جمیله (ترکی)

قانون اساسی ایالات متحده قدیمی‌ترین سند از نوع خود در جهان است. همچنان که کشور از یک اتحاد موقتی ایالت‌ها به قدرتمند‌ترین ملت جهان تبدیل شده‌است، قانون اساسی آن نیز دو سده تغییرات را پشت سر گذاشته‌است. داستان چگونگی شکل‌گیری این سند شایان توجه است. در مجموع، نماینگان مجمع قانون اساسی ۱۷۸۷ دانش‌آموخته و در گار حکومت با تجربه بودند. بسیاری از آن‌ها در جریان انقلاب آمریکا جنگیده و نماینده‌ی ایالت‌های خود در نخستین و دومین کنگره‌های ایالت‌های آمریکا بودند. برخی در تهیه پیش‌نویس قوانین اساسی ایلت‌های خود و اصول کنفدراسیون مشارکت کرده بودند. آن‌ها تجربه و مهارت خود را در تهیه پیپ‌نویسِ سندی بی‌همتا و نوآورانه به‌کارگرفتند.

این کتاب یکی دیگر از کتابهای مجموعه تاریخ جهان است که به رویدادهای انقلاب فرهنگی و پیامدهای حاصل از آن می‌پردازد. «مائو» در دهه ١٩٦٠ انقلاب فرهنگی خود را در جمهوری خلق چین آغاز کرد و این مصادف بود با یک دهه آشوب عمومی در این کشور. تلاش وی برای بازیابی قدرت نامحدود به منظور عملی ساختن دریافتی رادیکال از انقلاب سوسیالیستی جان میلیون‌ها نفر را گرفت و میلیون ها نفر دیگر زندانی شدند. اما برای شناخت بیشتر انقلاب فرهنگی چین لازم است تقریباً یک قرن تاریخ و هزاران سال فرهنگ چین درک شود. نویسنده کتاب «انقلاب فرهنگی چین» سعی دارد این مهم را به انجام برساند. زمانی که چین پیشرفته‌ترین کشور جهان بود در دوره دودمان «هان» (٢٠٢ پیش از میلاد – ٢٢٠ میلادی) زمانی که بخش‌های عمده اروپا و تمام قاره آمریکا در بربریت به سر می‌بردند. دهقانان و کارگران چینی از فقر و ستم هولناکی رنج می‌بردند. زمینداران و صاحبان کسب و کار ثروتمند می‌شدند، در حالی که میلیون‌ها چینی معمولی زندگی توأم با فقر جانکاهی را تحمل می‌کردند. در قرن نوزدهم قحطی‌ها و سیل‌های بزرگ چین را درنوردید و شرایط دشوار را دشوارتر کرد. کشورهای متجاوز غربی نظیر بریتانیا و فرانسه از مشکلات چین کاملا بهره‌برداری کردند و بخش‌هایی از خاک چین را به تصرف خود درآوردند و بر بخش‌هایی هم که تصرف نکرده بودند مسلط شدند. چنین رفتاری گونه‌ای حسن ملی در میان مردم چین به وجود آورد، به طوری که آرزویشان این بود که از سلطه خارجی رهایی یابند.

تا نیمه‌ی قرن‌ نوزدهم‌، از فرهنگ‌ و تمدن‌ بین‌النهرین‌ باستان‌ جز افسانه‌ای‌ بیش‌ نمانده‌ بود. تا این‌ که‌ در دهه‌ی ۱۸۴۰پرده‌برداری‌ از حجاب‌ رازآلودی‌ که‌ آشور و فرهنگ‌های‌ همتایش‌ را پوشانده‌ بود آغاز شد و کاخ‌ها و شهرهای‌ باستانی‌ یکی‌ پس‌ از دیگری‌ از زیر خاک‌ به‌ درآمدند. یک‌ قرن‌ و نیم‌ کاوشگری‌، به‌ همراه‌ ترجمه‌ی بسیاری‌ از متون‌ بین‌النهرینی‌، آشکار ساخته‌ است‌ که‌ آشوریان‌ صرفاً ویرانگرانی‌ سنگدل‌ نبودند، بلکه‌ سازندگانی‌ شگفت‌انگیز، کشاورزانی‌ سختکوش‌، بازرگانانی‌ کوشا، هنرمندانی‌ ماهر نیز بودند. با این‌ حال‌، آشوریان‌ بیش‌ از هر قوم‌ باستانی‌ دیگری‌، از راه‌ یورش‌های‌ نظامی‌ تجاوزکارانه‌، لشکرکشی‌ و جنگ‌، و غارت‌ و چپاول‌ زندگی‌ می‌کردند. خشونت‌ و ستمگری‌ آن‌ها نسبت‌ به‌ اقوامی‌ که‌ بر آن‌ها چیره‌ می‌شدند در تاریخ‌ ثبت‌ شده‌ انسان‌ تقریباً بی‌همانند است‌. کتاب‌ حاضر، از «مجموعه‌ی تاریخ‌ جهان‌»، به‌ بررسی‌ تاریخ‌، فرهنگ‌، و تمدن‌ امپراتوری‌ آشور و علل‌ سقوط‌ آن‌ از اوج‌ قدرت‌ به‌ ژرفای‌ تیرگی‌ و گمنامی‌ می‌پردازد.