آثار و واژه‌نامه‌های انگلیسی و فارسی بسط داده شده‌اند. زبانشناسی و نقد ادبی - انتشارات نی