خواب‌های گمشده

درخت پرتقال گیاهی پیوندی و دورگه است و به واسطه همین پیوند است که به نسبت درخت نارنج، که گیاهی شرقی است، میوه‌ای شیرین‌تر و پرآب‌تر دارد. درخت پرتقال روایت رویارویی، برخورد و درهم‌تنیدگی اقوام و فرهنگ‌هاست، تلاشی است برای کاویدن خاستگاه‌ها و ریشه‌های ملت‌های امروز و نگاهی است عمیق به تاریخ از دریچه ذوق و خلاقیت ادبی. اگر نگوییم کارلوس فوئنتس در این اثر بیش‌ترین آزادی عمل را به قلم خود داده است، می‌توانیم با اطمینان بگوییم یکی از آزادانه‌ترین آثارش را خلق کرده است تا نگاه سنتی به تاریخ را به پرسش بگیرد. فوئنتس این گیاه را نماد مکزیک و اسپانیا می‌داند و درهم‌آمیختگی فرهنگ‌ها و خون‌ها را زمینه‌ساز ظهور و بالندگی ملت‌ها. «کارل فوئنتس» نویسنده شهیر مکزیکی در کتاب «درخت پرتقال» نگاه سنتی به تاریخ را به پرسش گرفته و  یکی از آزادانه ترین آثارش را خلق کرده است. او در این کتاب نمی‌خواهد گرفتار چارچوب زمان باشد، بلکه می‌خواهد فراتر از زمان حرکت کند. مردگان در «درخت پرتقال» از وقایع محتملی سخن می‌گویند که در تاریخ رخ نداده است، اما در داستان رخ می‌دهد. داستان‌های «دو کرانه»، «فرزندان فاتح» «دو نومانسیا» و «دو آمریکا» نگاه متفاوت فوئنتس را دراین کتاب به شیوه خاصی بیان می‌کنند. کارل فوئنتس خالق رمان‌های «وجدان خوب»، «آئورا»، «مرگ آرتمیوز کروز» و «آب سوخته» بیشتر بخاطر روایت مدرن برای پرداختن به مفاهیمی چون تاریخ، جامعه و هویت مورد توجه قرار گرفته است. او با نگارش رمان «ترانوسترا» جایزه ادبی «روموگالگوس» ونزوئلا را از آن خود کرد. این چهره ادبی همیشه خود را نویسنده‌ای پیشامدرن می‌دانست که تنها از خودکار، جوهر و کاغذ استفاده می‌کرد و معتقد بود کلمات به غیر از اینها به چیز دیگری نیاز ندارند. او هیچوقت جایزه ادبی نوبل را نبرد و درباره این اتفاق همیشه می‌گفت هرگز به گرفتن جایزه فکر نمی‌کند. علی اکبر فلاحی مترجم این کتاب پیش از این رمان «آب سوخته» از این نویسنده را ترجمه کرده است. کارل فوئنتس در٢٦ اردیبهشت سال ١٣٩١در٨٣ سالگی درگذشت.

این کتاب یکی دیگر از کتابهای مجموعه تاریخ جهان است که به رویدادهای انقلاب فرهنگی و پیامدهای حاصل از آن می‌پردازد. «مائو» در دهه ١٩٦٠ انقلاب فرهنگی خود را در جمهوری خلق چین آغاز کرد و این مصادف بود با یک دهه آشوب عمومی در این کشور. تلاش وی برای بازیابی قدرت نامحدود به منظور عملی ساختن دریافتی رادیکال از انقلاب سوسیالیستی جان میلیون‌ها نفر را گرفت و میلیون ها نفر دیگر زندانی شدند. اما برای شناخت بیشتر انقلاب فرهنگی چین لازم است تقریباً یک قرن تاریخ و هزاران سال فرهنگ چین درک شود. نویسنده کتاب «انقلاب فرهنگی چین» سعی دارد این مهم را به انجام برساند. زمانی که چین پیشرفته‌ترین کشور جهان بود در دوره دودمان «هان» (٢٠٢ پیش از میلاد – ٢٢٠ میلادی) زمانی که بخش‌های عمده اروپا و تمام قاره آمریکا در بربریت به سر می‌بردند. دهقانان و کارگران چینی از فقر و ستم هولناکی رنج می‌بردند. زمینداران و صاحبان کسب و کار ثروتمند می‌شدند، در حالی که میلیون‌ها چینی معمولی زندگی توأم با فقر جانکاهی را تحمل می‌کردند. در قرن نوزدهم قحطی‌ها و سیل‌های بزرگ چین را درنوردید و شرایط دشوار را دشوارتر کرد. کشورهای متجاوز غربی نظیر بریتانیا و فرانسه از مشکلات چین کاملا بهره‌برداری کردند و بخش‌هایی از خاک چین را به تصرف خود درآوردند و بر بخش‌هایی هم که تصرف نکرده بودند مسلط شدند. چنین رفتاری گونه‌ای حسن ملی در میان مردم چین به وجود آورد، به طوری که آرزویشان این بود که از سلطه خارجی رهایی یابند.