اکفراسيس

تزوتان تودوروف، بی‌شک از مطرح‌ترین فیلسوفان و نظریه‌پردازان ادبی ربع آخر قرن گذشته و قرن کنونی است. او که در بلغارستان به دنیا آمد و در همان جا درس خواند، پس از مهاجرت به فرانسه و حضور در صحن فرهنگی این کشور، به عنوان شخصیتی فرانسوی دست به قلم برد. از ویژگی‌های نسل او، جزم‌گریزی است. وی که سال‌های کودکی و جوانی خود را در جامعه‌ای جزم‌اندیش گذرانده بود، خود به درستی به این امر واقف بود که نظریات جزم‌اندیش و تمامیت‌خواه چه بر سر جامعه و فرد می‌آورد. پس در فضای آزاد فرانسه و به ویژه با افول نظریات چپ‌گرا و نیز دیدگاه‌های سارتر و پیروانش، کوشید که تمام باری را که این نظریات بر دوش انسان‌ها گذاشته بود، بشکافد و به عمق آنها پی ببرد؛ که این کوشش را در طرح اندیشة خیر و حافظة شر می‌بینیم. کتاب با موضوع ادبیات چیست؟، وسوسة خیر، حافظة شر؛ و مردم‌شناسی در شهر حاصل حضور تزوتان تدوروف در ایران است. او در آبان‌ ماه 1385 به دعوت انجمن ایران‌شناسی فرانسه در ایران به تهران سفر کرد.

معرفی کتاب زندگی خصوصی درختان

کتاب زندگی خصوصی درختان، داستانی عاشقانه و تلخ از آله‌ خاندرو سامبرا نویسنده‌ی جوان اهل شیلی درباره‌ی بحران هویت نسل‌های پس از حکومت دیکتاتوری پینوشه، رنجِ انتظار و تنهایی‌های عمیق آدم‌هاست. این رمان کوتاه شبیه به یک یادداشت بلند اما آمیخته به خاطره، واقعیت، داستان، وهم و خیال‌های مردی 30‌ساله است که وقتی یک شب از برگشتن همسرش به خانه ناامید می‌شود، به‌ مرور رویدادهای گذشته‌ی زندگی‌اش می‌پردازد.

درباره‌ی کتاب زندگی خصوصی درختان

همه‌چیز از آن شبی شروع شد که «ورونیکا» از کلاس طراحی‌اش برنگشت و حس نگرانی توأم با ترسی غریب به دل «خولیان» افتاد. هم‌زمان که برای دخترخوانده‌اش «دانیلا» قصه‌ی تازه‌اش درباره‌ی دوستی دو درخت را تعریف می‌کرد تا خوابش ببرد، به یاد گذشته افتاد و به استقبال خیالاتش رفت. او اکنون صاحب خانواده بود، در سه دانشگاه، ادبیات تدریس می‌کرد، اما به دلش افتاده بود که ممکن است ورونیکا برنگردد و همه‌ی این‌ها نقش‌برآب شود؛ درست مثل زندگی با همسر سابقش. آله‌ خاندرو سامبرا (Alejandro Zambra) در کتاب زندگی خصوصی درختان (به اسپانیولی: La vida privada de los árboles، به انگلیسی: The Private Lives of Trees) روایتی تلخ و عاطفی درباره‌ی احساس متناقض آدم‌ها ترسیم می‌کند. شخصیت اصلی کتاب، خولیان است که در سرتاسر رمان، در ذهن خود، زن‌های زندگی‌اش را به یاد می‌آورد و به بررسی رویدادهای عاطفی زندگی‌اش می‌پردازد. او همچنین عشقی عمیق نسبت به دختر ورونیکا در دلش حس می‌کند و نگرانی از آینده‌ی او که ممکن است بدون حضور مادرش سپری شود، دلش را می‌لرزاند. آله‌خاندرو سامبرا با انتخاب راوی دانای کل، شدت احساسات شخصیت اصلی داستان را به زیبایی به خواننده منتقل می‌کند و باعث هم‌ذات‌پنداری با او می‌شود. این رمان کوتاه که در شیلیِ پس از حکومت ژنرال پینوشه می‌گذرد، بحران نسل‌های پس از دوره‌ی دیکتاتوری را ترسیم می‌کند و به‌عنوان داستانی متفاوت از نسل نویسنده‌های جوان آمریکای جنوبی، به توصیف حالت‌های مختلف عشق یک مرد به مادر، همسر و فرزندخوانده‌اش می‌پردازد. کتاب زندگی خصوصی درختان نوشته‌ی آله‌خاندرو سامبرا در نشر چشمه و با ترجمه‌ی ونداد جلیلی منتشر شده است.