بحران آگاهی تکوین و روشنفکری در ایران

معرفی کتاب استادان زندگی و داستانهای دیگر الکسی ماکسیموویچ پشکوف داستان نویس، نمایش نامه نویس و مقاله نویس انقلابی روس که بعدها با نام ماکسیم گورکی شهرتی دنیاگیر کسب کرد، درسال 1868 در نیژنی نووگرود که بعدها گورکی نامیده شد متولد شد. او در میان مردم میزیست و در میان مردم کار میکرد، اشتیاق او به کتاب او را به سمت شناختی سازنده پیش برد، او در مسیر تحولات فکری آن زمان کشورش قرار گرفت و به مطالعه ادبیات سیاسی پرداخت و در سال 1892 به نویسنده ای سرشناس مبدل شد. او از بنیان گذاران سبک رئالیسم سوسیالیستی بود.

کتاب «خواجه‌ی تاجدار» به قلم ذبیح الله منصوری، یکی از پرکارترین مترجمان و نویسندگان ادبیات ایران، نگاشته شده و دربردارنده‌ی داستانی تاریخی از دوران قاجار و به‌ویژه زندگی آقا محمدخان قاجار است. این کتاب، که به نظر می‌رسد ترجمه و اقتباسی از اثری نوشته شده توسط نویسنده‌ای فرانسوی به نام ژان گور باشد، به روایت وقایع تاریخی ایران از زمان مرگ نادرشاه افشار تا پایان حیات بنیان‌گذار سلسله‌ی قاجار، آقا محمدخان قاجار، در سبکی ادبی و روایی، می‌پردازد. در واقع، در این کتاب، منصوری با بهره‌گیری از دانش تاریخی و توانایی‌های ادبی خود، تصویری جذاب و زنده از این دوران پرفراز و نشیب را به خواننده ارائه می‌دهد و با استفاده از شیوه‌ای داستان‌گونه، وقایع و شخصیت‌های تاریخی را به نحوی توصیف می‌کند که خواننده ارتباط بسیاری با ‌آن‌ها می‌گیرد، گویی که مستقیما دارد آن‌ها را مشاهده می‌کند. کتاب «خواجه‌ی تاجدار» نه تنها به عنوان یک اثر ادبی بلکه به عنوان یک منبع تاریخی نیز می‌تواند ارزشمند شمرده شود. منصوری در این اثر تلاش کرده تا با نگاهی عمیق‌تر به تاریخ، به تحلیل و بررسی شخصیت‌ها و رویدادهایی بپردازد که بر سرنوشت ایران تأثیرگذار بوده‌اند. با این حال، برخی منتقدین و مورخین بر این باورند که بسیاری از رویدادهای نگاشته شده در این کتاب بیشتر حاصل خلاقیت ذهنی و قوه‌ی خیال منصوری است تا واقعیت‌های تاریخی. این نکته ممکن است برای برخی خوانندگان اهمیت داشته باشد که تا چه اندازه می‌توانند به دقت تاریخی این داستان اعتماد کنند. با این اوصاف، این کتاب جذاب، احتمالا به عنوان یک منبع پژوهشی جدی، آنچنان کارآمد نخواهد بود اما می‌تواند برای علاقه‌مندان به رمان‌های تاریخی و البته دوران قاجار و زندگی عجیب آقا محمدخان قاجار جذاب و خواندنی باشد. مصنوری در این اثر، مانند دیگر آثارش، با ترکیبی از داستان‌پردازی و تحلیل تاریخی، خواننده را به دورانی دیگر ‌می‌برد و او را با فراز و نشیب‌های بخشی از تاریخ ایران آشنا می‌کند. . .

در فلسفه یک لذت وجود دارد، و یک وسوسه؛ حتی در سراب های های متافیزیک نیز فریبی در کار است، که هر دانشجوئی احساس می کند تا زمانی که ضروریات وجود مادی او را از بلندی های تفکر به حضیض درگیری های اقتصادی نکشانده است، نیاز است تا “لذات فلسفه” را بدست آورد. ”لذات فلسفه” ابتدا در سال 1929 با عنوان “عمارت فلسفه” منتشر شد. دورانت در دوره کشیشی تحصیل کرد اما بعد از سه سال کلیسا را رها کرد تا فلسفه و تاریخ بی طرفانه را دنبال کند. با این حال ، دورانت هرگز عشق و احترام خود را به انسان گرایی که در مسیح دید از دست نداد، و به همین دلیل است که آثار تاریخی و فلسفی دورانت همیشه با توجه به آنچه در سرشت انسان قابل تحسین است ارائه می شود. این کتاب پانصدصفحه ای در ۹ بخش و ۱۲۶ گفتار تنظیم شده است. عنوان برخی گفتارها چنین است: عصر زیست شناسی، نسبیت اخلاق، روابط جنسی و اخلاق، تحول زناشویی، زیبایی چیست، بیان نژادی تاریخ، مرگ اقوام، آینده آمریکا، شراب و آزادی، هزینه های مدینه فاضله، عرفان، جادوگری، وظیفه دین. ”لذات فلسفه” شامل نظریات خاص ویل دورانت درباره مسائل اساسی زندگی و سرنوشت بشر است. این کتاب نخستین بار در سال ۱۳۴۴ خورشیدی با ترجمه فارسی از عباس زریاب خویی در ایران منتشر شد. چاپ بیست و یکم کتاب توسط شرکت انتشارات علمی و فرهنگی در سال ۱۳۸۸ روانه بازار گردید. .