بحران آگاهی تکوین و روشنفکری در ایران

معرفی کتاب نویسندگان رئالیست آلمان در سده نوزدهم جورج لوکاچ، فیلسوف و نظریه‌پرداز ادبی بلندآوازۀ مجار، در این مجموعه جستارهای پرمغز دربارۀ مهم‌ترین نویسندگان رئالیست آلمان در سدۀ نوزدهم، از هاینریش فون کلایست تا یوزف فون آیشندورف، گئورگ بوشنر، هاینریش هاینه، گوتفرید کلر، ویلهلم رابه و تئودور فونتانه، چه از لحاظ تاریخ فرهنگی و جهان ادبی و چه از لحاظ پرداختن به سبک و فرم تک تک متون هفت تن از برجسته‌ترین نویسندگان رئالیست آلمان، افق‌های نوینی را به روی خواننده می‌گشاید. گرچه دفاع بی‌وقفۀ لوکاچ از رئالیسم در برابر ناپختگی‌ها و زمختی‌های ادبیات رسمی، رئالیسم سوسیالستی، در سراسر این جستارها، گاه پوشیده و گاه آشکار، رخ می‌نماید، هدف اصلی او البته روشن ساختن بستر و سیاق فکری، ادبی و تاریخی است که این نویسندگان بزرگ در بطن آن کار کرده‌ و بالیده‌‌اند تا بدین ترتیب خوانندۀ این جستارها به درک روشن‌تر و کامل‌تری از کار و بار ادبی این نویسندگان دست یابد.لوکاچ همچنین در مقام منتقد ادبی جایگاهی ممتاز دارد. درواقع، پس از ۱۹۴۵، در سالیان بسیار، او یگانه منتقد ادبی بود که توانایی داشت برای دیدگاه مارکسیستی در باب ادبیات از احترامی درخور برخوردار شود. در سال های اخیر، نوشته های ادبی او آماج حملۀ انواع دیگری از منتقدان مارکسیست مدرن تر و نیز منتقدان دانشگاهی ساختارگرا و پساساختارگرا قرار گرفته‌اند. اما همچنان که لوکاچ از کانون بحث بیرون رفته، شوروحرارت مباحثه و جدل هم کاستی گرفته و با این پیامد همراه شده است که آرای او دربارۀ نویسندگانی خاص تا میزان معیّنی در جریان غالب ادغام شده و به صورت بخشی از راست‌آیینی انتقادی درآمده است؛ گرچه با گذر زمان به‌ناگزیر بسیاری از تفسیرها و داوری های خاص او از دور خارج شده‌اند. لوکاچ پس از آنکه ناگزیر شد آرایی را پس بگیرد که به سال ۱۹۲۹در بین الملل کمونیستی به باد انتقاد گرفته شده بود، در دهۀ ۱۹۳۰، در حرکتی که خود آن را عقب‌نشینی تاکتیکی از حوزۀ سیاست وصف کرده است، به نقد ادبی روی آورد. اما آشکار است که کناره گیری او از سیاست داوطلبانه نبود و کوشید به طرق دیگر، و دربارۀ شخص او، با نقد ادبی، به فعالیت سیاسی ادامه دهد. می توان صورت ظاهر نوشته های ادبی او را در نظر گرفت، به سخن دیگر، این نوشته ها را یاری‌گر فهم ما از نویسندگان یا گونه های ادبی خاص (رمان تاریخی و رمان رئالیستی) دانست. اما، به همین سان، این نوشته ها را می توان همچون دخالت های رمزآمیز در بحث و جدل های سیاسی روز، مانند استالینیسم، معنی های ضمنی ایدئولوژیکی مدرنیسم یا اکسپرسیونیسم، «جبهۀ خلق»، یا «آب شدن یخ ها» در سال های پس از مرگ استالین قرائت کرد.

کتاب روز و شب یوسف، رمانی نوشته ی نویسنده ی بزرگ ایرانی، محمود دولت آبادی است. داستان این رمان به زندگی پسری نوجوان به نام یوسف می پردازد که در محیطی آکنده از فقر زندگی می کند. مادر یوسف خدمتکار خانه های ثروتمندان است و به خاطر کار زیاد و تمام نشدنی، بسیار شکسته و بیمار شده است. پدر یوسف نیز، مردی ساکت و کم حرف است که روزها را در خانه می ماند و شب ها در کارخانه ای کار می کند. یوسف شب ها به خانه ی مردی می رود و از او درس قرآن و شعر می آموزد. هر کدام از همسایه های یوسف و خانواده اش، ماجرایی دارند و فکر یوسف را به گونه ای به خود مشغول می سازند. دولت آبادی در کتاب روز و شب یوسف، با هنرمندی و مهارتی مثال زدنی به ترس ها، دغدغه ها، رنج ها و آرزوهای پسری نوجوان می پردازد و مخاطب را مستقیم وارد جهان فکری این شخصیت می کند. . . . . .

معرفی کتاب کنت مونت کریستو 3 جلدی کنت مونت کریستو رمانی ماجراجویانه است که توسط الکساندر دوما نویسنده ی فرانسوی، در سال 1844 به پایان رسیده است. این اثر به همراه سه تفنگدار از محبوب ترین آثار این نویسنده است. مانند بسیاری از رمان های او ، این داستان نیز از طرح پیشنهاد شده توسط نویسنده ی همکار او ، آگوست ماکت ، گسترش یافت. داستان کنت مونت کریستو در فرانسه ، ایتالیا و جزایر مدیترانه در طی وقایع تاریخی 1815-1839 اتفاق می افتد: دوران ترمیم بوربن در زمان پادشاهی لوئی فیلیپ فرانسه. این از روزی آغاز می شود که ناپلئون اولین جزیره خود در تبعید ، البا را ترک کرد و دوره ی صد روزه ی به قدرت بازگشتن او آغاز شد. محیط تاریخی عنصر اساسی کتاب است ، داستانی ماجراجویانه که محور آن موضوعاتی مانند امید ، عدالت ، انتقام ، رحمت و بخشش است. شخصیت اصلی آن مردی است که به ناحق زندانی شده است و سعی می کند شرایط زندگی خود را تغییر دهد. ”زندگی و بخت بر روی چه رشته های باریکی آویزان است. ” این رمان از طرف The Great American Read PBS به عنوان یکی از محبوب ترین رمان های آمریکا معرفی شده استادموند دانتس به جرم جنایتی که مرتکب نشده به زندان گریم فورترس انداخته شده است. در آنجا او از انبوهی از گنج پنهان شده در جزیره مونت کریستو باخبر می شود و تصمیم می گیرد نه تنها فرار کند ، بلکه همچنین حتما گنج را بیرون بیاورد و از آن برای نقشه ای جهت خراب کردن زندگی سه مردی که مسئول زندانی شدنش هستند استفاده کند. داستان حماسی دوما از رنج و قصاص ، با الهام از یک داستان واقعی از کسی که به ناحق زندانی شده بود ، هنگامی که برای اولین بار در دهه 1840 به چاپ رسید ، به یک موفقیت بزرگ تبدیل شد. .