ایرانیان

معرفی کتاب زمین و انقلاب در ایران 1340 - 1360 اصلاحات ارضی ایران که توسط دولت شاه بین سالهای 1962 و 1971 انجام شد، یکی از بلندپروازانه ترین اقدامات در تاریخ مدرن خاورمیانه بود. با این حال، کمتر از موفقیت آماری آشکارش، دستاوردهای واقعی برنامه، از نظر منافع مثبت برای دهقانان، ناچیز بود. بعدها، نارضایتی گسترده هزاران روستای ایرانی منجر به سقوط شاه شد. تحلیل اریک هوگلند در اولین مطالعه ی عمده در مورد تأثیرات این برنامه ی کاملا تبلیغاتی نشان می دهد که انگیزه های اصلی در پس اصلاحات ارضی سیاسی بوده است. دولت مرکزی در تلاش برای جانشینی اقتدار تقریبا مطلق طبقه مالک بر روستاها، امیدوار بود که اختیارات خود را در سراسر روستاهای ایران گسترش دهد. در حالی که حکومت پهلوی به این هدف دست یافت، ناکامی آن در اجرای اصلاحات ساختاری موثر، یک مسئولیت بلندمدت بود. هوگلند که در سراسر دهه 1970 در روستاهای ایران تحقیقات میدانی انجام داد و شاهد وقوع انقلاب از یک روستای کوچک بود، شرح دقیقی از توسعه ی اصلاحات ارضی و تأثیرات آن بر گروه های اصلی درگیر ارائه می دهد: مالکان، دهقانان، مقامات محلی، بازرگانان، و دلالان. او نشان می دهد که چگونه ادامه ی فقر در روستاها باعث مهاجرت هزاران دهقان به شهرها شد و در نتیجه کمبود شدید کارگران کشاورزی و عرضه بیش از حد نیروی کار غیر ماهر شهری به وجود آمد. هنگامی که حکومت شاه در سال 1978 با مخالفان توده‌ای در شهرها مواجه شد، نه تنها جمعیت روستایی سرخورده از رژیم حمایت نکردند، بلکه هزاران روستایی در تظاهراتی شرکت کردند که فروپاشی سلطنت را تسریع کرد.

کتاب « ایران در آتش» "از حملۀ بلشویک ها به انزلی تا عهدنامه ۱۹۲۱ ایران و شوروی" نوشته کاوه بیات توسط انتشارات شیرازه منتشر شده است.با توفیق بلشویک‌ها در سرکوب نیروهای مخالف و تثبیت نظام برآمده از کودتای اکتبر ۱۹۱۷ پس از چندسال جنگ‌های داخلی ایران بار دیگر با روسیه همسایه شد و درگیر تبعات ناشی از خوی و خصلت مداخله جویانه‌اش که این بار تحت عنوان صدور انقلاب و پیاده کردن نیروهای نظامی در انزلی در بهار ۱۲۹۹ صورت گرفت. اسناد و گزارش‌های گردآمده در این مجموعه علاوه بر ترسیم شمایی از تحولات این حوزه در خلال حضور بلشویک‌ها از تلاش‌های دیپلماتیک ایران برای متقاعد کردن بلشویک‌ها به احضار قوای‌شان از گیلان که در نهایت به صورت امضاء قرارداد مودت ۱۹۲۱ ایران و شوروی صورتی نهایی به خود گرفت، تصویر جامعی به دست می‌دهد.

معرفی کتاب قاچاق کرم نوشته ی سیروس سعدوندیان -انتشارات شیرازه- در اشاره به پیوندهای دیرین ایران و قفقاز مضادین گوناگونی را می توان مورد بحث قرار داد. از مشترکات فرهنگی و قومی گرفته تا پیوستگی های جغرافیایی و انبوهی از دیگر موارد مشابه. یکی از مهم ترین این نقاط اشتراک، اساطیر و افسانه های مشترک این حوزه استکه داستان قاچاق کرم، یاغی پر آوازه قفقاز در سال های پایانی قرن نوزدهم و مراحل نخست قرن بعد از نمونه های متاخر این سنت است.

کتاب «خاطرات شیخ ابراهیم زنجانی» به نوعی می توان گفت زندگینامه خود نویسنده است که توسط نشر "کویر" منتشر شده است. شیخ ابراهیم زنجانی از روحانیون نوگرای دوره قاجار، رهبر مشروطه‌خواهان زنجان و نخستین نماینده این شهر در مجلس شورای ملی و از پایه‌گذاران آموزش و پرورش نوین در زنجان بود. شیخ ابراهیم زنجانی قاضی دادگاهی بود که حکم به اعدام شیخ فضل‌الله نوری داد. او عضو علنی لژ بیداری در دوران انقلاب مشروطه ایران بود. دزنجان به تدریس قوانین و رسائل و مکاسب آغاز کرد. از ماه رمضان ۱۲۶۷ به امامت جماعت و وعظ در مسجد مدرسه نصرالله خان پرداخت و سخنوری‌اش او را طرف توجه مردم زنجان کرد. سپس حاج میر بهاءالدین از مالکان زنجان مسجدی برای او ساخت. شیخ ابراهیم بتدریج از علمای مهم زنجان شد. در زنجان به مطالعه نشریات و کتاب‌هایی پرداخت که مخفیانه از خارج به ایران فرستاده می‌شد و به دست او می‌رسید. با علوم جدید آشنایی پیدا کرد، رساله‌ای دربارهٔ حرارت و نور نوشت، رساله النقش فی الحجر در علم شیمی را از عربی به فارسی برگرداند و کتاب فیزیک علی خان را تعلیم می‌داد. افکار اصلاح‌طلبانه خود دربارهٔ وضعیت سیاسی ایران را نیز در کتاب تریاق السموم گردآورد. به نوشته خودش، بارها شغل قضاوت به او پیشنهاد شد اما نپذیرفت.