تام گیتس 15/ کدام هیولا؟

اعتبار و وزن رشته های علمی و تخصصی را می توان با توجه به ساختار دانشی و ساختار روشی آنها محک زد؛ رشته های دارای وجاهت اکادمیک برتر در این دو جنبه از قوام بیشتری برخوردارند. رشته مطالعات برنامه درسی هم از این قاعده مستثنی نیست. این رشته به رغم اینکه هنوز ممکن است به دلیل جوانی، ابعاد هویتیِ بارز و برجسته و مورد توافق جهانی نداشته باشد، اما به سرعت جای خود را در حوزه معرفتی مادر، که علوم تربیتی است، باز کرده و توسعه قابل توجهی هم در سطح دانشگاه های جهان و هم ایران پیدا کرده است. بنا بر قاعده پیش گفته، پاسداشت این موقعیت و دوام آن نیازمند تنقیح هرچه بیشتر هویت دانشی و هویت روشی آن است. کتاب روش شناسی مطالعات برنامه درسی تنها اثری است که تنقیح هویت روشی رشته را هدف قرار داده و از این نظر جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است. بدون شک ادموند شورت، پدیدآورنده اثر، که از سرآمدان این رشته به شمار می آید، با خلق این اثر گام خلاق و هوشمندانه ای در راستای تحکیم پایه های علمی رشته و تثبیت هویت آن برداشته است. فهرست : پیشگفتار سر ویراستار آشنایی با پروفسور ادموند سی. شورت پیشگفتار پدید‌آورنده گفتار مقدماتی: فهم پژوهش برنامه درسی فصل اول: پژوهش فلسفی: تحلیل مفهومی فصل دوم: کاوشگری فلسفی: نقد توسّعی فصل سوم: پژوهش فلسفی: جُستار نظرپردازانه فصل چهارم: پژوهش تاریخی: روایت داستانهای واقعی فصل پنجم: کاوش علمی: تبیینها و حدود فصل ششم: پژوهش قوم‌نگارانه: درک فرهنگ و تجربه فصل هفتم: پژوهش روایی: تجربه‌های داستان‌شده فصل هشتم: پژوهش زیباشناسانه: نقد هنر فصل نهم: پژوهش پدیدارشناختی: ادراکات زیست ـ جهانی فصل دهم: پژوهش هرمنوتیک: تصور هرمنوتیک و متن تربیتی فصل یازدهم: پژوهش نظریه‌ای: مؤلفه‌ها و ساختار فصل دوازدهم: پژوهش هنجاری: ابعاد و دیدگاهها فصل سیزدهم: پژوهش انتقادی: پارادایمی در خدمت جنبش اجتماعی یا عمل رهایی‌بخش ... فصل چهاردهم: پژوهش ارزشیابی: سنجش موقعیتی فصل پانزدهم: پژوهش تلفیقی: سنتزپژوهی فصل شانزدهم: پژوهش معطوف به عمل فکورانه: هنرهای برنامه‌ریزی فصل هفدهم: پژوهش در عمل (کنش‌پژوهی): اقدام مبتنی بر مطالعه فصل هجدهم: کلام آخر: تأملات پایانی آشنایی اجمالی با نویسندگان فصول مختلف چاپ سوم با بازنگری در ترجمه بوده است  

در روزگاری که هنر و آموزش آن در تار و پود زندگی صنعتی و سرعت فناوری اسیر شده است، مضامین و آداب معنوی که ریشه در فرهنگ و هویت این سرزمین دارد و از اصول بنیادی هنر ایرانی- اسلامی ماست جایگاه ضعیفی یافته و غالبی بی مضمون و گاه ملال انگیز را به چهره هنر معاصر نشانده است. در این میان، اگر چه بازگشت به ساختار و نظام آموزش در گذشته و با تکرار کسالت بار آنچه آفریده شده و به تاریخ پیوسته در ذات و مفهوم هنر، بیانی شایسته نیست. اما ایجاد فضایی که بتواند هویت و اصالت را در کنار تعلقات، نیازها و پیشرفت انسان معاصر همگام سازد، آرمان همگان است. این مهم میسر نخواهد شد مگر با رجعتی دوباره به مبانی هنرهای بومی، ایرانی و آنچه ظاهراً به زبانی فراموش شده تبدیل شده است.