در خلاف آمد عادت

پدیده‌هایی‌ که‌ در این‌ کتاب‌ بررسی‌ می‌شوند، از زمان‌های‌ بسیار دور شناخته‌ شده‌ بوده‌اند، آنچه‌ امروزه‌ «مانیتیسم‌»، «هیپنوتیسم‌»، «تلقین‌»، «تله‌پاتی‌» و... می‌نامیم‌. در گذشته‌های‌ دور، بخش‌ تجربی‌ علم‌ اسرارآمیزی‌ را در هند، کلده‌ و مصر تشکیل‌ می‌داد که‌ به‌ اعضای‌ طبقه‌ ممتاز جامعه‌ اختصاص‌ داشت‌، کسانی‌ چون‌ کاهنان‌، دولتمردان‌، و طبیبان‌ که‌ در این‌ زمینه‌ کار آزموده‌ بودند راز تواناییشان‌ را نسل‌ به‌ نسل‌ منتقل‌ کردند. «پل‌ ژاگو» که‌ برای‌ خواننده‌ فارسی‌ زبان‌ چندان‌ غریب‌ نیست‌، این‌ مجلد را به‌ ٥ کتاب‌ تقسیم‌ کرده‌ است‌. کتاب‌ اول‌: بررسی‌ مختصر چهار عنصر تأثیرگذاری‌ و نفوذ (شخصی‌) کتاب‌ دوم‌: دوره‌ عملی‌ دستیابی‌ به‌ پدیده‌های‌ رایج‌ مانیتیسم‌ و هیپنوتیزم‌، کتاب‌ سوم‌: پدیده‌های‌ فراروانی‌ استثنایی‌. کتاب‌ چهارم‌: واسطه‌گری‌ و کتاب‌ پنجم‌ شامل‌ کاربرد مانیتیسم‌، تلقین‌ و تأثیر روانی‌ در درمان‌ بیماری‌ها.

معرفی کتاب آواز کشتگان محمود شریفی استاد دانشگاهی است که به دلیل نوشته هایش علیه حکومت به زندان افتاده است. بعد از آزاد شدن سمت استادی اش از او گرفته می شود و او به عنوان یک کارمند اداری در دانشگاه مشغول می شود. محمود سعی می کند دور سیاست را خط بکشد، مطلب تحریک کننده ننویسد و فقط به همسر خود سهیلا و دخترش گلناز فکر کند. ولی زندگی عادی برای او ممکن نیست، ساواک همه جا او را زیر نظر دارد، دانشجویان به او عنوان یک رهبر نگاه می کنند، همکاران و دوستانش از کوچکترین معاشرت با او هراسانند. رمان فضایی بحرانی و در جدال دارد. بازگشت به گذشته بسیار به موقع و در جای خودش اتفاق می افتد. و البته نگاه و گذری است بر قسمتی از تاریخ سرزمین مان. آواز کشتگان در سه فصل نوشته شده و در هر فصل نویسنده با شگردهای خاص خود داستان را به گونه ای روایت می کند که مخاطب با داستان درگیر شود. نثر براهنی در این رمان می تواند به شکل یک کارگاه آموزشی عمل کند و خواننده پیگیر و علاقه مند را با زیرو بم های نوشتن آشنا کند. رمان آواز کشتگان با ساختاری آشفته، بیان گر وقایع دانشگاه تهران، نحوه تعامل یا تعارض استادان با دانشجویان روشنفکر و هم چنین عملکرد ماموران ساواک در مسائل مختلف فرهنگی، عقیدتی و سیاسی دانشگاه در دوران قبل از انقلاب اسلامی است. این رمان را می توان از نوع رمان های تاریخی به حساب آورد؛ زیرا براهنی در خلق این رمان، علاوه بر توصیف موقعیت های شغلی، مقامی، خلقی و روانی شخصیت ها، به صورت جسته و گریخته به پاره ای از حوادث تاریخی قبل از انقلاب پرداخته است. خوش پرداختی تیپ های شخصیتی، استیلای عنصر جدال بر فضای کلی رمان، تلفیقی بودن شیوه روایت (دانای کل و من روایتی)، بهره گیری از شیوه رجعت به گذشته، لحن طنزآمیز و طعنه گونه رمان، ناشاد و بحرانی بودن فضای کلی آن و… ارزش هنری این اثر را اعتلا بخشیده است.

معرفی کتاب تریسترام شندی این رمان کمدی بزرگ از لارنس استرن که در بعضی مواقع همه چیز را به شوخی می گیرد و در برخی موارد بسیار جدی نشان می دهد، تعدادی از شناخته شده ترین و محبوب ترین شخصیت ها در ادبیات انگلیسی-چون عمو توبی، سرجوخه تریم، پدر روحانی یوریک و دکتر اسلاپ-را به مخاطبین معرفی کرده و یکی از خلاقانه ترین و عجیب ترین شیوه های روایی در تمام دنیای ادبیات را به رخ همگان کشیده است. این شاهکار با ارائه ی طنزی گزنده و هجوی پرمایه، به سختی در طبقه بندی خاصی قرار می گیرد. شیوه ی روایی غیرخطی و درخشان این اثر، داستان تولد و زندگی قهرمان نگون بخت رمان یعنی تریستام شندی، فلسفه ی عجیب پدرش، والتر، عشق بازی ها و علایق عمو توبی و ماجراهای متنوع شخصیت هایی دیگر را در هم تنیده است. زندگانی و عقاید آقای تریسترام شندی با زیبایی و مهارت تمام، گستره ی بی پایان دنیای داستان سرایی را به تصویر می کشد اما همزمان، بسیار بی پرده و رک، محدودیت های آن را نیز به مخاطبین نشان می دهد.