دفتر 100 برگ طرح آسمان

برگزیده‌ی نوزدهمین دوره‌ی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران   فرهنگ معاصر عربی ـ فارسی بر اساس کتابی تدوین شده است که هنوز هم مشهورترین فرهنگ عربی-انگلیسی میان غربیان است. دانشمند آلمانی، هانس ور، سال‌ها پیش از جنگ جهانی دوم بر آن شد که لغت‌نامه‌ای بر اساس زبان فصیح رایج در جهان عرب گرد آورد. وی از سال ۱۹۴۶ بر اساس آثار طه حسین، محمدحسین هیکل، توفیق‌الحکیم، محمود تیمور، منفلوطی، جبران خلیل جبران، امین‌الریاحی و نیز مجلات، روزنامه‌ها، سالنامه‌ها، راهنماها، کتاب‌های درسی مصر و برخی از کشورهای دیگر به گردآوری فرهنگی عربی-آلمانی پرداخت و سرانجام در سال ۱۹۵۲ توانست نخستین چاپ آن را منتشر کند. هانس ور در ۱۹۵۹ براساس آثار عبدالسلام عُجَیلی، میخائیل نُعَیمه، کرم مَلحَم کرم و نیز مطبوعات و کتاب‌های درسی جدید، ویراست تازه‌ای از فرهنگ خود انتشار داد. توجه خاص مجامع علمی امریکا به این فرهنگ، مؤلف را بر آن داشت که با همکاری میلتون کوان در پی ترجمهٔ آن به انگلیسی نیز برآید. سرانجام با کمک برخی از مؤسسات علمی و حتی شرکت‌های عربی-آمریکایی، تحریر انگلیسی کتاب در سال ۱۹۶۱ منتشر شد. در برگردان این قاموس به فارسی کوشش شده است در چارچوب عالمانه‌ای که مؤلف به‌دست داده، معادل‌هایی مقبول در فارسی معاصر انتخاب شود، و به‌دلیل این‌که در دهه‌های اخیر انبوهی اصطلاح و کلمهٔ تازه در زبان عربی پدید آمده‌است، برآن بوده‌ایم به یاری فرهنگ‌های تازه عربی-انگلیسی، فرانسه، فارسی کاستی‌های آن جبران شود؛ این افزوده‌ها به حدود ۵۰۰۰ واژه و اصطلاح بالغ می‌شود.

براى درک آثار هنرى و لذت‏‌بردن از آن‌‏ها لازم نيست از معلومات‌مان درباره‌ی زندگى و عواطف و احساسات مربوط به آن يارى بجوييم. هنر، به‌‏تنهايى، ما را از جهان پويش‌‏هاى انسانى به جهان حظّ والاى زيباشناختى فرامى‌‏برد. با تأمل در آثار هنرى و تجربه‌ی زيباشناسانه حاصل از آن، دمى از تعلقات روزمره‌ی بشرى آزاد مى‏‌شويم؛ از گذشته و آينده مى‌‏رهيم و به ترازى فراتر از سَيَلان عادى حيات بركشيده مى‌‏شويم. اين ديدگاه نمونه‌ی بارزى است از ديدگاه‌‏هاى درون‏‌نگرانه در خصوص هنر كه در تقابل با ديدگاه‏‌هاى برون‏‌نگرانه قرار مى‌‏گيرند. ديدگاه‌‏هاى برون‏‌نگرانه هنر را در متن تحولات اجتماعى بررسى مى‌‏كنند و از اين رو جامعه‌‏شناسى هنر را پى مى‌‏نهند. اين مجموعه، چنان كه از نام آن نيز برمى‏‌آيد، مى‌‏كوشد ضمن بررسى سير تكوين نظريه‏‌هاى فلسفى و جامعه‌‏شناختى هنر، تازه‏‌ترين تحولات آن‌‏ها را به بحث بگزارد و نشان دهد كه اين نظريه‌‏ها در صورت‌بندى تعاريف متنوع از هنر، از ديدگاه‌‏هاى زيبايى‏‌شناختى و جامعه‏‌شناختى، چه نقشى ايفا مى‌‏كنند.