درآمدي بر نظريه انتقادي

معرفی کتاب ترس و لرز “ترس و لرز” مجموعه ای از شش داستان کوتاه و به هم پیوسته به قلم “غلامحسین ساعدی” است که آیینه ای از زندگی و روحیات مردم گوشه ای از جنوب ایران بوده و عقاید و آداب و رسوم آنان را به خوبی نشان می دهد. همان گونه که از عنوان کتاب “ترس و لرز” برمی آید، این اثر سراسر وحشت و ترس است از فقر و بیماری و خرافه. شروع داستان از مضیفی متروک و خالی آغاز می شود و در داستان آخر با چرخشی ماهرانه به همان جا بر می گردد. مضیف از غذاهایی پر می شود که غریبه ها به آنجا آورده اند و در اختیار اهالی گرسنه ی آبادی قرار می دهند. اما زمانی که مردم حسابی از این غذاها فربه شدند، غریبه ها به طور ناگهانی آنجا را ترک می کنند و مردمی را که حالا دیگر تاب و توان زحمت کشیدنن ندارند به حال خود وا می گذارند. ”ترس و لرز” در عین واقع گرایی و فضاسازی حقیقی، از ساختارهای مبهم و پر رمز و رازی برخوردار است که همین ابهام و پیچیدگی، بر وحشت و فضای دلهره آور داستان ها افزوده و مهارت قلم “غلامحسین ساعدی” در آفرینش “رئالیسم جادویی” را به خوبی نمایش می دهد. آنچه بیش از همه در پس زمینه ی مجموعه داستان “ترس و لرز” به چشم می خورد، نحوه ی واکنش شخصیت های قصه و حالات روانی آنان در برابر عوامل بیگانه ای است که بر سر راه آنان قرار می گیرد. در اکثر موارد این شخصیت ها منفعل اند و انتظار می کشند تا ببیند چه بر سرشان می آید. “غلامحسین ساعدی” با تکیه بر جنبه ی روانشناسی این شخصیت ها، مسیر انفعال و تباهی آنان را به شکل هوشمندانه ای به تصویر می کشد. .

این کتاب توسط فاگان، استاد رشته انسان شناسى دانشگاه سانتاباربارا در ایالت کالیفرنیاى امریکا نوشته شده است و در ردیف مهم ترین کتاب هاى مرجع رشته هاى مختلف علوم اجتماعى، به ویژه رشته هاى باستان شناسى و انسان شناسى، در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالى امریکا و سایر کشورهاى جهان قرار دارد. مترجم این اثر در مقدمه کتاب ابراز امیدواری نموده است که کتاب سرآغاز درآمدی بر باستان شناسی بتواند جوابگوى نیاز مبرم جامعه بزرگ دانشگاهى ایران به آخرین و جدیدترین متون و کتاب هاى علمى و تحقیقاتى در سطح جهانى باشد و مورد استفاده رشته هاى مختلف علوم انسانى و اجتماعى دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالى ایران قرار گیرد. وی با توجه به تنوع و گستردگى مطالب و نیز حجم کتاب، پیشنهاد می کند دانشجویان و اساتید محترم حتی المقدور پیش از آغاز تدریس و مطالعه هر فصل آن، به بخش خلاصه در پایان هر فصل مراجعه نموده و در نهایت دقت و حوصله و یادداشت بردارى موارد مهم و اساسى در بخش مزبور، کار و جریان بحث و بررسى و تدریس کتاب را آغاز نمایند. همچنین در فصول مختلف کتاب در مورد طرح و تنظیم موضوع ها و برنامه هاى آموزشى، موارد بسیار جالب توجه و مهمى برای تحقیق و مطالعه وجود دارد که به منظور طرح تحقیق و تنظیم برنامه هاى تحقیقاتى در سطح محلى و بین المللى، براى اساتید و پژوهشگران محترم مفید است و دانشجویان را با جدیدترین و پیشرفته ترین مبانى و اصول تحقیق و بررسى، و زمینه ها و موارد مهم علمى و فرهنگى آشنا کرده، آنها را براى ورود به عرصه علمى و تحقیقاتى در سطح جهانى آماده می نماید.