دشت سوزان

نشر آمیزه‎ای است از علم، فن، هنر، صنعت، حرفه، کاروکسب؛ در عین حال فعالیتی است تاثیرگذار و تاثیر‎پذیر. چندین فناوری که با صنعت و کاروکسب نشر ارتباط دارند، بر آن تاثیرهای بی‎درنگ می‌گذارند و در نتیجه خصلتی در حال تحول به آن می‏بخشند. از همین روست که در سال‎های اخیر و پس از دگرگونی‎های چشمگیر در عرصه‎های ارتباطات، اطلاعات و فناوری دیجیتالی، رایانه‎ای و شبکه‎ای، با نشری روبه رو شده‌ایم بسیار متفاوت با نشر چند دهۀ پیش، و با چشم‎اندازهای تازه‌ای که از تحولات دیگری در آیندۀ نزدیک و دور نوید می‏دهد. نشر فعالیتی است تاثیرگذار و هیچ زمینه‎ای نیست که از دامنۀ تاثیرهای آن برکنار باشد. آبشخور همۀ تکاپوهای فکری، علمی، پژوهشی، آموزشی، آفرینشی‎، عرصه‎های اندیشه‌های نو، نوآوری‎ها، راه‌گشایی‌ها و راه‌یابی‎ها نشر است. نشر به سان اهرم عمل می‎کند و نیروی محرک است. به سبب همین امتیازها درخور بررسی‎های دقیق‌تر، پژوهش‌های گسترده‎تر و بحث و فحص بیش‎تر است. در کتاب نگاهی از چند سو به نشر کتاب با جنبه‎های مختلفی از نشر در روزگار دستخوش تحول آشنا می‌شوید. مطالب این کتاب محصولی از سال‎ها تحقیق، تامل و تدریس نویسندۀ آن است. انتشارات ققنوس امیدوار است مخاطبان اصلی این کتاب، که همانا ناشران، ویراستاران، روزنامه‎نگاران، سیاست‎گذاران، برنامه‎ریزان و مدیران فرهنگی باشند، و نیز دانشجویان رشته‌هایی که نشر به حوزۀ تحصیلاتی آن‌ها مربوط می‎شود، پیام‎های این کتاب را دریابند تا به سهم خود بتوانند در پیشرفت و توسعۀ نشر کشور ما موثر باشند.

جنگها خواه ناخواه جزئی اجتنابناپذیر از زندگی بشری است. از زمان پیدایش نخستین نوشته‌ها هزاران درگیری بزرگ و کوچک در جهان رخ داده است و تاریخ‌نویسان معتقدند که خیلی پیش از آن‌که بشر بتواند بنویسد، جنگ‌هایی در گرفته است. از این گذشته میلیون‌ها زن و مرد و کودک جانشان را در این درگیری‌ها از دست داده‌اند. در جنگ دوم جهانی بیش از ٤٥ میلیون نفر جان باختند و احتمالاً میلیون‌ها نفر هم در قرن‌های آینده کشته خواهند شد. دلایل مبادرت به جنگ بسیار متنوع است. تصفیه حساب‌های سیاسی و اجتماعی یا مجادلات دینی، همچنین سودای کشورگشایی و دستیابی به منابع و یا تسلط بر دیگران انگیزۀ بسیاری از جنگ و جدال‌ها بوده است. عداوت، ترس و انتقام را هم از دیگر دلایل بروز درگیری‌ها دانسته‌اند. همۀ این انگیزه‌ها کما بیش بی‌ملاحظه، خودخواهانه، سودجویانه و بر مبنای ارزش قائل نشدن برای احساسات بشری و تأثیرات آن‌ها بوده است. ویکتور دیویس هانسن بزرگ‌ترین پژوهشگر تاریخ نظامی آمریکا آن‌ها را فاقد احساس می‌خواند. او می‌گوید: تمام صفحات تاریخ آکنده از نمونۀ سرداران برجسته‌ای است که برای انگیزه‌های نادرستی، سربازانشان را به سوی پیروزی رهبری کرده‌اند. «جنگ و تسلیحات» یکی دیگر از کتاب‌های جدید مجموعه تاریخ جهان است که به رویدادهای مهم در تاریخ تسلیحات و جنگ پرداخته است.

راوی داستان، سرگشته از نسل جنگ، تاریخ زندگی جستجوگرانه‌اش را که آغازش مقارن با آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران است، به دنبال گمشده‌هایش تا زمان حال امروز ایران معاصر پی گرفته است. گمشده یا گم کرده‌هایش هم انسان‌هایی هستند که از او دور مانده‌اند و هم هویت خانه و زندگی جا مانده در کودکی و نوجوانی‌اش: «مدتی است احساس معلق شکست دارم، یک شکستِ بد و دور. انگار این احساس را از خیلی وقت پیش داشته‌ام. نمی‌دانم چرا گفتم «معلق». مثل حس‌هایی که برای همیشه در ذهنمان می‌مانند اما گاهی چون فراموششان می‌کنیم فکر می‌کنیم رفته‌اند و به محض تکرار حادثه‌ای، به سرعت برق و باد می‌ریزند توی ذهنمان، لابد همین نزدیکی‌ها بوده‌اند و جای دوری نرفته بودند...» سگ خارجی روایت روح شرحه شرحه آدم‌هایی است که در حیرت و تعلیقی ناشی از همان حیرت روزگار می‌گذرانند. دختر (راوی) که می‌خواهد خانواده‌اش را گردِ هم آورد و نجات دهد... تا دختری کُردِ عراقی که آوارگی‌اش سر آوارگان این سوی مرز خراب می‌شود... تا برادرانی که هر یک به شکلی می‌روند و دیگر بر نمی‌گردند، گم می‌شوند، حتی به زندگی برگرداندن برادری که به ظاهر هست، جایی نرفته، اما در حقیقت نیست... نوجوانی گُنگ که در ذهن و زبان خویش گم شده... تا دخترانی که بعد از جنگ تازه یادشان آمده می‌شود زیبا هم بود و شاد هم بود و دوست هم داشت و نخلستان‌ها و هورهای جنوب را از یاد برد و توأمان در یاد داشت تا حکایت مادری که پیراهن سیاه عزا، دیگر، پوستی است بر تن‌اش، بر موجودیت و بر زندگی بی اهمیتش... رمان سگ خارجی روایت بوکشیدن است. بوهای شیرین و شاد، تلخ و نوستالژیک و گاهی گس و سوزاننده و حیوانی! مثل بوی سوزان سگی که ذره ذره جان می‌کند و می‌خندید!