تقی ارانی (1 زندگی کوتاه علوم پایه روان‌شناسی شرق‌شناسی و فلسفه سیاسی)

کتاب نگاهی به فلسفه (سبک کردن بار سنگین فلسفه) نوشته دونالد پامر ترجمه عباس مخبر توسط انتشارات مرکز با موضوع فلسفه، فلسفه غرب، تاریخ فلسفه به چاپ رسیده است. ویتگنشتـاین در جـایی گفته اسـت می‌تـوان کل یـک کتـاب فلسفـه را فقط با استفـاده از لطیفـه نوشـت. اثر حاضـر چنین کتابی نیسـت و بـا تاریخ فلسفـه همچـون یک لطیفه برخورد نمی‌کند. این کتـاب فلسفـه را سنگیـن نه، اما جدی می‌گیرد. همان‌طور که عنوان فرعی کتاب نشان می‌دهد، هدف آن است که بار سنگین فلسفه قدری سبک شود. معرفی مباحث کتاب نگاهی به فلسفه فیلسوفان پیش سقراطی (قرن های ششم و پنجم) دوره آتنی قرن های پنجم و چهارم دوره های هلنیستی و رمی قرن چهارم تا قرن چهارم فلسفه قرون وسطا و رنسانس قرن پنجم تا قرن پانزدهم خردگرایی قاره ای و تجربه گرایی انگلیسی قرن های هفدهم و هجدهم فلسفه پساکانتی و قاره قرن نوزدهم عمل گرایی سنت تحلیلی و سنت پدیدارشناختی و پیامدهای اش قرن بیستم سنت پیدیدارشناختی و پیامدهای اش

مجموعه مكتب‌ها، سبك‌ها و اصطلاح‌هاي ادبي و هنري كه اين كتاب يكي از آن‌هاست در برگيرنده حدود 30 كتاب مستقل از هم است كه از ميان كتاب‌هاي مجموعه The critical idiom برگزيده شده‌اند. اين كتاب‌ها به مقوله‌هاي گوناگوني مي‌پردازند، برخي به نهضت‌ها و جنبش‌ها و مكتب‌هاي ادبي، برخي به انواع ادبي و برخي به ويژگي‌هاي سبكي و مانند اين‌ها. رمان پيكارسك سه ويژگي اساسي دارد: اول اين كه پيكارسك پديده‌اي است ادبي، اثري داستاني كه به عادات و زندگي قلاشان مي‌پردازد. دوم اين كه سبكي است در داستان‌نويسي، يعني سنخ يا گونه‌اي از آثار ادبي‌ست متمايز از سبك‌هاي ديگر و سوم اين كه خاستگاه آن در اسپانياي قرن شانزدهم است. پيكارو با عشق فطري به اموال ديگران به دنيا مي‌آيد و به ضرب روزگار ياد مي‌گيرد كه بايد گليم خود را از آب بيرون بكشد. براي اين كه زنده بماند بايد به خدمت كسي در بيايد. او از اين ارباب به سراغ ارباب بعدي مي‌رود، در اين خدمتگزاري سر همه‌شان را كلاه مي‌گذارد و در روايت خود آن‌ها را وصف و هجو مي‌كند.

براي فهم آئين، بايد اسطوره‌ي بنيانگذارش را شناخت و اين اسطوره، همواره و الزاما ديني نيست، اما هميشه قدسي است، حتي اگر به نخستين نگاه، عرفي بنمايد زيرا به گمان اسطوره‌باور، از ناشناخته‌ها و ناديده‌ها حكايت دارد و غيب‌آموز است و بنابراين گويي در زمان بي‌زمان سير مي‌كند و مكان يا فضاي آفاقي نيز نمي‌شناسد. و اين شگفت نيست زيرا اسطوره، حديث كاري كارستان است كه به دست يا به مدد انسان‌هايي فرهمند، برخوردار از نيرو و توانايي خارق عادت يا سرشتي ابرطبيعي صورت مي‌گيرد و به همين جهت سرنوشت‌ساز مي‌نمايد.