تابستان

معرفی کتاب حرف بزنم یا نزنم کتاب «حرف بزنم یا نزنم» مجموعه داستانی از عزیز نسین، نویسنده اهل ترکیه است. این کتاب اولین بار در سال 1967 منتشر شد و یکی از پرفروش ترین کتاب های این نویسنده است که با ترجمه های زیادی در سراسر جهان به فروش می رسد. این کتاب با ترجمه ثمین باغچه بان در 240 صفحه توسط انتشارات نگاه در سال 1396 در ایران منتشر شده است.عزیز نسین لحنی طنز دارد و داستان هایش واقع گرایانه است. اگرچه خواندن هر داستانی از نسین از نظر شباهت فضایی به ایران می تواند برای خوانندگان فارسی زبان ملموس تر و قابل درک تر باشد. فضای نوشته های عزیز نسین با مردم و جامعه گره خورده است. او در داستان هایش از طیف وسیع تری از افراد استفاده می کند و ضمن خنداندن مخاطب، لایه های غمگین و واقعی جامعه را به آنها معرفی می کند.محمد نصرت معروف به عزیز نسین (۲۰ دسامبر ۱۹۱۵ – ۶ ژوئیه ۱۹۹۵) نویسنده، مترجم و طنزنویس اهل ترکیه بود.پس از خدمت افسری حرفه‌ای، نسین سردبیری شماری گاهنامه طنز را عهده‌دار شد. دیدگاه‌های سیاسی او منجر به چند بار به زندان رفتن شد. بسیاری از آثار نسین به هجو دیوان‌سالاری و نابرابری‌های اقتصادی در جامعهٔ وقت ترکیه اختصاص دارند. آثار او به بیش از ۳۰ زبان گوناگون ترجمه شده‌اند. بسیاری از داستان‌های کوتاه او را ثمین باغچه‌بان، احمد شاملو، رضا همراه و صمد بهرنگی به فارسی ترجمه کرده‌اند. عزیز نام پدرش بود و او این نام را به عنوان نام مستعار خود انتخاب کرد. همچنین نسین در زبان ترکی به معنای تو چه کاره‌ای یا تو چه هستی است.

حتماً در طول زندگی با آدم‌هایی برخورد داشته‌اید که به شما احساس بدی داده‌اند؛ باعث شده‌اند که احساس حقارت یا بی‌ارزشی کنید و انرژی‌تان را برای انجام دادن کارهای‌تان کم کرده یا به‌کلی دلسردتان کرده‌اند. اگر بدشانس باشید هر روز در محیط کار یا دانشگاه یا خانواده با آدم‌هایی از این دست سروکار دارید. این جور آدم‌ها به محیط کار یا درس یا محیط‌های دوستانه محدود نیستند. حتی در مکان‌های عمومی، مترو، اتوبوس، هواپیما یا حتی پیاده‌رو هم ممکن است با این آدم‌ها روبه‌رو شوید. گاهی فقط برخورد یکباره است و دیگر هیچ‌وقت آن آدم را نمی‌بینید و گاهی کسی است که هر روز با او در محیط کار، درس و ... سروکار دارید؛ و حتی گاهی عضوی از خانواده‌تان است. راه‌حلِ‌ مقابله با این آدم‌ها یکی نیست. رابرت ساتن، استاد روان‌شناسی دانشگاه استنفورد، در کتابِ چگونه از دست آدم‌های عوضی خلاص شویم؟ انواع مشکلاتی را که آدم‌های عوضی برایمان به وجود می‌آورند از هم جدا می‌کند، مثال‌های واقعی زیادی می‌زند و راه‌های مختلفِ خلاصی از دست این آدم‌ها را پیشنهاد می‌کند؛ از مواجه نشدن با آن‌ها گرفته تا مقابله به مثل با آن‌ها. به نظر او، هر کسی در مورد مشکلِ خاصی که دارد باید دو یا چند راه‌حل مختلف را با هم ترکیب کند و به راه‌حل مخصوصِ آن مورد برسد. هدف این راه‌حل‌ها این است که اجازه ندهید آدم‌های عوضی به شما احساس بدی دهند، روزتان را خراب کنند، در مسیر موفقیت شغلی و تحصیلی شما مانع‌تراشی کنند و به شما حس بی‌ارزشی دهند.  

فرانتس هشت ساله با پدر و مادر و برادر بزرگ شیوزف در خیابان ها زنگاسه زندگی می‌کند. خانه دوستش گابی هم درهمان ساختمانی ا ست که فرانتس و خانواده‌اش آنجا زندگی می‌کند. فرانتس مجبور است هر روز بعد از مدرسه، ناهارش را در منزل گابی بخورد و تمام بعد از ظهر پیش او بماند. مامان گابی همیشه به فرانتس می‌گوید: تو خیلی مظلومی! چرا می‌گذاری اینقدر گابی به تو زور بگوید؟ فرانتس هم تصمیم می‌گیرد که دیگر زیر بارحرفزورنرود. اما اینکار به این راحتی‌ها هم نیست. کسی نمی‌خواهد زیر بار حرف زور برود، گابی دو هفته پیش آمد سراغ فرانتس و گفت که از حالا به بعد هر وقت که بیکار باشم می‌خواهم دزدها را تعقیب کنم. من می‌خواهم کارآگاه شوم و تو هم باید دستیارم شوی!باز فرانتس باید برای گابی پادویی کند. گابی می‌خواهد از کارهای کوچک شروع کند. او می‌خواهد دزدها را سربزنگاه گیر بیندازد. فرانتس گیج مانده است که حال ااصلاً دزد کجا بود که آن ها بخواهند او را دستگیر کنند.