ایران بین دو کودتا

«رکسانا نیستم اگر...» مجموعه داستانی از ناهید طباطبایی است. این مجموعه شامل هشت داستان کوتاه است. مرا ببوس، بهار دلنشین، پارمیدای من کوش؟، زندان سکندر، سودی و فافا، رکسانا نیستم اگر...، کلاه‌گیس و کجا را گفته‌اند، عناوین داستان‌های این مجموعه است. ناهید طباطبایی از نوجوانی مشغول داستان‌نویسی شده است و حالا بعد از چندین سال کار در حیطه داستان‌نویسی، داوری چندین جایزه ادبی، مدیریت نشر و سردبیری چندین مجموعه ادبی، صاحب نام و اعتبار است و داستان‌هایش خوانندگان خاص خودش را دارد. برخی داستان‌های او، به زبان‌های گوناگون نیز ترجمه شده‌‌اند و از روی رمان « چهل سالگی» اش نیز فیلمی سینمایی ساخته‌اند.

«مرا ببوس» اولین داستان این مجموعه درباره مردی است به نام شهاب که همسرش فرزانه، بعد از بیست سال، او را ترک کرده و به خارج رفته است. حالا شهاب است و دلتنگی‌هایش و آهنگ‌ها و ترانه‌های نوستالژی که گاه و بی‌گاه گوش می‌دهد تا بلکه کمی حالش التیام یابد. یکی از این ترانه‌ها «مراببوس» است که او را در پیوندی غریب با پیرزن همسایه قرار می‌دهد. در داستان «بهار دلنشین»‌ شاهد مادری هستیم که دخترش را به کلاس آواز می‌برد. این زن خودش در خانواده‌ای سنتی به دنیا آمده است و تلاش کرده تا راه خودش را در زندگی پیدا کند اما... داستان «رکسانا نیستم اگر...» ماجرای رکساناست. او به خواهرش که به تازگی عروسی کرده و روانه اتریش شده، قول می‌دهد تا ماجرای پدرشان را حل کند.

مادر رکسانا و آتوسا، زنی ساده است و پدرش به تازگی با منشی شرکت‌شان سر و سری پیدا کرده است. رکسانا تصمیم می‌گیرد سرزده به شرکت برود و ... تمام داستان‌های مجموعۀ «رکسانا نیستم اگر...» نشان از دغدغه‌مندی نویسنده دارد. در تمام داستان‌ها مضمونی خانوادگی، عاطفی و یا اجتماعی را می‌توان به وضوح دید. ناهید طباطبایی در «رکسانا نیستم اگر...»‌ شخصیت‌ها و فضای داستان‌هایش را به کار می‌گیرد تا حرف و دغدغۀ اصلی‌اش را مطرح کند. او از پس سال‌ها نوشتن و فعالیت در عرصۀ ادبیات داستانی، اینک نویسنده‌ای نام آشناست و اهالی ادبیات، کارهایش را با جدیت دنبال می‌کنند.

کتاب «سپیده دمان همه چیز: تاریخ نوین بشریت» نوشته دیوید ونگرو و دیوید گریبر، یک اثر متفکرانه و بینش‌بخش است که به بازنگری و تفسیر مجدد تاریخ بشریت می‌پردازد. این کتاب، که توسط دو متفکر برجسته در زمینه‌های باستان‌شناسی و انسان‌شناسی نوشته شده، به خوانندگان دیدگاه‌های جدیدی در مورد ریشه‌ها و تحولات تاریخی جوامع بشری ارائه می‌دهد. ونگرو و گریبر در "سپیده دمان همه چیز" به چالش کشیدن تصورات رایج و قراردادی درباره‌ی تاریخ بشریت می‌پردازند. آن‌ها با استفاده از تحقیقات باستان‌شناسی، انسان‌شناسی و سایر علوم اجتماعی، به بررسی مفاهیمی مانند قدرت، اقتصاد، و تکامل اجتماعی می‌پردازند و نشان می‌دهند که چگونه درک ما از گذشته می‌تواند بر نحوه‌ی تعامل ما با حال و آینده تأثیر بگذارد. این کتاب به خوانندگان این فرصت را می‌دهد تا با تاریخ بشریت از منظری تازه و چندبعدی آشنا شوند. ونگرو و گریبر به بررسی دوران‌های مختلف تاریخی می‌پردازند، از جمع‌آوری‌گران دوران پارینه‌سنگی گرفته تا تمدن‌های باستانی و جوامع مدرن. آن‌ها به ویژه به این موضوع می‌پردازند که چگونه ساختارهای قدرت و نهادهای اجتماعی در طول تاریخ شکل گرفته و تکامل یافته‌اند. یکی از ویژگی‌های متمایز کننده‌ی "سپیده دمان همه چیز" این است که نویسندگان تلاش می‌کنند تا تاریخ را از منظری جهانی ببینند و از تمرکز صرف بر تاریخ غرب فراتر بروند. آن‌ها به بررسی تمدن‌های مختلف در سراسر جهان می‌پردازند و نشان می‌دهند که چگونه تعاملات فرهنگی و اقتصادی متقابل بر تکامل جوامع بشری تأثیر گذاشته‌اند. کتاب همچنین به چالش‌هایی که جوامع امروزی با آن روبرو هستند، می‌پردازد و به تأمل در مورد راه‌هایی برای رسیدن به یک آینده‌ی پایدارتر و عادلانه‌تر می‌انجامد. ونگرو و گریبر با ارائه‌ی تحلیل‌های دقیق و بینش‌های نوآورانه، به خوانندگان کمک می‌کنند تا تصویری گسترده‌تر از تاریخ بشریت داشته باشند و درک کنند که چگونه گذشته می‌تواند بر حال و آینده تأثیر بگذارد. «سپیده دمان همه چیز» برای دانشجویان تاریخ، انسان‌شناسی، باستان‌شناسی، و هر کسی که به دنبال درک بهتری از تاریخ جهانی و تأثیرات آن بر جهان امروزی است، یک منبع غنی و الهام‌بخش است. این کتاب با ترکیبی از تحلیل‌های عمیق و دیدگاه‌های جدید، یک مطالعه‌ی ضروری برای کسانی است که به دنبال فهمی عمیق‌تر از جایگاه بشر در جهان هستند. به گفته‌ی مارکس، رادیکال بودن یعنی به ریشه‌ی چیزها رسیدن و این ریشه در مورد انسان چیزی نیست جز خود انسان. در این معنا سپیده‌دمان همه چیز را می‌توان به صورت مضاعف روایتی رادیکال دانست. نخست، از آن رو که به ریشه‌های انسان و تاریخ انسانی می‌پردازد و در پی یافتن خصلت‌های بنیادین و فسخ‌ناپذیر جوامع انسانی در سپیده دمان تاریخ است، دوم از آن رو که در پرداختن به روایت‌های رایج و همه‌پسند این حوزه، هرگز سویه‌ی نقادی رادیکال را وانمی‌نهد. روایتی که در این کتاب می‌خوانیم، روایتی است رادیکال از همه چیز، از هر آن چه انسانی است و هر آن چه از انسان زدودنی نیست. روایتی از آزادی‌های بنیادین انسان که شاکله‌ی اصلی تمامی جوامع انسانی بوده است و با این همه همواره پس پشت دیوار ضخیم پیش‌فرض‌های فرگشت باور، اروپامحور و دولت‌محور روایت‌های رایج از تاریخ بشر پنهان مانده است.